Uit de winkel
Recent verschenen boeken en andere publicaties uit het rijke aanbod van onze verenigingswinkel. Contactpersoon: Mar de Klerk.
Nederlandse boeken
De NS in 1979. NS op de drempel van een nieuw decennium. Rail Magazine – speciaalnummer 22. In dit nummer o.a. de winter van 1979, reizigersvervoer begint te groeien, viering 140 jaar spoorwegen in Nederland. Door: Wim Hoekema. Uitgever: Uquilair. 116 blz. 23×30 cm, circa 250 afbeeldingen. Art.nr. 195-0108. Prijs € 11,95. Zie boekbespreking op deze pagina.
50 jaar Openbaar Vervoer in beeld. Door: Adriaen Louman. Uitgever: Lycka till Förlag. Fotoboek over de OV-bedrijven van Amsterdam, Rotterdam en Den Haag met het accent op trams. 184 blz. A4 staand. 313 kleurenfoto’s, 125 zw/w-foto’s. Art.nr. 016-0118. Prijs € 49,50. Dit boek verschijnt medio december. Op zaterdag 20 december 2025 vindt een presentatie door de auteur plaats in NVBS Centraal.
Trams 2026. Door: B.A. Schenk en M.R. van den Toorn. Uitgever: De Alk. Jaarboekje over de trambedrijven in Europa, ingedeeld per land en stad. 272 blz. 15×21 cm. 275 kleurenfoto’s. Art.nr. 026-0507. Prijs € 24,95. Verschijnt eind november.
Het sein staat op rood. Ongevallen en incidenten op het Nederlandse spoor 1993-2025. Door: Wim Beukenkamp. Uitgever: De Alk. 144 blz. A4 staand. Rijk geïllustreerd. Art.nr. Prijs € 33,90. Verschijnt eind november.
Locotracteurs Gaston Moyse locomotives. Hoe een middelgrote constructeur meeschreef aan de rangeergeschiedenis. Door: Marcel Vleugels. Uitgever: ’t Nijvere Lezerke. Deze publicatie vertelt het verhaal van de Franse bouwer van rangeerlocs in heftige concurrentie met machtige spelers. 296 blz. 18×25 cm. 220 foto’s en tekeningen. Art.nr. 015-0135. Prijs € 37,00.
T.E.T. 1907 1962 van tram tot bus in Twente. Door J.H. Eitink. Uitgever St. Historische Sociëteit Enschede-Lonneker. Herinneringen van de auteur aan zijn loopbaan bij de T.E.T. tussen 1907 en 1962. 62 blz. 21×30 cm. 15 zw/w-foto’s. 10 documenten. 3 prentbriefkaarten. 1 kaart. Art.nr. 015-0134. Prijs € 11,95.
De Nieuwe Blauwe Tram, deel 11 – De NZH tijdens de duistere periode van WO II. Door Wim Beukenkamp e.a. Uitgever St. De Nieuwe Blauwe Tram. Het NZH-bedrijf in de periode 1938-1946. 92 blz. 21×21 cm. 124 foto’s, tekeningen en documenten. Art.nr. 015-0133. Prijs € 19,95. Alle boeken uit deze serie. Zie boekbespreking op deze pagina.
De geschiedenis van de spoorwegen in 100 kaarten. Door Jeremy Black. Uitgever Treebooks. 287 blz. 23×29 cm. Ruim 100 afbeeldingen in kleur, met begeleidende teksten. Art.nr. 015-0132. Prijs € 49,50.
Het spoor door Delft en de spooraansluiting van de Gistfabriek. Door Wim Verboom. Uitgever Lycka till Forlag. Geschiedenis van het spoor door Delft in woord en beeld. 160 blz. 26×21 cm. 210 afbeeldingen, waarvan 25 in kleur. Art.nr. 016-0117. Prijs € 42,50. Verschijnt eind november.
Havensporen op de Rechter Maasoever. Spoorvervoer in Rotterdam West en de Spaanse Polder 1908-2008. NVBS Boekenreeks 61. Door Paul Engelbert. Uitgever Lycka till Forlag. 180 blz. 26×21 cm. 82 zw/w- en 85 kleurenfoto’s, 22 tekeningen. Art.nr. 016-0116. Prijs € 45,00. Op 7 februari 2026 geeft Paul Engelbert in NVBS Centraal een presentatie over de Rotterdamse havensporen.
| Alle nieuwe Nederlandse boeken |
Buitenlandse boeken
Oignies, mines et chemins de fer. Door: Jean-Marie Minot en Didier Vivien. Uitgever: Les editions de l’Escaut. Geschiedenis in woord en beeld van dit voormalig mijnbouwgebied in Noord-Frankrijk. 168 blz. 25×23 cm. Rijk geïllustreerd. Art.nr. 244-0190. Prijs € 29,00.
Les compositions des TEE et des trains homonymes. Door: Jean-Pierre Malaspina. Uitgever: LR Presse. Overzicht van meer dan 500 gedetailleerde treincomposities van Trans Europ Express (TEE) en gelijksoortige treinen, van 1929 tot 2004. 169 blz. 21×30 cm. Rijk geïllustreerd. De tekst is in het Frans en Engels. Art.nr. 145-0062. Prijs € 39,00. Zie ook TEE Trans Europ Express 1957-1995.
Les groupes d’exploitation de Bruay et Auchel. Door: Jean-Marie Minot en Didier Vivien. Uitgever: Editions de l’Escaut. Een rijk geïllustreerd werk over de industriële archeologie van het mijnbekken Nord–Pas-de-Calais, met een focus op de mijnbouwgroepen van Bruay en Auchel. 288 blz. 30×24 cm. 500 zw/w-foto’s. 117 kleurenfoto’s. Art.nr. 244-0189. Prijs € 69,00.
Die ‘Chlorodont-Schaukel’. Die Geschichte der Staßfurter Straßenbahn. Door: Jens Karkuschke, Mario Schatz, Rolf-Roland Scholze. Uitgever: Verlag Dirk Endisch. Geschiedenis van de tram in het Duitse Staßfurt van 1899 tot 1957. 176 blz. 17×24 cm. 215 foto’s. 21 tekeningen. 1 kaart. Art.nr. 236-1016. Prijs € 27,50.
Straßenbahnen in Lothringen. Tramways en Moselle. Door: Richard Lutz, Raymond Dhur. Uitgever: Verlag Dirk Endish. In de periode dat Elzas-Lotharingen bij het Duitse keizerrijk hoorde (1871–1918) ontstonden er zeven trambedrijven, deze worden hier uitgebreid beschreven. 288 blz. 17×24 cm. 343 foto’s. 23 tekeningen. 10 kaarten. Art.nr. 236-1015. Prijs € 37,50.
Zeunert’s Schmalspurbahnen Band 54. Door: Dirk Endisch. Uitgever: Verlag Dirk Endisch. In deze 54ste uitgave o.a. drie artikelen over smalspoor in Duitsland en een artikel over Zwitserland. 96 blz. 12×24 cm. 52 kleurenfoto’s. 3 tekeningen. Art.nr. 236-1014. Prijs € 18,50.
Die Krokodille. Elektroloks der SBB, ÖBB, RhB und DB. Door: Hans-Bernhard Schönborn. Uitgever: Transpress Verlag. Techniek en geschiedenis van deze familie van locomotieven in Zwitserland, Oostenrijk en Duitsland die alle de naam Krokodil dragen. 144 blz. 21×24 cm. 150 afb. Art.nr. 126-1060. Prijs € 29,90.
Reisezugwagen der DDR seit 1949. Door: Marc Dahlbeck. Uitgever: Transpress Verlag. Ontstaan, functies, vervoerssoorten, capaciteit en technische gegevens van alle rijtuigen van de Oostduitse Deutsche Reichsbahn. 144 blz. 17×24 cm. 150 afb. Art.nr. 126-1059. Prijs € 19,95.
Frühe Bundesbahnzeit zwischen Sylt und Allgäu. Fotografien aus der Nachkriegszeit bis Mitte der 1960er-Jahre. Door: Udo Kandler. Uitgever: VGB. Fotoboek van een reis met de jonge DB door de Bondsrepubliek, van de naoorlogse tijd tot midden jaren 60. Contrasten: van lokaalspoorromantiek tot de zwaarbelaste hoofdspoorlijnen. 192 blz. 27×29 cm. Rijk geïllustreerd. Art.nr. 106-2019. Prijs € 59,00.
Eisenbahn in der Schweiz. Die große Chronik, die schönsten Strecken. Door: Silvia Beckmann, Dietmar Beckmann. Uitgever: VGB. Spoorweggeschiedenis tussen Bern en het Bodenmeer in unieke historische foto’s. Uitgave 2025. 288 blz. 23×27 cm. Rijk geïllustreerd. Art.nr. 106-2018. Prijs € 29,99.
EK-Themen 67 – Die DB vor 25 Jahren 2000 – Ausgabe Ost. Door: redactie EK. Uitgever: EK Verlag. Terugblik op de ontwikkelingen 25 jaar geleden in het jaar 2000 bij de DB op gebied van materieel en diensten in het oostelijke deel van Duitsland. 100 blz. 22×28 cm. Rijk geïllustreerd. Art.nr. 030-1137. Prijs € 13,90.
EK-Special 159 – Die DB vor 25 Jahren 2000 – Ausgabe West. Door: redactie EK. Uitgever: EK Verlag. Terugblik op de ontwikkelingen 25 jaar geleden in het jaar 2000 bij de DB op het gebied van materieel en diensten in het westelijke deel van Duitsland. 100 bl. 22×28 cm. Rijk geïllustreerd. Art.nr. 030-1136. Prijs € 13,90.
Mit der Straßenbahn durch das alte Wuppertal. Band 2: Bergauf, bergab durch Barmen (1947–1987). Door: Wolfgang R. Reimann e.a.. Uitgever: DGEG – Deutsche Gesellschaft für Eisenbahngeschichte. Fotoboek over de tramlijnen van Wuppertal-Barmen. 204 blz. 24×22 cm. ca. 390 afb. Art.nr. 094-2022. Prijs € 38,80.
Tram Atlas Westeuropa. Door: Robert Schwandl. Uitgever: Robert Schwandl Verlag. Tramatlas met alle trambedrijven in Groot-Brittannië, Ierland, België, Luxemburg en Nederland. 160 blz. 17×24 cm. ca. 500 foto’s en tekeningen. Art.nr. 094-1022. Prijs € 24,50.
Die Baureihe 41 – Band 1. Geschichte, Technik, Umbauten, Einsätze 1 (Direktionen Berlin bis Hamburg). Door: Peter Melcher. Uitgever: EK Verlag. Deel 1 beschrijft de voorgeschiedenis, het ontwerp, de ontwikkeling, de testfase en de inzet. 336 blz. 21×30 cm. 434 afbeeldingen. Art.nr. 030-1135. Prijs € 54,00.
Buitenlandse dvd’s
Lost Places. Die Faszination stillgelegter Strecken und Bahnhöfe. Uitgever: EK Verlag. Beelden van bekende en onbekende verlaten spoorlijnen en stations. Speelduur: 58 minuten. Art.nr. 459-4317. Prijs € 22,80.
Verkehrsknoten Zwickau. Einst und jetzt. Uitgever: EK Verlag. Deze dvd toont historie en actualiteit van het verkeer in en rond spoorknooppunt Zwickau. Speelduur: 58 minuten. Art.nr. 459-4316. Prijs € 22,80.
Züge der Alliierten und der Sowjetunion. Der Verkehr für die Besatzungsmächte in Deutschland. Uitgever: EK Verlag. Beelden van de troepentransporten per trein van Russische soldaten in de voormalige DDR en de geallieerde strijdkrachten in Westelijk Berlijn. Speelduur: 59 minuten. Art.nr. 459-4315. Prijs € 22,80.
Verkehrsknoten Cottbus, einst & jetzt. Uitgever: EK Verlag. Het railverkeer in en rond Cottbus, de op een na grootste stad in Brandenburg, tram en trein vanaf de jaren negentig. Speelduur: 58 minuten. Art.nr. 459-4314. Prijs € 22,80.
| Alle nieuwe buitenlandse boeken en dvd’s |
Kalenders
Calendrier 2026 La Vie du Rail. De kalender 2026 van La Vie du Rail met foto’s uit Frankrijk en andere landen. 13 blz. 40 x 30 cm. 13 kleurenfoto’s. Art.nr. 048-0442. Prijs € 20,00.
Maandkalender Belgische Trams 2026 (stad- en streekvervoer). A4-formaat liggend. 17 foto’s. Art.nr. 703-2026. Prijs € 17,90.
Kalender 2026 – Stadtverkehr in aller Welt. Uitgegeven door EK Verlag. 13 blz. met kleurenfoto’s van trams uit de hele wereld. 48×30 cm. Art.nr. 030-1132. Prijs € 17,95.
Kalender 2026 – Dampflokomotiven. Uitgegeven door EK Verlag. 13 blz. met foto’s van stoomlocomotieven door Carl Bellingrodt. 48×30 cm. Art.nr. 030-1123. Prijs € 13,95.
| Andere kalenders 2026 van EK Verlag: Glacier Express, Deutschlandreise, Globetrotter, Nordamerika, Alpenbahnen, Feldbahnen, Baureihe 218, Eurodual. Prijzen tussen € 13,95 en 17,95. |
Tweedehands
In de webshop hebben we weer een aantal tweedehands boeken opgenomen. Vrijwel altijd is hiervan maar één exemplaar beschikbaar. Klik hier voor een overzicht.
In onze winkel in Amersfoort zijn nog veel meer tweedehands boeken te vinden, dus kom tijdens de openingstijden eens rondkijken.
Aanbiedingen WBooks
Blokkendozen op het spoor. Door Carel van Gestel. Het roemruchte materieel ’24 van NS. 176 blz. 21×28 cm. 380 foto’s, 24 tekeningen. Uitg. Wbooks. Art.nr. 014-0391. Prijs nu € 19,95.
De spoorwegen in Nederlands-Indië 1864-1942. Door Guus Veenendaal. NVBS-reeks deel 56. 280 blz. 20×26,5 cm. 120 foto’s. Uitg. WBooks (2020). Art.nr. 014-0362. Prijs nu € 17,50.
Amsterdam – Utrecht (van Rhijnspoor tot Randstadspoor). Door Michiel ten Broek en Victor Lansink. 168 blz. 24,5×30,5 cm. Circa 200 afbeeldingen in kleur en zwart-wit. Uitg. WBooks (2018). Art.nr. 014-0335. Prijs nu € 17,50.
Aanbiedingen Uquilair
Goederentreinen in Nederland 2004-2015. Overzicht van het goederenvervoer in Nederland tussen 2004 en 2015 in woord en beeld. Door Hendrik Bouwknegt e.a. Uitg. Uquilair. 168 blz. 24×30 cm. Circa 200 kleurenfoto’s. Art.nr. 195-0070. Van € 39,95 voor € 14,95.
Locomotoren NS-series 100 en 200. De benzinemechanische en dieselelektrische Sikken. Door Martin van Oostrom. Uitg. Uquilair. 280 blz. 23×29 cm. 450 afbeeldingen. Art.nr. 195-0091. Van € 49,90 voor € 39,95.
Over de winkelAlgemene informatie Steun de NVBS met je aankoopDoor je boeken en dvd’s bij de NVBS te kopen steun je jouw vereniging zonder dat je er meer voor betaalt dan bij andere winkels. Bestellingen via de webshop worden vanaf 30 euro gratis verzonden. De winkel wordt bemand door vrijwilligers. Wij verzenden eenmaal per week, meestal op dinsdag. Als een artikel niet op voorraad is, krijg je binnen een week bericht. Je bestelling niet gehad? Mail dan naar verzending@nvbswinkel.com. Prijzen en overige informatie onder voorbehoud. |
| Sponsor van de NVBS
De boeken op spoorgebied van WBOOKS zijn te koop bij de NVBS. |
Boekbesprekingdoor Leo de Jong De NS in 1979. NS op de drempel van een nieuw decennium. Rail Magazine – speciaalnummer 22. In dit nummer o.a. de winter van 1979, reizigersvervoer begint te groeien, viering 140 jaar spoorwegen in Nederland. Door: Wim Hoekema. Uitgever: Uquilair. 116 blz. 23×30 cm, circa 250 afbeeldingen. Art.nr. 195-0108. Prijs € 11,95.
Eind jaren 70 ging ik naar een HTS in Amsterdam. Dagelijks pendelde ik op en neer naar het oude station Sloterdijk, meestal op het balkon van overvolle mat’46-treinstellen. De HTS paste niet bij mij en daar was ik al snel niet meer welkom. Ik moest zodoende in dienst, waar ik werd opgeleid voor een pruttel [PRTL = Pantser Rups Tegen Luchtdoelen.] Tweemaal per week ging ik nu met de trein in alle vroegte naar Ede-Wageningen. Hoewel daar toen de prototypes IC III reden, herinner ik mij vooral drukke Hondekoppen. In mijn militaire kloffie stond ik dan in de volle gangpaden – zitten was er voor een soldaat niet bij – hopend dat ik op tijd zou zijn voor appèl. Toen de diensttijd eindelijk voorbij was vond ik in 1979 een baan in Haarlem. Ik kon nu op de fiets naar mijn werk en het reizen met de NS was even voorbij. Gelukkig bood mijn werkplek uitzicht op de spoorlijn Haarlem-Zandvoort. Precies op tijd voor de komst van de eloc 1600 en ICR-rijtuigen. Ook reden er nog “bakkies” met VAM-wagens. Maar dan zijn wij in de jaren 80. De nieuwste uitgave van Uquilair, “De NS in 1979”, brachten bij mij de herinneringen aan treinen in de jaren 70 weer naar boven. Achtereenvolgens worden in dit magazine besproken: reizigersvervoer, materieel, goederenvervoer, infrastructuur, ongevallen en als toegift het 140-jarig jubileum van het spoor in Nederland. Het leukste verhaal vond ik “De winter van ‘79”. De NS probeerde moedig twee maanden lang de treinenloop in stand te houden: met dieseltreinstellen op geëlektrificeerde baanvakken, en zelfs de SHM ging sneeuwschuiven op NS-lijnen. Voor de winterbestendige hobbyist een feest want van een vaste omloop was vrijwel geen sprake meer. Alles kon overal rijden! In het hoofdstuk “reizigersvervoer” worden ook de veranderingen besproken in het postvervoer als gevolg van het Sternet (“Van Pec naar Hbbkkss”), evenals de nieuwe huisstijl (“Een kleurrijk materieelpark”) in een fotografisch overzicht met een lijst van de laatste blauwe, bruine of groene locomotieven. In 1979 ontstaat door de machtswisseling in Iran de Tweede Oliecrisis. Bij de NS namen de reizigersaantallen weer toe. Treinstellen mat’46 werden opgeknapt maar tot olietekorten en autoloze zondagen kwam het uiteindelijk niet. Eind jaren 70 was het meeste materieel van de NS nog uit het tijdperk van de wederopbouw zo blijkt uit het hoofdstuk “Materieel”. Dat gold zeker voor de locomotieven en de dieseltreinstellen. Alleen de elektrische treinstellen werden door NS verder ontwikkeld: via Plan T en V uiteindelijk in 1975 tot de Sprinter. In 1977 kwamen de prototypes IC III daar nog bij. Alle materieel wordt besproken, ook de rijtuigen, inclusief nummeroverzichten. Het goederenvervoer groeit in deze tijd nog fors, vooral van/naar het buitenland. In het hoofdstuk “Goederenvervoer” staat o.a. een handig overzicht van spoorlijnen met alleen goederenvervoer. Dat zijn er nog meer dan 40, inclusief enkele verbindingsbanen. Goederen gingen toen nog vooral per spoor. Onder het hoofdstuk “infrastructuur” vallen ook de ontwikkeling van de stations. Er is daarnaast aandacht voor nieuwe lijnen: naar Veenendaal / Rhenen, de Schiphollijn (grotendeels nog in aanleg) en de sneltram naar Nieuwegein / IJsselstein. In kort gehouden stukjes komt veel leuke informatie langs: van de “Aanleg Kijfhoek”, CTA-bakken en plaatskaartenautomaten tot de “Laatste takkenbossenloods”. Dit blad is een perfecte “prequel” voor de jaren tachtig-boeken van een concurrerende uitgever, zie de links hieronder. Met grotendeels kleurenfoto’s van meestal goede kwaliteit. Voor iedereen die in de jaren 70 opgroeide perfecte treinennostalgie. Ook verkrijgbaar:
|
Boekbesprekingdoor Leo de Jong De Nieuwe Blauwe Tram, deel 11 – De NZH tijdens de duistere periode van WO II. Door Wim Beukenkamp e.a. Uitgever St. De Nieuwe Blauwe Tram. Het NZH-bedrijf in de periode 1938-1946. 92 blz. 21×21 cm. 124 foto’s, tekeningen en documenten. Art.nr. 015-0133. Prijs € 19,95.
Eind jaren 30 zag het er slecht uit voor stadstrammetjes en interlokale trambedrijven. De crisisjaren kostten veel reizigers. De bus kwam tegelijkertijd op als niet-gereguleerde concurrent en andere klanten namen liever de fiets. De directeur van de NS -en dus baas van de NZH- sinds 1938 was prof. dr. ir. J. Goudriaan. Hij volgde de ontwikkelingen op tramgebied nauwgezet. Bij de GTW, WSM en BBA reden al geen reizigerstrams meer. In de VS waren de eerste stadstrams al voor de crisis opgeheven en de interlokale trams, de zogenaamde “Interurbans” verdwenen grotendeels voor 1940. Die waren de inspiratie geweest voor o.a. de “Budapester”-trams van de NZH. De NS plande op basis van de ontwikkelingen de eerste opheffingen van tramlijnen. Maar de oorlog veranderde alles voor de NZH. Eerst namen de reizigersaantallen enorm toe als gevolg van de beperkingen door de bezetter. In het laatste oorlogsjaar werd de NZH echter vernield en leed de bevolking enorm onder de maatregelen van de bezetter die uiteindelijk tot hongersnood in het westen zouden leiden. Toen de bevrijding kwam was er een grote drang naar vernieuwing. Daar paste ouderwetse trammetjes niet bij. Niet in de ogen van NS, maar ook Rijkswaterstaat zag interlokale trams helemaal niet zitten. Amsterdam vond dat de trams van de NZH en GVB moesten verdwijnen. De verkeerschaos door de opkomst van de auto werd steeds groter en de tram was een sta-in-de-weg. Overheden kozen daarom voor de “moderne” en flexibele bus en later voor het faciliteren van de auto. In dit elfde deel van De Nieuwe Blauwe Tram wordt ingegaan op de NZH gedurende WO II en vlak voor en na die periode. Er is aandacht voor de directe gevolgen van de oorlog: de schaarste van onderdelen en materialen, de gevolgen van de bouw van de Atlantikwall in Zandvoort en Scheveningen, de beschietingen van trams (inclusief een ooggetuigenverslag) en de tien gevallen NZH-medewerkers met hun levensgeschiedenis in een bijlage. De historie wordt nauwgezet per oorlogsjaar beschreven. Bijvoorbeeld de soms bizarre gebeurtenissen bij de Duitse inval, toen de trams gewoon bleven rijden. Minstens even opmerkelijk vind ik dat er een stukje is over een excursie van de NVBS in 1942 naar de tram in Waterland. De tramliefhebber laat zich door niets tegenhouden! Er zijn vier kaarten van Dick van der Spek met de locaties van trambeschietingen, botsingen en opgeheven infrastructuur. Door het boekje staan verspreid tramkaartjes in kleur uit de oorlogsperiode. In een bijlage is een materieeloverzicht opgenomen van de NZH in 1939. Latere aankopen, zoals de Gooise rijtuigen, worden besproken in de tekst. In een andere bijlage worden de vele ongevallen uit de periode 1939-1945 opgesomd. Al eerder viel deze serie boekjes op door het boeiende en deels onbekende fotomateriaal en dat is ook nu weer het geval. Mij viel wel het hoge aandeel van de regio Kennemerland op. Dat vind ik niet erg, het is “mijn” streek. Er zijn als bonus drie fraai ingekleurde foto’s, één op de voorkant van een gelede wagen op het Haarlemse Soendaplein. Maar dit deeltje overstijgt de, toch al goede, kwaliteit van de eerdere delen nog. Niet eerder werd deze donkere periode van de NZH zo degelijk gedocumenteerd. In het voorwoord merkt oud-hoofddirecteur van de NZH, Jhr. Tesla, op dat de NZH-liefhebber over een kloeke boekenkast moet beschikken. Maar als u daarvoor geen ruimte heeft en maar een paar boeken wil/kan aanschaffen, dan hoort dit deeltje erbij. |
Boekbesprekingdoor Leo de Jong Eisenbahnen in Nordamerika (10). Eisenbahn-Kurier-Aspekte 46. Uitgever EK Verlag. Overzicht van de ontwikkelingen bij het spoorvervoer in de VS, deel 10. 98 blz. 21×28 cm. 11 zw/w en 150 kleurenfoto’s. 2 tekeningen. 9 kleine kaarten. Art.nr. 030-1134. Prijs € 15,90.
De belangstelling in Nederland en Duitsland voor Amerikaanse treinen is beperkt. Daarom is het mooi dat de Duitse uitgever Eisenbahn Kurier zo nu en dan toch iets over dit onderwerp op de markt brengt. Het is begrijpelijk dat de redactie dan kiest voor een aantal bekende onderwerpen die goed verkopen. In deze uitgave zijn dat de Union Pacific-stoomlocs van de serie 4000, de “Big Boys”, de spoorlijn van Bakersfield naar Mojave met de “Tehachapi loop”, de van oorsprong Franse turbinetreinen van de Amtrak (“Turboliner”) en de diesellocomotieven van Baldwin met de bijnaam “Sharknose” onder de titel “Shark Attack”. Maar er komen ook minder bekende lijnen en treinen langs: de laatste industriële smalspoorlijn (US Gypsum Railway) in de VS, een reis met de “Crescent” van Amtrak tussen New York en New Orleans, sneeuwruimen met de Union Pacific-sneeuwploeg 900082 en de laatste diesellocomotieven van de klasse U25B van General Electric, ook wel bekend als “U-boats”. Ik licht twee onderwerpen hieronder nader toe. Om te begrijpen waarom de UP de stoomlocomotieven serie 4000 nodig had moeten we eerst iets weten over de geschiedenis van deze spoorwegmaatschappij. De UP exploiteerde oorspronkelijk een deel van een lijn tussen Chicago en het westen (California). De hoofdlijn liep eerst van Omaha naar San Francisco. Later kwamen er in het westen routes naar Los Angeles en Portland bij en in het oosten een verbinding naar Kansas City. Ongeveer halverwege hadden al deze verbindingen een gezamenlijk traject: tussen Cheyenne in Wyoming, ten noorden van Denver, en Ogden in Utah. Dit deel van de UP ging door de Rocky Mountains via de Wasatch-keten. Hier reden daarom de langste goederentreinen, bijvoorbeeld treinen bestaande uit koelwagens met fruit uit Californië naar de markten in het oosten. Daarvoor werd de serie 4000 ontwikkeld, een gelede locomotief met de asindeling (2’D)’D2’, 4-8-8-4 zegt men in de VS. Dit is de enige serie in de wereld met deze configuratie. Er werden 25 stuks gebouwd, de eerste in 1941. Ze werden alleen op het genoemde traject gebruikt. De laatste reed in 1959. Het ongelooflijke is dat een groot aantal is bewaard gebleven en in 2019 één loc (4014) door de UP zelfs weer in rijdende staat is teruggebracht. Een kleinere uitvoering, asindeling (2’C)’C2’ van het Challenger type (3985) was al eerder – als een vingeroefening? – rijvaardig gemaakt. Hoe de 4014 aan de ongelukkige naam “Big Boy” is gekomen weet iedereen, UP had gedacht aan “Wasatch”. Big Boy wordt door Amerikanen vooral geassocieerd met een fastfoodketen! Baldwin was rond WO II de oudste (1831) en grootste locomotieffabriek van de VS. Na de oorlog ging de locomotief-industrie door de komst van de diesellocomotief volledig op zijn kop. EMD (General Motors) werd marktleider. Baldwin lukte de omschakeling niet en maakte voortdurend verkeerde keuzes. Bijvoorbeeld bouwde men heel grote, zware diesellocs, die bovendien erg onbetrouwbaar waren, terwijl EMD had laten zien dat je beter met geschakelde kleinere locomotieven (zgn. A- en B-units) “in multiple” kon werken. In 1956 stopte Baldwin ermee. Een van de latere, meer betrouwbare typen was de RF16, beter bekend als de “Sharknose” vanwege het ontwerp van de neus. Die had inderdaad iets weg van een haai. In 1974 waren eerste generatie diesellocs al zeldzaam aan het worden. Maar er reden nog twee RF16’s, die door de Delaware & Hudson werden gekocht en gebruikt. De manager was een liefhebber. Eerder had hij ook al de laatste ALCO PA2-diesellocs voor reizigerstreinen gekocht. De latere leiding van de D & H zag deze hobby niet zitten en verkochten in 1977 de locs aan “shortlines” in Michigan. Daar reden ze nog tot 1984 en bleven daarna bewaard. Dit is een rijk geïllustreerd tijdschrift met grotendeels kleurenfoto’s, kleine kaartjes en twee tekeningen van de Big Boy. Er zijn prachtige foto’s bij, vooral van de Tehachapi-loop. Die foto’s zijn ongetwijfeld met een drone gemaakt. Indrukwekkende treinen die zich slingeren door het landschap. Met in één geval zelfs negen locomotieven en altijd met opvallend weinig graffiti. Of wat te denken van de Amtrak Crescent middenin Lake Pontchartrain? Voor een luttel bedrag koopt u zo velen uren lees- en kijkplezier en steekt u ook een en ander op over Amerikaanse treinen. Wie weet wordt u wel een echte liefhebber? Maar bedenk dan wel dat ze u in Amerika een “nerd” vinden. Literatuur:
|
