Nieuw in de bibliotheek

Een greep uit de vele boeken en andere publicaties die je kunt bekijken of – als je lid bent – kunt lenen in de bibliotheek van de NVBS.

Locomotives of the Great Southern & Western Railway

Dit boek is van de hand van Jeremy Clements, Michael McMahon en Alan O’Rourke, en verscheen in 2020. De auteurs hebben zich tot doel gesteld alle locomotieven te beschrijven die bij deze Ierse spoorwegmaaatschappij hebben gereden.

De GSWR bestond 80 jaar, van 1844 tot 1924, toen ze opging in de Great Southern Railways (GSR), na ondertussen zelf meerdere spoorwegmaatschappijen te hebben opgeslorpt. De GSWR reed uiteindelijk in heel Zuidwest-Ierland, van Dublin naar Waterford, Cork en Limerick, met ook een lijn van Limerick naar Sligo.

Het boek geeft een inventaris van alle stoomlocomotieven en tenders van de GSWR met per type zo mogelijk een foto, een tekening en details. Vergeet niet het gedicht “The Gallant 44” in Appendix E te lezen!

Plaatsnummer Sm-486.079.

Strassenbahn im Ruhrgebiet

Dit boek van Alex Reuther verscheen in 2007 en beschrijft de opkomst en de (langzame) neergang van wat eens het grootste tramnet van Europa was. In dit boek kunt u lezen dat het ooit mogelijk was een tramrit van 210 km te maken van Werne an der Lippe naar Bad Honnef am Rhein. Reuther zelf beschrijft uitgebreid een reis van 100 km per tram van Unna naar Dinslaken. De reis werd in 1959 gemaakt en duurde 12 uur met negenmaal overstappen.

In 1969 kwam een plan waarin gesteld wordt dat het openbaar vervoer in het Ruhrgebiet kan plaatsvinden met S-Bahnen (lokaalspoorlijnen), Stadtbahnen (Light Rail op eigen baan) en bussen. Rond de eeuwwisseling zou dan de laatste tramlijn verdwenen zijn, maar het verliep anders. In Oberhausen, waar in 1968 de ”laatste” tram reed, kwam de tram in 1996 zelfs weer terug en ook elders in het gebied rijden nog veel trams. Er zijn tramlijnen verdwenen na 1969, andere zijn vervangen door Stadsbahnen, al dan niet in tunnels, maar er zijn ook nieuwe tramlijnen gebouwd.

Op pag. 79 staat een tabel met alle veranderingen tussen 1970 en 2007. Het boek bevat veel foto’s en op de schutbladen twee kaarten uit 1911 en 1912.

Plaatsnummer Ta-440.281.

De Collectie. Bijzondere stationsgebouwen in Nederland.

Op pagina 508 van Op de Rails, november 2021, wordt gemeld dat het station van Middelburg behoort tot “De Collectie”. Wie veel meer wil weten over deze collectie wordt dit boek aanbevolen.

Nathalie de Vries, die spoorbouwmeester was in de periode 2003-2008, heeft twee bureaus gevraagd onderzoek te doen naar stations met grote cultuurhistorische waarde die eigendom zijn van de Nederlandse Spoorwegen. Dit heeft uiteindelijk geleid tot een lijst van 50 stations, oude en nieuwe. Elk van deze vijftig heeft unieke eigenschappen zegt de De Vries in het voorwoord van het boek.

Natuurlijk zijn er bekende stations met grote architectonische waarde, zoals Groningen, Haarlem en Amsterdam Amstel. Bijzonder is zeker het kleine station Arnhem Velperpoort dat nu uit twee stukken bestaat: de modernistische ’trap’ van K. van der Gaast uit 1953 en het post-modernistische haltegebouw dat R.M.J.A. Steenhuis in 1988 ontwierp. Ook het station van Amersfoort waar de NVBS-Bibliotheek gevestigd is staat in het boek.

Het boek besteedt alleen aandacht aan de architectuur van de stations en verscheen in 2009.

Plaatsnummer Sb-100.064.

De bibliotheek bezit ook de rapporten van de bureaus die het vooronderzoek deden. Plaatsnummers: Sb-100.136 en Sb-100.137.

De RTM in heden en verleden

Deze dvd bevat een aantal films over de RTM – de Rotter­damsche Tramweg­maatschappij – die tot 1966 een uitgebreid net met stoom- en motortrams onderhield op Zuid-Hollandse en Zeeuwse eilanden. Het net reikte tot Rotterdam.

De dvd begint met de film De Rotter­damsche Tramwegmaatschappij. Een halve eeuw tramverkeer 1878-1928, die Willy Mullens vervaardigde voor het 50-jarig jubileum in opdracht van de RTM.

De RTM begon in 1878 met paardentrams in de stad Rotterdam. In 1898 werd via de brug bij Barendrecht de Nieuwe Maas overgestoken naar de Hoeksche Waard en in 1900 werd een lijn naar Zierikzee op Schouwen-Duiveland aangelegd. Daarna kwamen er nog veel lijnen bij.

Deze film van circa 35 minuten geeft een goed beeld van alle aspecten van de RTM van ongeveer een eeuw geleden. De film is gemaakt als een stomme film, maar is op de dvd ook voorzien van gesproken commentaar.

De rest van het eerste deel en het tweede deel geven een goed inzicht in het tramgebeuren en in de trams die tot 1966 reden. In het tweede deel is er aandacht voor de huidige RTM die een museumtramlijn op de Brouwersdam onderhoudt met materieel van de oude RTM.

Plaatsnummer Ta-170.019.

Gerhard Riesthuis