Nog even dit — tips, reacties & nieuwtjes

Buiten-gewoon

Ciril van Hattum brengt in deze rubriek spoorse zaken die buiten het gewone liggen op een lichtvoetige manier voor het voetlicht. Deze maand gaan we op zoek naar buiten-gewone stationsgebouwen.

Station Kuala Lumpur, 14 februari 1987.

De Britse architect Arthur Benison Hubback moet wel heel erg onder de indruk zijn geweest van de verhalen uit Duizend-en-een-nacht om een station als dit te ontwerpen: het centraal station van Keretapi Tanah Melayu (KTM) – de spoor­wegen van Maleisië – in de hoofdstad Kuala Lumpur.

Het station dateert uit 1910. Speciaal voor railliefhebbers (?) kun je er ook logeren. Vroeger was dat nogal primitief maar na een opknapbeurt doet het stationshotel niet onder voor andere hotels in de stad. Vanuit je bed – als je op de juiste plek een kamer hebt – kon je en kun je misschien nog steeds de nachttrein naar Bangkok zien vertrekken. De architect heeft meer fraaie bouwwerken in Maleisië op zijn naam staan, en ook het station van Kowloon (Hongkong); dat is helaas op de toren na gesloopt.

Het contrast kan niet groter zijn: op reis door Sachsen met de Flöhatalbahn van de DB passeren we het dorp Falkenau, in het bezit van twee stations: Süd en Hp. Van dit laatste onderstaande foto:

Falkenau, halte Hp, 6 april 1997.

Dieselloc 202 578 met twee rijtuigen stopt om één passagier uit te laten, inmiddels uit het zicht verdwenen. Niet gemakkelijk uitstappen hier, zo zonder perron. De geheel openstaande rechterdeur leidt naar de wachtkamer, voorzien van een bank. Achter de linkerdeur ontdekte ik de slaapplaats van een plaatse­lijke zwerver. In Duitsland wordt kennelijk meer gedoogd dan bij ons.

Er zijn grote en zeer grote stations, maar ook buiten-gewoon grote stations, zoals dat van Leipzig, met ruim 83.000 m² niet alleen het grootste kopstation van Duitsland, maar ook een van de allergrootste in de wereld. Van buiten een imposant bouwwerk met een façade van 298 meter (uit 1915) en eenmaal binnen waan je je in een groot warenhuis. Druk met winkelend publiek maar ook met reizigers: vóór Covid-19 verwerkte het station zo’n 120.000 mensen per dag. Vierentwintig sporen eindigen hier, waarvan het laatste in gebruik is als klein spoorwegmuseum. Hier staat oud Duits materieel opgesteld.

Leipzig Hbf, interieur, 26 juli 2006. Op de ansichtkaart rechts het exterieur.

Dit jaar werd Leipzig Hbf verkozen tot beste station van Duitsland en derde van Europa, alleen overtroefd door London-St.Pancras en Zürich.

Dan gaan we verder naar Wales, om precies te zijn naar het eiland Anglesey in het noordwesten. Daar zien we een station dat zo te zien niet in deze rubriek thuishoort, want het is maar een heel gewoon stationnetje. Tot je gaat kijken waar je eigenlijk bent: in Llanfairpwllgwyngyllgogerychwyrndrob­wllllant­ysilio­gogogogh, welgeteld 58 letters.

Llanfairpwllgwyngyllgogerychwyrndrobwllllanty­silio­gogogogh, 19 juni 2004.

De betekenis luidt ongeveer als volgt: ‘De kerk van St. Mary in het dal van de witte hazelaar in de nabijheid van de snelle draaikolk van St. Tisilio van de rode grot’. De naam staat boven de ingang, maar is op de foto niet te lezen. Het dorp heeft ook een stedenband, in dit geval meer een dorpsband, met een plaatsje in de Franse Picardie, genaamd ‘Y’.

Alle foto’s, behalve de ansichtkaart, zijn gemaakt door de auteur, Ciril van Hattum.


Spoorraadsel

Het Spoorwegmuseum heeft of krijgt regelmatig vragen waarop het geen ant­woord heeft. Het moet raar lopen als er binnen de NVBS niet iemand is die zo’n vraag wel kan beantwoor­den.

Deze maand: een telefoontoestel met veel extra knopjes. Mogelijk heeft het toestel een aantal opschriften gehad, maar die zijn helaas niet meer aanwezig. Wat voor bijzonder toestel kan dit geweest zijn? Heb jij een idee? Mail dan naar Tuur Verdonck, conservator Techniek en Spoorweg­innovatie van het Spoorweg­museum: t.verdonck@spoorwegmuseum.nl.

Het vorige spoorraadsel

Het Spoorwegmuseum lijkt te grossieren in raadselachtige kastjes en kistjes. Zoals dit kistje met daarin een verzameling profielen, houdertjes, wieltjes etc. Op de wieltjes staat “w.w. teverz. dr. mag niet opgaan” of juist “moet opgaan”. Mogelijk zijn dit meetblokjes en kalibers die gebruikt zijn bij de revisie van dieseltreinen.


Stoom in december

1,5 Meter Expres op zaterdag 19 december 2020

Een stoomtreinreis door het Hollandse landschap, georganiseerd door de SSN. De dienst­regeling weten we niet precies, maar is in grote lijnen als volgt: vertrek om 11 uur uit Rotterdam, via Den Haag over de Oude Lijn naar Haarlem en Amster­dam, dan via Utrecht naar Den Bosch, en weer terug naar Rotterdam, aankomst 16 uur. Voor meer informatie zie www.stoomstichting.nl/evenement/15-meter-expres.

Kerstritten bij de Stoomtram Hoorn-Medemblik

Er wordt op 12, 13, 19 en 20 december, alsmede van 26 tot en met 30 december 2020 driemaal daags tussen Hoorn en Wognum gereden. De ritten met stoom­locomotief 30 maken deel uit van een programma, waartoe o.a. een speur­tocht voor de jeugd en een rondleiding voor volwassenen op het museum­terrein in Hoorn behoren. Een en ander inclusief een korte rit van de werkplaats naar het perron achter vierkante stoomtramloc HTM 8. Start van het programma, dat 2 uur duurt, telkens om 10.00, 12.00 en 14.00 uur. Aanmelding is noodzakelijk via www.stoomtram.nl.


De Nieuwe Blauwe Tram

De gereconstrueerde A619/620 gaat er daadwerkelijk komen! Op 23 oktober 2020 hebben voorzitter Wim Beukenkamp en penningmeester Wim Bloem namens De Nieuwe Blauwe Tram samen met Patrick Peterse namens Peterse Las en Constructie uit Winkel de overeenkomst onder­tekend voor de bouw van de casco’s van de A619 en A620. De beide casco’s worden in maart 2021 opgeleverd. Peterse heeft ook de opdracht verworven voor het herstel van de carrosserie van de NZH-autobus 5023 van het NZH-museum. Deze bus is de directe opvolger van de A619/620.

Bouw mee aan de A619/620. Uw steun is heel hard nodig, want nu gaan de echte kosten komen. Kijk voor meer informatie op denieuweblauwetram.nl.




[printfriendly]

Nog even dit…

Reacties van lezers, aanvullingen op eerdere artikelen, oproepen en leuke nieuwtjes. Dit zijn zaken die thuis­horen in “Nog even dit…”. Heb je ook iets te melden? Laat het ons weten!

Mail de redactie


Railtheater Amsterdam

Momenteel is het Rail­theater Amsterdam (RTA) niet in de gelegen­heid om bijeen­komsten te orga­ni­seren. Als alternatief is er een Digitaal Railtheater op YouTube. Hier worden regelmatig filmpjes aan toe­gevoegd. De links naar deze filmpjes vind je op www.railtheater.nl.


De spooragenda is een initiatief van kennisnetwerk Railforum. Hierin worden bijeenkomsten vermeld die interessant zijn voor professionals en andere belang­stellenden in de spoor­wereld. Ook de NVBS is bij deze agenda aan­gesloten.

Meer nieuws

Op onze website vind je activiteiten van de NVBS.

Ook is er een railagenda met informatie over andere eve­ne­men­ten en tentoonstellingen.

Dagvers nieuws vind je verder op de NVBS-pagina op Facebook.


Tentoonstellingen

Schilderijen van Arie Wassenburg

Niek van Omme en zijn achternicht Corinne zijn initiators van een tentoon­stelling van schilderijen van Arie Wassenburg, zijn oom. Die begon 100 jaar geleden met schilderen en is 50 jaar geleden overleden.

Op een van zijn schilderijen staat een blauwe tram. De locatie van dit tafereel was niet duidelijk, vandaar dat we hier vorige maand een vraag over stelden. Volgens Nico Booij zien we hier de Amsterdamse Stads­schouwburg aan het Leidse­plein; hij stuurde een ansicht­kaart uit zijn collectie mee.

De tentoon­stelling is tot eind februari 2021 te zien in Museum Paul Tetar van Elven in Delft.


Retourtje verleden – ProRail en archeologie

Van 23 november 2020 t/m 22 augustus 2021 in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden

Archeologie en het Nederlandse spoorwegnet zijn al bijna twee eeuwen met elkaar verbonden. Al sinds de aanleg van de eerste spoorlijnen komen daarbij archeo­logische ontdekkingen aan het licht. Dat waren aanvankelijk toevallige vondsten, maar inmiddels staat archeologisch onderzoek bij spoorwerkzaamheden al 25 jaar structureel op de agenda.

Enkele hoogtepunten uit 180 jaar archeologische vondsten en onderzoek langs het spoor zijn te zien in de tentoonstelling ‘Retourtje verleden’ in het Rijksmuseum van Oudheden. Behalve enkele opmerkelijke spoorwegvondsten zijn er spoorgereedschappen, oude foto’s en modeltreintjes te zien. Samen geven ze een beeld van 180 jaar Nederlandse spoorwegen en de veranderende methodes van het archeologisch onderzoek, op diverse momenten in de tijd.

Rijksmuseum van Oudheden, Rapenburg 28, Leiden. Vooraf reserveren verplicht. www.rmo.nl/retourtje-verleden