De schatkamer van de NVBS en spoorse ontwikkelingen in Duitsland

Samenstelling: Sjoerd Bekhof

Uit de schatkamer van de NVBS

NVBS-afdeling Kennemerland, woensdag 8 maart 2017

Op woensdag 8 maart komt de afdeling Kennemerland bijeen in het Station Velserbosch van “Hoogovens Stoom IJmuiden”. René Platjouw zal vertellen over de schatkamer van de NVBS: het archief van de Stichting NVBS Railverzamelingen (SNR).

René heeft vorig jaar zijn 40-jarig jubileum als trambestuurder bij het Amsterdamse GVB gevierd. Geheel in stijl kon hij met z’n vrienden en bekenden een rondrit door de stad in een museumtram maken. In zijn vrije tijd besteedt hij niet alleen veel tijd aan het beheer in het NVBS-archief, maar maakt hij samen met zijn vrouw Anneliese ook veel reizen. Engeland, vooral het eiland Man, en de Rhätische Bahn in Zwitserland staan bovenaan zijn lijstje. In de komende tijd treedt René ook voor andere afdelingen op. Zo geeft hij op 24 april voor de NVBS-afdeling Amsterdam een presentatie over grote spoorwegwerken in Zwitserland.

ESM-Métallurgique motorwagen 13 in Zandvoort. Foto: Ds. W. Kreuzen, Stichting Spoor- en Tramwegverzamelingen.

Sinds mei 2014 is René beheerder van de fotocollectie tramwegen Nederland van het NVBS-archief. Uit die enorme collectie van oude en nieuwe foto’s, dia’s en tekeningen heeft René een selectie gemaakt van aparte zaken of zomaar gewoon van mooie foto’s, waarbij we niet alleen naar tram kijken, maar ook naar het spoor. Want als beheerder kijkt hij soms mee over de schouders van zijn collega-beheerders. Als voorbeeld ziet u een foto van een tram van de Electrische Spoorweg-Maatschappij (ESM)van de heer Waldorp, “verstopt” in een eenvoudig schrift met ingeplakte foto’s. De tweede foto toont een Engelse loc, de latere NS-serie 1500. Kortom, een bijzonder gevarieerde avond.
En weet wel, dat u als NVBS-lid op afspraak dit archief kunt bezoeken.

Bezoekers zijn welkom in Station Velserbosch van “Hoogovens Stoom IJmuiden”. Aanvang van het programma is 20.00 uur; zaal geopend vanaf 19.30 uur. Op de NVBS-website staat bij de afdeling Kennemerland een Google-kaartfragment (rechter kolom). Bezoekers die per trein in Beverwijk aankomen, kunnen per auto worden gehaald en gebracht. Zij kunnen zich tevoren melden via het e-mailadres kennemerland@nvbs.com.

De BR E27002 (Aurora) in Utrecht, de latere NS 1506. Foto: Frans van Loevezijn, collectie NVBS-Railverzamelingen.

Spoorse ontwikkelingen in Duitsland

NVBS-afdeling Rijnland, woensdag 15 maart 2017

Op woensdag 15 maart komt de afdeling Rijnland bijeen in de Alettahof in Voorschoten.
Sjoerd Bekhof zal een inleiding houden over de ontwikkelingen op spoorgebied in Duitsland. Sjoerd volgt al jaren na de Deutsche Bundesbahn en – voor zover mogelijk – de Reichsbahn in de DDR, hun opvolger: de Deutsche Bahn AG.

Het beeld van de spoorwegen in Duitsland is de afgelopen decennia flink veranderd. Stoom verdween in de jaren zeventig en net als in Frankrijk introduceerde de DB een net met hogesnelheidstreinen. Na de Wende smolten de Deutsche Bundesbahn en de Deutsche Reichsbahn samen tot Deutsche Bahn AG. Liberalisering leidde tot de komst van tal van private vervoerders. De ontwikkelingen hadden ook schaduwzijden: verwaarlozing van het onroerend goed, zodra dit commercieel niet meer interessant was, of plekken waar het spoor is opgebroken en voormalige knooppunten die nog maar één spoor hebben. Ook het onderhoud aan de infrastructuur leed onder de zucht naar rendement. Veel spoorlijnen werden onrendabel geacht en door aanbesteding hoopten de overheden op redding. Weliswaar bleef het langeafstandsverkeer in handen van de DB, maar ook daar deed het mes zijn werk. Het regionale verkeer werd overgedragen aan de “Länder” (deelstaten) en afhankelijk van de politieke wind werd dat in stand gehouden, lees: gesaneerd. Stations in de grote steden zijn meer op kooppaleizen gaan lijken. Je kunt erover van mening verschillen, maar bij plotseling opkomend koud weer toch een uitkomst dat je daar een trui kunt kopen…

Tijdens een van zijn eerste bezoeken aan Keulen – in november 1963 – kreeg Sjoerd Bekhof de naar Euskirchen vertrekkende stoptrein voor de lens. Het was in de nadagen van de ex-Pruisische P10 (39 173) op de lijn door de Eifel.
Foto: Sjoerd Bekhof.

Eveneens in november, maar dan in 2014, wederom een locomotief in zijn laatste dagen. 103 113 vertrek met EC 118 naar Münster. Foto: Sjoerd Bekhof.