IJmuiden anno 2017

Spoorse restanten op de IJmuider lijn (slot)

De vroegere spoorlijn Santpoort Noord – IJmuiden heeft in Velsen een metamorfose ondergaan met de opening van de HOV, de Hoogwaardige Openbaarvervoerverbinding Velsen (een busbaan), zoals in het maartnummer van NVBS Actueel te lezen was. In het laatste deel van dit tweeluik toont oud-NVBS-voorzitter Hans Brouwer hoe het de rest van de lijn is vergaan.

tekst: Oege Kleijne, foto’s (tenzij anders vermeld): Hans Brouwer

Een aanrader voor een mooie lente- of zomerdag: een wandeltocht, voorafgegaan door een busrit, over de vroegere IJmuider lijn. Wie de busreis alvast virtueel wil maken, reist met ons mee, begint bij het station Santpoort Noord, volgt de boog in de richting van de vroegere halte Driehuis-Westerveld en stapt uit bij de bushalte Schouwburg in IJmuiden (Regioliner 75). Bij de vroegere halte Velsen-IJmuiden Oost kan de ontdekkingsreis beginnen. In en na de boog naar het westen, waar de spoorlijn vroeger verder parallel liep aan het Noordzeekanaal, zien we de rails (een van de twee sporen) al. Te voet gaat de reis naar het eindpunt, waar ooit het station IJmuiden stond.


De feestelijke opening van de busbaan op het voormalige spoorwegtracé vond plaats op 1 april 2017 en de dag daarna reden de bussen volgens dienstregeling. Helaas, geen trein, maar de bus ontsluit IJmuiden inderdaad beter dan de trein ooit heeft gedaan, hoewel er ooit plannen bestonden voor doortrekking.

De feestelijke opening van de busbaan op het voormalige spoorwegtracé vond plaats op 1 april 2017 en de dag daarna reden de bussen volgens dienstregeling. Helaas, geen trein, maar de bus ontsluit IJmuiden inderdaad beter dan de trein heeft gedaan, hoewel er ooit plannen bestonden voor doortrekking.


Zo was het ooit: de sporensituatie in Santpoort-Noord op 2 april 1960 op een schitterende foto van Roef Ankersmit. We kijken in noordelijke richting. Naar links takte de IJmuider lijn af. Naar rechts (en dat is nog steeds zo) loopt de lijn in de richting van Beverwijk.

Zo was het ooit: de sporensituatie in Santpoort-Noord op 2 april 1960 op een schitterende foto van Roef Ankersmit. We kijken in noordelijke richting. Naar links takte de IJmuider lijn af. Naar rechts (en dat is nog steeds zo) loopt de lijn in de richting van Beverwijk.


De Hoogwaardige Openbaarvervoerverbinding Velsen begint in Santpoort (vlakbij het station Santpoort Noord), gaat onder de spoorlijn Haarlem – Uitgeest door en vervolgt haar weg over de boog in de richting van de vroegere halte Driehuis-Westerveld.

De Hoogwaardige Openbaarvervoerverbinding Velsen begint in Santpoort (vlakbij het station Santpoort Noord), gaat onder de spoorlijn Haarlem – Uitgeest door en vervolgt haar weg over de boog in de richting van de vroegere halte Driehuis-Westerveld.


De baan net voor (Driehuis-)Westerveld. Rechts is nog net de vroegere wachterswoning te zien.

De baan net voor (Driehuis-)Westerveld. Rechts is nog net de vroegere wachterswoning te zien.


Bij alle vroegere haltes, inclusief het eindstation, staan informatiepanelen met een korte beschrijving van de spoorse geschiedenis, zoals deze bij het vroegere station Velsen-IJmuiden Oost.

Bij alle vroegere haltes, inclusief het eindstation, staan informatiepanelen met een korte beschrijving van de spoorse geschiedenis, zoals deze bij het vroegere station Velsen-IJmuiden Oost.


In de boog bij Velsen-IJmuiden Oost liggen de rails nog. Op de achtergrond onder meer de Hoogovens (Tata Steel) en het Noordzeekanaal. Vanaf dit punt liep de lijn parallel aan het water.

In de boog bij Velsen-IJmuiden Oost liggen de rails nog. Op de achtergrond onder meer de Hoogovens (Tata Steel) en het Noordzeekanaal. Vanaf dit punt liep de lijn parallel aan het water.


De vroegere halte IJmuiden Casembrootstraat met de diesellocomotieven 2413, 2444, 2530 en 2450 op 4 augustus 1991, tijdens een rit door Noord-Holland als beloning voor de NVBS'ers die deze 2400-en hebben geschilderd voor de afscheidsexcursie van deze locomotiefserie. Foto: Roelof Hamoen.

De vroegere halte IJmuiden Casembrootstraat met de diesellocomotieven 2413, 2444, 2530 en 2450 op 4 augustus 1991, tijdens een rit door Noord-Holland als beloning voor de NVBS’ers die deze 2400-en hebben geschilderd voor de afscheidsexcursie van deze locomotiefserie. Foto: Roelof Hamoen.


Ongeveer dezelfde plek anno 2017. Geen rails meer, maar de perrons herinneren nog wel aan lang vervlogen tijden.

Ongeveer dezelfde plek anno 2017. Geen rails meer, maar de perrons herinneren nog wel aan lang vervlogen tijden.


De vroegere halte IJmuiden Julianakade, gezien in westelijke richting. De rails zijn hier blijven liggen.

De vroegere halte IJmuiden Julianakade, gezien in westelijke richting. De rails zijn hier blijven liggen.


En de situatie toen er nog volop treinen reden in woord en beeld op het informatiepaneel.

En de situatie toen er nog volop treinen reden in woord en beeld op het informatiepaneel.


Het laatste stukje spoor met stootblok net voor het vroegere begin van het emplacement, dat ooit verscheidene sporen, een “visperron”, twee perrons voor reizigers en een stationsgebouw met restauratie omvatte. Tegenwoordig parkeren hier, zoals rechts op de foto, vrachtwagens.

Het laatste stukje spoor met stootblok net voor het vroegere begin van het emplacement, dat ooit verscheidene sporen, een “visperron”, twee perrons voor reizigers en een stationsgebouw met restauratie omvatte. Tegenwoordig parkeren hier, zoals rechts op de foto, vrachtwagens.


Alleen de oude trap is nog een tastbare herinnering aan het spoorse verleden. Wie de trap afdaalde kwam direct uit voor de ingang van het stationsgebouw.

Alleen de oude trap is nog een tastbare herinnering aan het spoorse verleden. Wie de trap afdaalde kwam direct uit voor de ingang van het stationsgebouw.


Tot slot een staatsieportret van IJmuiden met emplacement en treinstel 882 in IJmuiden op 4 augustus 1976. Foto: Roelof Hamoen.

Tot slot een staatsieportret van IJmuiden met emplacement en treinstel 882 in IJmuiden op 4 augustus 1976. Foto: Roelof Hamoen.


[printfriendly]

Die geliefde IJmuider lijn

De sluiting van de IJmuider lijn (Santpoort Noord – IJmuiden) heeft veel railliefhebbers aangegrepen. Kennelijk hebben ze het lijntje in hun hart gesloten, want in de loop der jaren zijn er verscheidene websites aan gewijd en ontstonden diverse publicaties, waaronder het boek Sporen 3 van Wim Wegman. De geschiedenis van deze lijn is beschreven op  Wikipedia, een verslag van de laatste rit met materieel ’46, van de hand van Roelof Hamoen, staat op de website Railromantiek.nl met daarbij twee pagina’s railhistorie van deze lijn. Ook de bekende publicisten Michiel ten Broek en Victor Lansink wijdden een hoofdstuk van de website Railtrash aan de IJmuider lijn. Tot slot op de website Langs de Rails verschillende pagina’s over de IJmuider lijn, waaronder een over de pogingen tot reactivering als museumspoorlijn.