Trein en tram in Duitsland

Diesellocs serie 218 in noord en zuid en “Dicken” in München

Liefhebbers van de Duitse diesellocs van de serie 218 die deze machines nog in de dagelijkse dienst willen zien, geven we tips over hun inzet in Noord- en Zuid-Duitsland. En wie toch naar bijvoorbeeld München reist, kan een tramrit maken met een van de “Dicken”.

door Paul van Baarle (tram) en Matthijs Schreurs (trein)

De diesellocs van de serie 218

Als het om Duitse diesellocomotieven gaat, kent Nederland veel railliefhebbers die fan zijn van de serie 218 en deze diesels graag fotograferen en/of erachter meerijden. Veel van deze locs zijn inmiddels afgevoerd en gesloopt. De resterende krijgen de komende jaren concurrentie van nieuwe diesellocs en nieuwe treinstellen. Ook staan belangrijke lijnen in Zuid-Duitsland aan de vooravond van hun elektrificatie.

In Noord-Duitsland zijn de 218-en te zien voor onder meer de Intercitytreinen tussen Itzehoe en Westerland op het schiereiland Sylt, zoals hier de DB 218 341 + 218 833 met een IC in Lehnshallig (ten noorden van Niebüll) op 3 mei 2017. Foto: Matthijs Schreurs.

Liefhebbers kunnen de diesellocomotieven van de serie 218 volgens geplande inzet voornamelijk vinden in het uiterste noorden en zuiden van Duitsland. In het noorden rijden ze onder meer Intercitytreinen tussen Westerland (Sylt) en Itzehoe (waar de locwissel plaatsvindt). Deze locomotieven rijden soms ook de “Sylt-Shuttle” (autotreinen voor toeristen en bewoners) tussen Westerland en Niebüll. Gepland is de inzet van de nieuwe diesellocs van de serie 245, maar door een tekort aan deze 245-en worden diensten opgevangen door 218-en. Op Youtube staan overigens vele tientallen video’s over deze locserie, zoals die van Eisenbahn.tv over de dienst naar Westerland.

Ook in het zuiden worden nog geregeld 218-en ingezet, onder meer op de lijn Immenstadt – Oberstdorf. Op de foto DB 218 476 met IC “Nebelhorn” in Langenwang op 29 april 2016. Foto: Matthijs Schreurs.

In het zuiden rijden deze diesels in de IC/RE-dienst naar Oberstdorf (het zuidelijkste station van Duitsland). De vier treinen waarvoor deze te zien zijn: RE 2013, IC 2085, IC 2084 en IC 2012 (vanuit onder meer Ulm via Kempten en Immenstadt). Daarnaast rijden deze diesels in de Eurocitydienst tussen München Hbf en Lindau, via Memmingen. Met een beetje geluk zet de Deutsche Bahn de locs ook in voor de RB/RE-treinen, respectievelijk stoptreinen en semi-sneltreinen, tussen Kempten en Füssen. Daar rijden ze met dubbeldeksrijtuigen. De genoemde lijnen en treinen kunnen overigens wijzigen.

Tram: inzet van de 50 jaar oude “Dicken” in München

München is de hoofdstad van de Duitse deelstaat Beieren en is met bijna 1.5 miljoen inwoners de derde stad van Duitsland. Het tramnet van München omvat dertien tramlijnen waarop zo’n honderd trams worden ingezet. Dit zijn bijna allemaal moderne lagevloertrams die zachtjes door het straatbeeld zoeven. Bijna allemaal… want er rijden nog altijd enkele vijftig jaar oude trams in de normale dienst waarvan het huilende motorgeluid als muziek in de oren van de tramhobbyist klinkt.

Dit zijn de zogenaamde P-wagens (liefkozend de “Dicken” genoemd vanwege hun brede uiterlijk) bestaande uit enkelgelede vierassige motor- en bijwagens gebouwd door Rathgeber tussen 1966 en 1968. Van de oorspronkelijke 42 motorwagens (naast vier prototypes) en bijbehorende aanhangrijtuigen zijn er nu nog drie stellen beschikbaar voor inzet in de normale dienst.

Wie het jankende geluid van de “Dicken” wil horen, gaat naar de straten in het centrum bij Karlsplatz Nord. Op de foto P3-motorwagen 2005 met bijwagen P3 3004 op 25 april 2017. Foto: Paul van Baarle.

Maar waar en wanneer rijden deze P-wagens? Zonder goede info is het in zo’n grote stad als München zoeken als naar een speld in een hooiberg. Ze rijden sowieso uitsluitend op werkdagen en buiten de schoolvakanties. Op de website Tramreport.de wordt door lokale hobbyisten nauwgezet de actuele inzet bijgehouden en is het “P-Wagen-Einsatzplan” te bekijken en te downloaden. Uiteraard is deze informatie “ohne Gewähr”, oftewel er is geen garantie dat de P-wagens ook echt op een bepaalde dag of in een vermelde dienst rijden.

De “Dicken” 2005 + 3004 op de gecombineerde tramlijn 21/28 bij de Karolinenplatz op 25 april 2017. De obelisk herinnert aan de Beierse gevallenen die meevochten aan de zijde van Napoleon tijdens zijn inval in Rusland in 1812. Foto: Paul van Baarle.

Het mag een klein wonder heten dat deze klassieke trams zich nog altijd staande weten te houden tussen alle moderne lagevloertrams in, maar je weet natuurlijk nooit hoelang dat zo blijft.