Verkenning van het oostelijk deel
De nieuwe tram van Luik (2)
Frits van Buren bracht op 28 juli 2024 een bezoek aan Luik om te kijken hoever men met de bouw van het nieuwe tramnet is gevorderd. Op deze dag verkende hij het oostelijk deel van het net.
In NVBS Actueel van juli 2024 werd het tot stand komen van het toekomstige tramnet in Luik besproken. De opening van dit tramnet is gepland op 31 januari 2025. De Waalse vervoermaatschappij TEC (Transport en Commun) plant voor het weekeinde van 22 maart 2025 “La fête du tram”.
Om te kijken hoever de bouw gevorderd is werd op zondag 28 juli 2024 het tramnet in aanleg gedeeltelijk verkend. Ik besloot om dit lopend te doen vanaf het Centre De Maintenance et de Remisage. Gezien de totale netlengte van een kleine 12 km werd dit met 23.500 stappen gedaan tot het oostelijk eindpunt Coronmeuse en daarna naar het westen tot de halte Charlemagne. Het overige westelijke gedeelte komt in een volgend artikel ter sprake.
Het tramnet wordt uitgevoerd met een spoorwijdte van 1435 mm. De bovenleidingspanning is 750 Volt, maar een gedeelte van het net is niet voorzien van bovenleiding (het centrum van de stad en de Pont Atlas met de splitsing naar de stamlijn) waarbij de door het Spaanse CAF geleverde trams gebruik zullen maken van het CAF OESS (On board Energy Storage Systems) systeem met supercondensatoren voor energieopslag.
Het nieuwe tramnet van Luik. In groen het oorspronkelijke plan en in geel de verlengingen.
Het Centre De Maintenance et de Remisage (CMDR – Remise en Centrum voor Onderhoud) is gelegen aan het eind van de korte zijtak op de rechteroever van de Maas vlakbij het nieuwe gebouw van de Liège Expo.
De omgeving van het Centre De Maintenance et de Remisage.
De omgeving van het CMDR vanuit de lucht op 12 februari 2024. Bron: letram.be/actualites-chantier.
Het CMDR vanaf het viaduct op 28 juli 2024.
De met rood buismateriaal omwikkelde palen komen niet alleen hier voor, maar zijn in de hele stad te vinden. Het doel is onduidelijk: vermoedelijk het voorkomen van beschadigingen.
De nog niet geopende (betaalde) parkeergarage aan de Rue Suzanne Clerckx op 28 juli 2024.
Terwijl ik daar fotografeerde werd ik heel correct aangesproken door een iemand van een bewakingsdienst met de vraag wat ik aan het fotograferen was. Hij wilde zelfs met zijn telefoon een opname van een foto op het scherm van mijn camera maken. Na enige uitleg werd mij verder geen strobreed in de weg gelegd. Misschien speelde het een rol dat op vrijdag 24 juli 2024 aanslagen op het TGV-net van de SNCF waren gepleegd.
Waarschuwing in drievoud voor de (nu proefritten makende) nieuwe tram. Zo zou het toch duidelijk moeten zijn.
Nadat de tram in Luik in 1968 verdween is men duidelijk van mening dat er 56 jaar later goed gewaarschuwd moet worden voor de (nu proefritten makende) nieuwe tram. Dat gebeurt met talloze verkeersborden, waarschuwingslichten en verkeerslichten, maar ook met grote borden ook speciaal voor voetgangers. Daarbij wordt expliciet vermeld dat de 60 ton wegende trams een remweg hebben van 30 meter.
Het lijngedeelte Droixhe – Liège Expo.
De recent gebouwde Liège Expo heeft een eigen riant opgezette driesporige halte. Op deze foto de halte gezien vanaf het CMDR.
De in gras ingebedde toeleidende sporen van de halte Liège Expo gezien vanaf de halte Droixhe.
Vlak voor de Pont Atlas over de Maas ligt de halte Droixhe. Op deze foto de halte gezien in de richting van de Pont Atlas. De witte afzetting op de achtergrond maakt wegverkeer over de brug (op dit moment) onmogelijk.
De sporen net op de overzijde van de Pont Atlas. De rechter sporen leiden naar het eindpunt Coronmeuse en de linkersporen naar het centrum van Luik. Ook hier weer veel afzettingen waarvan enkele gelukkig een opening hadden.
De maximum snelheid van 10 km/h (bord onder het “verkeerslicht”) is gezien de steilheid van de hellingen naar de stamlijn (zie volgende foto) begrijpelijk. De Pont Atlas en de spliting zijn niet voorzien van (750 V) bovenleiding. Deze trajecten worden overbrugd door middel van het CAF OESS (On board Energy Storage Systems) systeem, waarbij supercondensatoren zorgen voor de energieopslag.
Het lijngedeelte Pont Atlas (met de aansluiting naar het Centre De Maintenance et de Remisage) – Parc Reine Astrid.
De afrit in de richting van het eindpunt Coronmeuse van de stamlijn.
Links de toerit naar het CDMR en rechts de stamlijn naar het centrum van Luik gezien vanaf de halte Parc Reine Astrid. De helling in de richting van het CMDR dient zonder bovenleiding “bedwongen” te worden.
Het lijngedeelte bij het eindpunt Coronmeuse.
Het lijngedeelte in oostelijke richting tussen de haltes Reine Astrid en Coronmeuse. De bovenleidingspanning wordt aangegeven bij de draagconstructie van de bovenleiding. De nieuwe tram geeft duidelijk aanleiding tot grote activiteit bij de bouw van nieuwe appartementsgebouwen.
Het (voorlopige) eindpunt Coronmeuse. De halte Coronmeuse ligt voor deze wisselverbinding.
Rechts de toerit vanuit het centrum naar de Pont Atlas en het CDMR en links de stamlijn naar het eindpunt Coronmeuse.
Het lijngedeelte bij de halte Marengo.
De halte Marengo. Bijna alle haltes hebben een standaarduitvoering bestaande uit abri’s, enkele zitplaatsen en informatiedisplays. Plaatskaartenautomaten zijn (nog) niet geïnstalleerd.
Bij de halte Pont Maghin was de bovenleiding geaard. Daarbij knipperde de spannings-display (gele pijl).
Het lijngedeelte bij de splitsing bij de halte Pont Maghin. De blauwe pijlen geven de rijrichting aan.
Het lijngedeelte bij de halte Féronstrée.
De Féronstrée verbindt de Place des Déportées met de Place St. Lambert. Het is een wat rommelige winkelstraat met ook diverse andere (o.a. horeca) activiteiten. De lijn is hier grotendeels enkelsporig behalve bij de halte Féronstrée. Deze halte is wel erg eenvoudig uitgevoerd met alleen informatiedisplays.
De Féronstrée ter hoogte van de gelijknamige halte gezien in de richting van de Place St. Lambert.
Via de Place du Marché gaat de Féronstrée over in de Place St. Lambert. Aan de Place du Marché bevinden zich aan de ene kant veel horecagelegenheden en aan de andere zijde bevindt zich het stadhuis van Luik.
De Place du Marché met in het midden het stadhuis van Luik.
Aan de Place st. Lambert bevindt zich het uit de 16e eeuw daterende fraaie Paleis van de Prins-bisschoppen.
Het Paleis van de Prins-bisschoppen aan de Place St. Lambert.
Even verder aan de Place de l’Opéra bevindt zich uiteraard de Opéra. Bij de even verder gelegen halte Opéra eindigt/begint de bovenleiding van de tram.
Het lijngedeelte bij de haltes St. Lambert en Opéra.
Het gebouw van de Opéra.
Vanaf de halte Opéra lijkt de lijn op de Boulevard Sauvenière gezien de begroeiing al geruime tijd gereed te zijn. Maar de roestige kleur van de rails geeft duidelijk aan dat deze nog niet bereden zijn.
De begroeiing op de lijn op de Boulevard Sauvenière.
Verderop ziet de baan in de Boulevard Sauvenière er heel wat aangenamer uit. Hier zijn ook de bomen weer in het rode buismateriaal ingepakt.
De baan onder de bomen van de Boulevard Sauvenière.
Het lijngedeelte bij de haltes Sauvenière en Pont d’Avroy.
Vervolgens wordt via de Boulevard d’Auvroy de halte Charlemagne bereikt. Deze is genoemd naar het daar staande standbeeld van Karel de Grote. Dit standbeeld werd op 26 juli 1868 geïnaugureerd in aanwezigheid van de gouverneur van de provincie Luik.
Het standbeeld van Karel de Grote.
Het lijngedeelte bij de halte Charlemagne.
De terugweg verliep langs het enkelsporige traject Place St. Lambert, de Rue Leopold en de haltes La Batte en Curtius langs de Maas.
Het lijngedeelte bij de haltes La Batte en Curtius.
De halte La Batte.
Tot slot
De eind juli 2024 gebruikte testzones.
De algemene indruk is dat er nog heel wat werk moet worden verzet om de opening op 31 januari 2025 te realiseren. Met name lijkt dit veel kleinere werkzaamheden te betreffen zoals kabelaansluitingen bij de haltes en het opruimen van de enorme hoeveelheid afzettingen. Op 31 oktober 2024 zou op de hele lijn een ‘witte dienstregeling’ van start gaan, waarbij volgens de geplande dienstregeling wordt gereden maar nog zonder passagiers.
Bij een tweede verkenning van het westelijke gedeelte zal blijken hoe snel de noodzakelijke werkzaamheden voltooid worden. De bedoeling is om deze tweede verkenning op een doordeweekse dag te doen zodat hopelijk ook de proefrijdende trams kunnen worden gefotografeerd. Ook gezien de vele nog aanwezige barrières lijken de proefritten op dit moment beperkt te zijn tot het oostelijke gedeelte van het tramnet.
Frits van Buren
Luik bezoekenMet de auto vraagt de afstand Utrecht – Luik (via Eindhoven en Maastricht) volgens Via Michelin 2 uur en 20 minuten. Kies eventueel voor de navigatie de Rue de la Lèche in Luik bij het vlak bij het Centre De Maintenance et de Remisage gelegen parkeerterrein van het station van Bressoux. Per trein vraagt de reis van Utrecht CS naar het station Bressoux volgens www.bahn.de met één keer overstappen in Maastricht 2 uur en 40 minuten. Naar het station Liège Guillemins met eveneens één keer overstappen in Maastricht is dat 2 uur en 50 minuten. Als hulp bij een bezoek aan Luik is onderstaand een eenvoudige plattegrond van het centrum van Luik opgenomen. Het standbeeld van Karel de Grote bevindt zich links onder op de kaart. De toeristische dienst bevindt zich op de Rue de la Boucherie 4, 4000 Liège bij de i in de groene bal. Daar zijn (gratis) stadsplattegronden en veel andere informatie over Luik verkrijgbaar.
|
