Nieuwe boeken en dvd’s

Vier boeken over Britse locomotieven en treinstellen in 2018

BR Locomotives & Coaching Stock 2018

Door: Robert Pritchard & Peter Hall. 416 blz., A6, 160 kleurenfoto’s. Uitgever: Platform 5. Artikelnummer 167-0041. Prijs: € 24,95

abc Locomotive Traction 2018

Door: Pip Dunn. 144 blz., A5, 53 kleurenfoto’s. Uitgever: Crécy. Artikelnummer 165-0085. Prijs: € 9,95

abc Rail Guide 2018

Door: Colin Marsden. 144 blz., A5, 339 kleurenfoto’s, 25 schematische kaarten. Uitgever: Crécy. Artikelnummer 165-0082. Prijs: € 19,50 (aanbieding)

The Privatisation Classes

Door: David Cable. 263 blz., 25 x 20 cm, 252 kleurenfoto’s. Uitgever: Pen & Sword. Artikelnummer 164-0099. Prijs: € 32,50

Al sinds de Tweede Wereldoorlog verschijnen er in Groot Britannië jaarlijks boeken met overzichten van locomotieven en treinstellen. Bedoeld voor “spotters” om nummers af te strepen of als gids om materieel te herkennen. Door regelmatige herdrukken van oude uitgaven is het bovendien mogelijk om anno 2018 een boekje over bijvoorbeeld 1960 te kopen.

De meeste boekjes zijn op nummer of serie (“Class”) georganiseerd. Dat geldt bijvoorbeeld voor BR Locomotives & Coaching Stock 2018 van Platform 5. Maar sinds de privatisering in 1994 is het ook handig om het materieel per spoorwegexploitant in te delen zoals in abc Rail Guide 2018 van uitgever Crécy, de opvolger van Ian Allan. Bovendien zijn variaties mogelijk op de periode waarop het boek betrekking heeft: alleen het materieel in 2018 of juist alle treinen sinds een bepaalde datum.

abc Locomotive Traction 2018 betreft alle diesel- en elektrische locomotieven sinds het ontstaan van British Railways in 1948, inclusief de periode na 1994. Van de locomotieven die zijn gesloopt (disposed) worden alleen de nummers gegeven, maar veel locs hebben wel meerdere nummers gehad, vijf verschillende nummers komt voor! Van de andere locomotieven, die dus nog bestaan, wordt ook aangegeven wie de eigenaar is, welke kleur ze hebben en waar ze in depot zijn.

Wie alle nummers zat is, kan een fotografisch overzicht kopen van de locomotieven en treinstellen sinds 1994: The Privatisation Classes van uitgever Pen & Sword. De variatie in kleuren in dit boek is enorm, maar de treinstellen lijken verder erg op elkaar. Maar goed, dat zal iemand in de jaren 60 ook hebben gezegd van de groene BR-treinstellen. De uitdaging is dan om ze toch uit elkaar te houden!

Alle boeken gratis thuisbezorgd.

Industrial Railways and Locomotives of Spain

Door: Paul Spencer & Robin Waywell. 518 blz., 18 x 25 cm, 86 kleuren en 83 zw/w foto’s, 54 kaarten. Uitgever: Industrial Railway Society. Artikelnummer 164-0134. Prijs: € 29,95

De Industrial Railway Society (IRS) werd in 1949 opgericht als Industrial Locomotive Information Section van de Birmingham Locomotive Club (BLC-ILIS). De vereniging houdt zich bezig met alle aspecten van industriespoor van alle spoorbreedten, zowel in Groot-Britannië als daarbuiten. Mijnen, hoogovens en staalfabrieken, gasfabrieken, machinefabrieken, dokken, elektriciteitscentrales, noem maar op, als er spoor was, behoorde ze tot het studiegebied van de vereniging.

Spanje werd al vanaf de jaren 50 door Engelse spoorenthousiasten bezocht. Niet alleen voor de stoomlocomotieven van de RENFE, maar ook voor smalspoor en industriespoor. In 1958 verscheen het eerste boekje (14 bladzijden!) over Spaans smalspoor van de BLC-ILIS. Andere boeken kwamen uit in 1963 en in 1968. De laatste was het eerste boek over industriespoor: “Industrial Railways of Spain and Portugal”. Daarna verscheen nog een boek over Spaans smalspoor in 1995. Pas in 2008 werd een start gemaakt met dit boek. Dat het nog 10 jaar duurde voordat het uitkwam wordt wel verklaard door de enorme hoeveelheid informatie die over de locomotieven en industrielijntjes en -lijnen werd verzameld.

Dit boek is met 518 bladzijden aanzienlijk dikker dan de voorlopers. Het begint met 54 kaarten van lijnen en locaties. Daarna is het boek verdeeld in vijf hoofdstukken. Het eerste en grootste deel beschrijft alle industrielijnen per provincie, met gegevens over alle locomotieven van elk bedrijf. Het tweede deel gaat over bedrijven in de railindustrie voor infrastructuur en onderhoud. Het derde deel betreft spooraannemers. Het vierde deel van 15 bladzijden is een lijst van locomotieven die via agenten van de Engelse industrie in Spanje terecht­kwamen waarvan locatie en eigenaar onbekend zijn gebleven. Het laatste deel is een lijst van alle locomotieven die bewaard zijn gebleven, bijna 100 blad­zijden!

Hierna volgt een zeer interessante mix van foto’s (zwart/wit en kleur) van industrielocs: stoom, diesel en een paar elektrisch, bekend (zoals de Rio Tinto) en onbekend. Sommige stoomlocs zijn eigenlijk hoofdlijnlocs die een tweede leven op het industriespoor hebben verdiend. De locs komen uit fabrieken in vele landen: Schotland, Zweden, België, Duitsland, de Verenigde Staten, Zwitserland, om er maar een paar te noemen. Ook Spoorijzer in Delft leverde locomotieven aan Spanje, maar heet in het overzicht van leveranciers “Spooritzer”! Hoe dan ook, de ongelooflijke hoeveelheid boeiende gegevens en details nodigen uit tot urenlang speuren en bladeren in dit werk.

Gratis thuisbezorgd. Bestel direct

Die Blütezeit der Deutschen Reichsbahn

Dvd. 58 minuten. Uitgever: Eisenbahn Kurier. Artikelnummer 459-4066. Prijs: € 19,80

Na de ontwikkeling van de “Einheits” stoomlocomotieven in jaren 20 van de vorige eeuw kwam de Deutsche Reichsbahn-Gesellschaft in de jaren 30 met een concurrent voor stoom: de “Fliegende Hamburger”, een dieseltrein voor “Schnellverkehr”. Dit tweewagenstel was goed voor 160 km/u en trok wereld­wijd de aandacht. Maar de fabrikanten en ingenieurs van stoomlocomotieven gaven zich niet zomaar gewonnen: er werden gestroomlijnde locs, Baureihe 61, gebouwd met bijpassende trein: de Henschel-Wegmann-Zug.

Er werden ook andere stoomlocs met stroomlijnbekleding gebouwd, zoals Baureihe 05. Maar de oorlog zou al snel zorgen voor andere prioriteiten. Naast de dieseltreinen voor prestigetreinen, werden ook vooruitstrevende motorwagens voor nevenlijnen ontwikkeld. En nieuwe elektrische locomotieven, Baureihe E18, een andere hoogtepunt uit deze tijd. De Schienenzeppelin van Kruckenberg werd ook geprobeerd en krijgen we ook te zien, maar dit vliegtuig op rails kon de DRG niet bekoren.

Bovengenoemde treinen en meer komen allemaal in klassieke zwart-witbeelden langs op deze dvd. Er zijn zelfs beelden van de concurrent: de nieuw ontwikkelde “Autobahn”, wel wat ruim van opzet voor het toenmalige autoverkeer, maar dat was natuurlijk niet het echte doel! De beeldkwaliteit van deze dvd is vanzelf­sprekend niet wat wij nu in het digitale tijdperk gewend zijn, hoewel het vermoedelijk veelal professionele opnamen betreft. Maar de echte spoorwegsfeer met telegraafdraden langs de lijn, armseinen, coupérijtuigen, personeel strak in uniform en natuurlijk stoom en rook verveelt nooit.

De “Blütezeit” van de DRG valt samen met het Nazitijdperk, en de verschijnselen van deze tijd, zoals de vaandels met hakenkruisen, zijn niet te vermijden. Schuldbewust wordt het dieptepunt van de Reichsbahn vermeld: transport van Joden en andersdenkenden naar concentratiekampen. Voor wie geen aanstoot neemt aan deze tijdverschijnselen is dit een interessante documentaire over een boeiend en vooruitstrevend spoorwegbedrijf in een moeilijke tijd.

Gratis thuisbezorgd. Bestel direct

Samenstelling: Leo de Jong. Kader over Ian Allan: Nico Spilt.