Waar de nieuwe tram nauw aansluit bij het verleden van de stad

Er rijdt weer een tram door Luik

Na 57 jaar is de tram weer teruggekeerd in Luik. Frits van Buren ging op pad en kwam terug met beelden van de nieuwe tram en de beziens­waardig­heden van Luik.

Het tramnet van Luik. In groen het oorspronkelijke plan en in geel de (gedachte) verlengingen. In rood de gedeelten zonder bovenleiding.

Geruime tijd werd 31 januari 2025 als datum van ingebruikneming genoemd, maar uiteindelijk werd het 28 april 2025. Op vrijdag 9 mei 2025 huldigde koning Filip de nieuwe tram in, waarbij hij ter hoogte van de Place Saint-Lambert ook zelf de tram bestuurde. Op zaterdag 10 mei 2025 werden bij de haltes allerlei festiviteiten georganiseerd. Een bezoek aan Luik vond dan ook plaats op zondag 11 mei 2025. De auto werd geparkeerd bij het station van Bressoux, vlak bij het Centre de Maintenance et de Remisage (CMDR – Remise en Centrum voor Onderhoud), aan het eind van de korte zijtak op de rechteroever van de Maas, vlak bij de halte Liège Expo.

Beelden van de nieuwe tram

Tram 5107 na aankomst op het eindpunt Liège Expo op 11 mei 2025.

De trams zijn door het donkere glanzende uiterlijk moeilijk te fotograferen. Na aankomst rijdt de tram nog even door naar het CMDR om van spoor te wisselen. Uiteraard wordt rechts gereden, maar op de wisselplaats in het enkelsporige lijngedeelte in de Féronstrée wordt links gereden.

Tram 5107 rijdt naar de halte Liège Expo voor vertrek naar het westelijke eindpunt Standard.

Ondanks het feit dat aan de oostkant van het net twee eindpunten worden bediend (Liège Expo en Coronmeuse) dragen alle trams het lijnnummer T1.

Tram 5120 op de Pont d’Atlas over de Maas op weg naar het eindpunt Standard.

Het lijngedeelte tussen de halte Droixhe en de hoofdlijn heeft geen bovenleiding, en de trams rijden daar dan ook met gestreken stroomafnemer. Daarbij worden de door het Spaanse CAF geleverde trams gevoed via het CAF OESS (Onboard Energy Storage System), dat gebruikmaakt van supercondensatoren.

De halte Marengo met tram 5116 (links) op weg naar de oostelijke eindhalte Coronmeuse en tram 5109 (rechts) op weg naar de westelijke eindhalte Standard.

De rode automaten en dienstregeling

Bij de rode automaten (“SELF”) kunnen dagkaarten (“Express”) à € 8,30 worden verkregen. Deze dagkaarten zijn tegen een meerprijs van € 2,00 ook in de trams verkrijgbaar (bij contante betaling alleen met biljetten van maximaal € 10). Bij de automaten van de P+R-terreinen bij de eindhaltes Liège Expo en Sclessin kunnen gecombineerde tickets voor parkeren en tram worden gekocht. Helaas is de beschikbare informatie niet erg duidelijk.

Automaat op de halte Pont Atlas.

Er is geen gedetailleerde dienstregeling aanwezig op de haltes. De informatie is beperkt tot een eenvoudig schema dat alleen de frequenties voor verschillende dagen en tijdstippen weergeeft. Wel worden de vertrektijden en bestemmingen weergegeven op de monitoren bij de haltes.

De “dienstregeling”.

De Féronstrée op zondagen

Op zondag wordt de Marché de la Batte gehouden van 8:00 tot 16:00, deels op de Quai de la Goffe, Quai de la Batte, Quai de Maestricht en Rue de la Cité. Alle trams rijden dan via de Féronstrée. De wisselplaats op het enkelsporige traject zonder bovenleiding in de Féronstrée wordt dan redelijk intensief gebruikt.

Tram 5111, op weg naar het westelijke eindpunt Standard, heeft zojuist de bovenleiding op de Place des Déportés verlaten en draait de Féronstrée in.

De halte Féronstrée met links een tram naar het oostelijke eindpunt Coronmeuse en rechts een tram naar het westelijke eindpunt Standard.

Opvallend is dat op de wisselplaats in de Féronstrée links wordt gereden. De breedte van de Féronstrée, in combinatie met de 64 ton zware, normaalsporige CAF Urbos 100-trams van 45 meter lang en 2,65 meter breed, met een capaciteit van 310 reizigers, laat duidelijk geen ander verkeer toe. Dat is daar dan ook niet toegestaan.

Ook op zondagmiddag waren de trams heel redelijk bezet, wat aangeeft dat er duidelijk in een behoefte wordt voorzien. Als vroegere industriestad is Luik geen rijke stad, en door zijn ligging in het smalle Maasdal is het bovendien een lastige stad voor autoverkeer.

Wandeling langs de bezienswaardigheden van Luik

De nieuwe tram is niet de enige bezienswaardigheid van Luik. De 3 km lange wandeling op het onderstaande kaartje voert langs enkele andere bezienswaardigheden.

De eerste daarvan is het Prinsbisschoppelijk Paleis (7 op het kaartje). Dit paleis was de voormalige verblijfplaats van de prins-bisschoppen en werd in 1526 heropgebouwd door prins-bisschop Érard de la Marck. De zuidgevel aan de Place Saint-Lambert werd in 1734 door brand verwoest, maar vervolgens weer opgebouwd. Met name de binnenplaats is indrukwekkend.

Het Prinsbisschoppelijk Paleis aan de Place Saint Lambert.

De binnenplaats van het Prinsbisschoppelijk Paleis.

De kathedraal van Luik (10 op het kaartje) is eveneens een indrukwekkend monument. Deze voormalige kapittelkerk werd gesticht in 966 en in 1803 erkend als kathedraal. Ze verving de vroegere kathedraal Notre-Dame-et-Saint-Lambert, die tijdens de Luikse Revolutie werd vernietigd. Het huidige gebouw werd in gotische stijl opgetrokken tussen de dertiende en de zestiende eeuw.

Het interieur van de kathedraal van Luik.

Een bouwwerk van een geheel andere orde is de Montagne de Bueren (3 op het kaartje). Deze trap van 374 treden (!) werd aan het eind van de negentiende eeuw aangelegd. De naam van deze enorme trap verwijst naar de couppoging van de 600 Franchimontezen. Onder leiding van Vincent de Bueren en Gossuin de Streel probeerden zij in de nacht van 29 oktober 1468 Karel de Stoute en Lodewijk XI gevangen te nemen. De auteur moet toegeven dat hij de beklimming en afdaling bij een temperatuur van 25 °C niet heeft ondernomen.

De montagne de Bueren.

Frits van Buren