Hogevloertrams in hun nadagen

Darmstadt

In Duitsland neemt het aantal trambedrijven waar nog klassieke trams met hoge vloer dienst doen in rap tempo af. Paul van Baarle bezocht een stad waar ze nog dagelijks in bedrijf zijn, maar waar de vervanging wel in gang is gezet: Darmstadt.

Darmstadt is gelegen in de deelstaat Hessen even ten zuiden van Frankurt Main en telt ongeveer 150.000 inwoners. Het tramnet heeft een lengte van 42 kilometer waarop 9 lijnen dienst doen. De spoorwijdte bedraagt 1000 mm (meterspoor). Tijdens de spits zijn 40 tramstellen op de baan die samengesteld worden uit de beschikbare 48 motorwagens en 30 bijwagens.

De klassieke trams die nu nog dienst doen (serie ST12)

Van de dubbelgelede motorwagens met hogevloer zijn er nog 10 stuks beschik­baar voor de dienst. Deze hebben de type-aanduiding ST12 met wagennummers 9115-9124. Ze werden gebouwd in 1990 door Waggon-Union in Berlijn.

Soortgelijke dubbelgelede wagens uit 1982 (de serie ST11) en enkelgelede trams uit 1976 (de ST10-serie) zijn al buiten dienst en rijden deels nu nog in Iasi, Roemenië. Om de reizigers toch de mogelijkheid van een lagevloer­instap te bieden rijden de ST12-trams gekoppeld met een lagevloer­bijwagen van het type SB9.

ST12 motorwagen 9120 met SB9 bijwagen 9448 op het enkelsporige gedeelte van lijn 9 vlak voor het eindpunt Griesheim.

Hetzelfde tramstel later op de dag in de Rheinstraße met op de achtergrond het tramknooppunt Luisenplatz in het centrum van de stad.

Tramstel 9124 + 9443 op de lange zuidelijke uitloper naar Alsbach.

De ST12-trams kunnen op alle tramlijnen aangetroffen worden, met uitzondering van lijn 3, waar veelal losse lagevloertrams rijden. Behalve lijn 1 komen op de Luisenplatz in het centrum alle tramlijnen samen, dus dit is een prima locatie om uit te kijken naar de inzet van de klassieke trams op die dag.

De vervanging van de ST12-trams is nog niet aanstaande, maar er wordt wel aan gewerkt. Nadat een eerste aanbesteding voor de nieuwe tramserie (ST15) mis­lukte, is in januari 2019 een nieuwe aanbesteding uitgeschreven voor 14 lagevloer­trams met een optie op nog eens 10+20 stuks. Eind 2021 zouden dan hiervan de eerste nieuwe trams afgeleverd moeten worden.

Wat er verder nog rijdt in de normale dienst (series ST13, ST14 en SB9)

Lagevloertrams van de serie ST13 (nummers 9855-9874) uit 1998 van LHB en de serie ST14 (nummers 0775-0792) uit 2007 van Alstom bepalen het trambeeld in Darmstadt. Ze worden bijgestaan door de 30 lagevloerbijwagens van de serie SB9 uit 1994 van LHB.

ST13 motorwagen 9861 met SB9 bijwagen 9446 slingert zich door de nauwe straten in Eberstadt.

ST14 motorwagen 0778 op het leuke enkelsporige traject van lijn 3 naar Lichtenbergschule.

De elektrische museumtrams en ‘Feuriger Elias’

Arbeitsgemeinschaft Historische HEAG-Fahrzeuge im Eisenbahnmuseum Darmstadt-Kranichstein e.V. verzorgt met enige regelmaat ritten met museum­trams door de stad. Daarbij wordt ook met een stoomtrein – bijgenaamd ‘Feuriger Elias’ – over de tramsporen door de binnenstad gereden.

Tekst en foto’s (6 augustus en 11 september 2018) door Paul van Baarle