Nieuw in de bibliotheek

Een greep uit de vele boeken en andere publicaties die je kunt bekijken of – als je lid bent – kunt lenen in de bibliotheek van de NVBS.

150 jaar Duits Lijntje – 150 jahre Boxteler Bahn

Duits Lijntje of in het Duits Boxteler Bahn was de bijnaam van de verdwenen spoorlijn Boxtel (NL) – Wesel (D) die tot de Tweede Wereldoorlog een onderdeel was van de spoorverbinding van Vlissingen naar Duitsland. Maar over het Duits Lijntje reden ook lokale treinen die plaatsen aan weerszijden van de Nederlands-Duits grens met elkaar verbonden. Voor de Tweede Wereldoorlog was de grens met Duitsland geen taalgrens. Aan beide kanten van de grens werd hetzelfde dialect gesproken en grenscontrole was er nauwelijks. Na de Tweede Wereldoorlog kon de verbinding niet hersteld worden omdat de spoorbrug over de Maas bij Gennep verwoest was en niet hersteld werd. De veerdienst van de Maatschappij Zeeland vanuit Engeland op Vlissingen werd mede daarom stilgelegd. Het spoorverkeer tussen Boxtel en Gennep werd wel hervat. In 1950 werd het personenverkeer op het Lijntje stilgelegd. Later werd het goederenvervoer beperkt tot Boxtel – Uden. In 1992 reed er voor het laatst een goederentrein van Boxtel naar Uden. De Stichting Gennep-Niers-Goch die met de Heimatsverein Goch het initiatief tot dit tweetalige boek nam heeft tot doel het weer sterker maken van de contacten ”over de grens”. Het boek is samengesteld door twee Duitsers en een Nederlander. Het bevat een korte geschiedenis van de spoorlijn en bijna 100 afbeeldingen van ansichtkaarten die betrekking hebben op de Boxteler Bahn. Er is een afbeelding van een tabel uit een spoorboekje uit 1897 met de de dienstregeling Londen – Berlijn. Er was toen trouwens een doorgaand rijtuig Wenen-Leipzig-Vlissingen (zie p. 59). Een nostalgisch boek over vergane glorie. Plaatsnummer Sa-191.057.

Dit boek verscheen in 2019 ter gelegenheid van een tentoonstelling in Gennep over het Duits Lijntje. Zie het bericht in NVBS Actueel van juni 2019.

The Leeds Huddersfield and Manchester Railway

The Standedge Line

Dit boek, geschreven door Martin Bairstowen en verschenen in 1990, geeft de geschiedenis van de treinverbinding tussen Manchester en Leeds via Huddersfield en de Standedge-tunnel. In 1841 reed de eerste doorgaande trein tussen Leeds en Manchester via de Calder Vallei en Normanton. De trein deed over deze 100 kilo­meter drie uur. Het probleem was dat de trein over The Pennines (Penninisch Gebergte) moest. In 1849 kwam de enkelsporige Standedge-tunnel gereed. Deze vijf kilometer lange tunnel werd al snel een bottleneck. De rest van de spoorlijn was dubbelsporig. In 1868 begon de bouw van een tweede enkelsporige tunnel naast de eerste. Die tunnel had, net als de groter en sterker geworden locomotieven, een gunstige invloed op de reisduur. De snelste treinen doen de reis tegenwoordig in een uur en tien minuten. Het boek bevat een groot aantal foto’s. Curieus is het postscript van de auteur op bladzijde 81! Plaatsnummer Sa-483.211.

Les Lignes disparues de l’Hérault

The lost railway lines of l’Hérault

Ook dit is een tweetalig boek, ditmaal in het Frans en het Engels. Het boek dat in 2008 is uitgegeven, geeft een overzicht van de ver­dwenen spoorlijnen in het Departement Hérault. Hérault grenst aan de Middellandse Zee en Montpellier is de grootste stad. De auteur van het boek, Chris Elliott, wandelde veel door het gebied en was verbaasd over de vele sporen van verdwenen spoorwegen die hij onderweg zag. Dit was de aanleiding dit boek samen te stellen. Het boek geeft van twaalf lijnen een korte geschie­denis met oude foto’s. Voorin zijn enkele oudere kaarten van het gebied afgedrukt waarop de lijnen nog zijn aangegeven. Het is een leuk boek voor wie het gebied kent of er eens in een vakantie heen wil gaan. Volgens Elliott is Hérault het mooiste gebied van Frankrijk. Plaatsnummer Sa-505.106.

The London Underground Electric Train

In dit boek is gepubliceerd in 2015 en is ge­schre­ven door Piers Connor. Het beschrijft de ontwikkeling van de elektrische tractie op de Londense Underground. In 1890 wordt de eerste ’deep-level’-lijn geopend, dat wil zeggen de eerste lijn die geboord werd. Tot dan toe werd de straat opgebroken, een gleuf gegraven, de lijn daarin aangelegd, afgedekt en de straat weer aangelegd. Omdat ’deep-level’-lijnen dus veel dieper onder de oppervlakte liggen is het niet goed mogelijk daar stoomtractie in te voeren. De afvoer van de rook, die het dodelijke kool­monoxide bevat, kan grote problemen geven. Vanaf het begin werd daarom besloten elektrische tractie te gebruiken. De eerste treinen waren nog getrokken treinen met kleine elektrische locomotieven. Later werden treinstellen ingevoerd. Het boek legt de nadruk op de technische ontwikkeling. Economische en sociale aspecten van de Underground – die meer kilometers boven de grond rijdt dan er onder – komen nauwelijks ter sprake. In een aantal hoofdstukken komen zaken als de remmen, draaistellen, deuren, hulpsystemen, veiligheid en automatisering aan de orde. Enig technisch inzicht is voor dit boek wel gewenst! Het boek bevat veel foto’s en tekeningen. Plaatsnummer Um-481.011.

Gerhard Riesthuis