Hoorn in 1969 en 2018

Van DE5 naar VIRM

Het is 27 december 1969 en ik loop vanaf de overweg Koepoortsweg langs het spoor om een foto te maken van het emplacement van Hoorn. Op de achtergrond staat het stationsgebouw uit 1884, gedeeltelijk aan het oog onttrokken door de treinstellen die langs de perrons staan en de kap van de busgarage van de NACO (Nederlandsche Auto Car Onderneming).

Van links naar rechts zijn te zien: een rode diesel-vijf, zojuist aangekomen uit Amsterdam om straks door te rijden naar Enkhuizen. Vervolgens een diesel-drie, aangekomen uit Enkhuizen om verder te rijden naar Amsterdam. Tot slot een diesel-drie met de koplampen nog aan, aangekomen uit Alkmaar. Deze heeft als eindpunt Hoorn en zal op tijd weer vertrekken richting Alkmaar. Maar misschien heb ik het verkeerd: waarom staat het armsein veilig voor de trein uit Alkmaar? Om door te rijden naar Enkhuizen? Niet zichtbaar op de foto is het met slag­bomen bewaakte overpad van het station naar het middenperron.

Er waren in die tijd twee diesellijnen in Noord-Holland. Eentje van Amsterdam naar Enkhuizen en de ander van Alkmaar naar Hoorn. Beide enkelspoor, met alleen in Purmerend een stukje dubbelspoor om elkaar daar te kruisen. De beveiliging is klassiek uitgevoerd met armseinen en bediening met trekdraden vanuit het seinhuisje aan de Koepoortsweg. Op 23 mei 1968 reden hier voor het eerst ook stoomtrams van de Tramweg Stichting van en naar Medemblik.

Bijna vijftig jaar later, op 10 mei 2018, sta ik weer op dezelfde plek. De bussen rijden nu onder de vlag van Connexxion. De trajecten Zaandam-Enkhuizen en Heerhugowaard-Hoorn zijn inmiddels geëlektrificeerd en Zaandam-Hoorn is dubbelsporig gemaakt. De exploitatie is nu wat ingewikkelder, met onder andere treinen die van Hoorn Kersenboogerd via Amsterdam naar Leiden gaan en treinen die van Hoorn via Alkmaar en Haarlem in Amsterdam eindigen. Ik kan dus niet zeggen waar het VIRM-stel vandaan komt of naartoe gaat. Wel is de beveiliging gemoderniseerd met lichtseinen en staan er nu ergonomische wisselstellers.

Voor het gemak van de reizigers is er in 1982 een voetgangersbrug met liften aan­gelegd, op de achtergrond zichtbaar, om veilig naar het middenperron te komen, alsmede naar het parkeerterrein en het ziekenhuis die beide aan de noord­kant van het station liggen.

Oh, laat ik het gereviseerde en van kaapspoor (1067 mm) naar normaalspoor (1435 mm) omgebouwde houten stoomtramrijtuig niet vergeten: de AB 334. Een knap staaltje werk, uitgevoerd door de Stoomtram Hoorn-Medemblik. Dit rijtuig kwam  in 1898 in dienst bij de RTM en is na enkele omzwervingen in 1996 aan de SHM geschonken, die het restaureerde en in 2015 in gebruik nam voor de stoom­tram­dienst.

Fons van der Jagt