Nieuw in de bibliotheek

Een greep uit de vele boeken en andere publicaties die je kunt bekijken of – als je lid bent – kunt lenen in de bibliotheek van de NVBS.

Slag om de Betuweroute

Het spel langs de lijn, de adviseurs, de milieu­lobby, het politieke gevecht, de miljoenen­verslindende aanpassingen, de inspraak van burgers. Door Hans Boom verteld aan en opgetekend door Marcel Metze. 206 blz., 1997.

De Betuweroute, de goederenlijn van de Maasvlakte naar Duitsland, is het onderwerp van dit boek. In de besluitvorming medio jaren 90 van de vorige eeuw dacht men dat er wel 250 treinen per dag, dus meer dan 10 per uur over zouden gaan rijden. In werkelijkheid zijn het er 80, dus zo’n 3 per uur! En dat is nog maar één van de onwaarheden van dit project, dat in plaats van 2,5 miljard gulden meer dan het drievoudige heeft gekost. En… niet afgemaakt is, want de zijtakken naar noord en zuid komen (voorlopig) niet en de aansluiting met Duitsland is nu in 2022 nog niet klaar!

Dit is wel, naast de Tweede Maasvlakte, het enige project van het trio grote transportprojecten uit de jaren negentig dat wel is uitgevoerd. De tweede nationale luchthaven komt er voorlopig nog steeds niet, want Lelystad is nog dicht en heeft alleen te zijner tijd een overloopfunctie.

Het is een fascinerend verhaal over het besluitvormingsproces met zijn ongeldige beweegredenen, die wel miljoenen hebben gekost aan aanpassingen waar je een vraagteken bij kunt zetten.

Het is zonder meer boeiend te lezen wat voor wilde plannen met droge ogen werden gepresenteerd: een tunnel van de Maasvlakte tot de Duitse grens gebouwd door een Japanse aannemer; een (andere) tunnel op de bodem van De Waal. En toen die tunnels onmogelijk en te duur bleken, waren er ook serieuze mensen die verklaarden: “Geen tunnel? Is die Betuweroute dan eigenlijk nog wel nodig?” De ondertunneling van het Pannerdensch Kanaal vanwege de vermeende overlast. Enzovoorts, enzovoorts….

Het is zeker de moeite waard en zeer leerzaam om dit te lenen en je er twee of drie avonden in te verdiepen!

Plaatsnummer Sx-133.002

Leestip

Lees ook De goederenlijn die eigenlijk niemand wilde in NVBS Actueel, maart 2018. Hierin staat een verslag van een ‘masterclass’ over de Betuweroute, met onder andere een presentatie door Hans Boom.

Happy Holidays

The Golden Age of Railway Posters. 95 blz., 1987. Met een amusante inleiding door Michael Palin.

Een reis in posters door Groot-Brittannië, die vanuit Londen kloksgewijs de populaire vakan­tie­bestemmingen volgt. Bij elke poster is een korte toelichting over de plaats en de poster.

Hoewel het boek van kloek formaat prachtig uitgevoerd is, moet ik wel waarschuwen dat de posters van de jaren 30 tot en met 50 van de vorige eeuw zijn. Maar daarom wellicht toch wel zo aantrekkelijk om dit boek rustig door te nemen.

Plaatsnummer Ka-480.213

Gotthard (convoluut)

Brochures uit 1932, 2005, 2011 en 2012 met de Gotthardbahn als onderwerp. In deze convoluut (een map met diverse geschriften) zijn vier brochures in de Duitse taal, met vertaling in het Frans en deels ook Italiaans, opgenomen.

De brochure uit 1932 is uitgegeven ter gelegen­heid van het 50-jarig bestaan van de Gotthard­spoorweg. Deze brochure bevat 60 bladzijden, waarvan 25 met interessante historische advertenties. De bouw van de tunnel, maar ook de lastige tocht over de pas, komen ruimschoots aan de orde.

De brochure uit 2005 – Gotthardbahn, Porträt einer faszinierenden Gebirgstrecke – omvat 32 pagina’s over de geschiedenis en bouw van het traject en een blik op de dan nog aan te leggen basistunnel. In de laatste twee brochures, van AlpTransit Gotthard, gaat het over de aanleg van de dan nog niet gereedzijnde basistunnel.

Als een eerste kennismaking met de Gotthardtunnel is dit verplichte kost. Daarna zijn er nog zo’n 40 andere interessante, ook dikke, boeken en dvd’s als vervolg­opdracht in huis!

Plaatsnummer Sb-460.084

Trambahn der Stadt Luxemburg, 1908-1964

Band 1. Door Charles-Léon Mayer, Michel Dondelinger, Romain Rech en Marc Thoma. 384 blz., 2022.

Via de Spoorgroep Luxemburg die ons met hun tijdschrift op de hoogte houdt over de Luxem­burgse spoorse aangelegenheden, konden wij het onlangs verschenen standaardwerk over de paarden-, stoom- en elektrische trams van de TVL kopen. TVL = Tramways de la Ville de Luxembourg.

In 1875 werd op basis van een 40-jarige (!) paardentramconcessie een ‘modern’ openbaar vervoersysteem geïntroduceerd, dat in 1908 al afgelost werd door elektrische trams. Daarnaast reed er vanaf 1904 een smalspoorstoomtram door de stad Luxemburg en verder naar Echternach. Deze diensten werden later met motortrams en elektrisch materieel voortgezet tot 1955. De stadstrams van de TVL reden door tot 1964, waarna het vervoer per bus ging. Maar sinds december 2017 rijden er weer trams in de stad Luxemburg.

Kortom een ingewikkelde vervoersgeschiedenis. Dit boek geeft een en ander gedetailleerd weer met heel veel foto’s, routeschema’s en verhelderende teksten. De eerste 83 bladzijden gaan over de stadstrams, daarna 40 bladzijden over de smalspoorbuurttrams. Vervolgens 130 bladzijden over het stadstramnet en de laatste 100 pagina’s vertellen het verhaal van de bovenbouw.

En dan zijn we er nog niet, want er komt nog een deel 2 over het materieel en de dienstuitvoering.

Plaatsnummer Ta-415.007.1

Rutger Ruempol