Nieuws uit & over de NVBS

Van de redactie

Sjoerd Bekhof en zijn reisgenoot kwamen in Zweden een geheimzinnig stations­gebouw tegen. Nader onderzoek leidde tot een artikel over de geschiedenis van Särnabanan. Frits van Buren dook in de geschiedenis van de Chemins de fer du Jura (CJ). Vier maatschappijen liggen ten grondslag aan dit meterspoorbedrijf aan de Zwitserse kant van de Jura.

Paul van Baarle schreef al eens over de smalspoorlijnen in Oekraïne, maar ze hebben daar ook breedspoor. Dat is te zien op zijn foto’s op en rond het station van Lviv. Wat dichter bij huis bleef de Stichting NVBS-Excursies (SNE) met haar speurtocht naar verdwenen tramlijnen in de Kop van Noord-Holland. Rob Zoomer doet hiervan verslag.

Ciril van Hattum neemt met enige weemoed afscheid van een fenomeen dat zeventig jaar heeft bestaan: de fotorondzendingen van de NVBS. In de tijd dat ik lid werd (1967) was dat een belangrijke manier waarop je je blik kon verruimen. In Op de Rails stonden ook wel foto’s maar niet zo veel, en van internet met zijn overvloed aan beelden had nog nooit iemand gehoord. Het aantal deelnemers aan de fotorondzendingen is te gering geworden om er nog mee door te gaan.

In dit nummer vind je verder zoals gebruikelijk tips over leuke activiteiten en over interessante boeken en andere zaken die je kunt kopen of lenen. Uiteraard ontbreken de zoek­plaatjes en de rubriek “Toen en …” ook deze keer niet. Voor de reislustigen is er informatie over de Winterreis 2020 – tien dagen mét sneeuw­garantie van de SNE.

Het volgende nummer van NVBS Actueel verschijnt op 27 december 2019. Bezoek in de tussentijd ook www.nvbs.com en onze pagina op Facebook.

Nico Spilt


Komende activiteiten

Noteer in je agenda

  • Zaterdag 30 november 2019: presentatie reisprogramma 2020.
  • Zaterdag 7 december 2019: presentatie Railatlas van Rotterdam.
  • Zondag 15 december 2019: afscheidsrit DDM-1-materieel (volgeboekt).
  • Zaterdag 28 december 2019: oliebollenrit met de Kameel (volgeboekt).
  • Zondag 29 december 2019: ruil en verkoopbeurs.
  • Zaterdag 4 januari 2020: nieuwjaarsreceptie in NVBS Centraal.
  • Zaterdag 18 januari 2020: boekpresentatie “An Unexpected End to the Journey”. Meer informatie.
  • Zaterdag 8 februari 2020: stoomrailquiz door Ton Pruissen, Gerard de Graaf en Jan de Bruin.

Bijeenkomsten vinden plaats in NVBS Centraal in Amersfoort.

Afdelingsbijeenkomsten

De NVBS telt zo’n twintig afdelingen, verspreid over het hele land. Deze organi­seren regelmatig bijeenkomsten over allerlei actuele en historische onderwerpen op het gebied van spoor- en tramwegen. Zie de aankondigingen op de website.

Winkel en bibliotheek

Klik hier voor informatie over de winkel in Amersfoort. De webshop op internet is dag en nacht geopend. Winkel en webshop zijn alleen bestemd voor NVBS-leden.

Klik hier voor informatie over de bibliotheek in Amersfoort. De bibliotheek is ook toegankelijk voor niet-leden, maar zij kunnen alleen boeken inzien, niet lenen.


Hoe ontstaat een dienstregeling

Op 26 oktober gaven Maurits van Witsen (in zijn werkzame leven hoofd planning bij NS en hoogleraar aan de TU Delft) en Lex Schrijver (wiskundige, deed bij de Universiteit van Amsterdam onderzoek naar het ontwerpen van dienstregelingen) een lezing over het ontstaan van een dienstregeling.

De heren hielden een boeiend betoog, waarbij vooral Lex de kennis van de wiskunde bij de luisteraars af en toe flink op de proef stelde. Ruim honderd belangstellenden waren op de lezing afgekomen. Veel waardering was er voor beide inleiders.

In Op de Rails van november 2019 schreef Maurits van Witsen een uitgebreid artikel over het knooppuntenmodel Spoorslag ’70, dat een haast revolutionair andere manier introduceerde om dienstregeling­en te ontwikkelen.


Wisselexposities

In de vitrines in NVBS Centraal zijn regelmatig wisselexposities te zien. Op dit moment is dat Fotografie van het Nederlandse spoorwegnet. Kees Cremer exposeert foto’s van het uitzicht van een machinist, een beeld dat je als reiziger zelden zult zien.

In een wisselexpositie laten NVBS-leden een deel van hun collectie zien, meestal gedurende een periode van drie maanden. Wil jij ook een keer zo’n vitrine inrichten? Neem dan contact op met Janny Bonkenburg.


De laatste fotorondzendingen

door Ciril van Hattum

Begin december 2019 worden de fotorondzendingen 632 en 633 verzonden. Het zijn de laatste die zijn samengesteld en tevens de laatste die zullen worden verzonden. Want na dit jaar stopt de dienst Fotorondzendingen met zijn activiteiten. Enerzijds omdat er nog maar 17 deelnemers zijn, anderzijds omdat deze activiteit volgens het bestuur niet meer van deze tijd is. En dat is na zeventig jaar en honderdduizend foto’s! De fotocollecties van de NVBS (nu SNR) hebben veel te danken aan deze dienst.

Uit beide zendingen zijn twee foto’s gekozen ter illustratie van wat u (als u deelnemer bent tenminste) te wachten staat:

Eén serie gaat over het personenvervoer in ons land, door anderen verzorgd dan NS. De foto toont twee Flirt 3-treinstellen van Arriva bij station Amersfoort. Het zijn de 452 en 450. Het betreft hier een testrit. De datum is 16 september 2016 en Roel Hemkes is de maker van deze prachtige plaat.

We zijn het alweer bijna vergeten, maar van 2001 tot en met 2008 exploiteerde NS een tramlijn tussen Houten en Houten-Castellum. De HTM zorgde voor het rollend materieel, in de vorm van een uit Hannover overgenomen tramrijtuig. Toen er een NS-spoor bijkwam op dit traject, was het weer voorbij. De foto, uit een serie over honderd jaar tram in Nederland, is kort voor de opheffing genomen door Frans Boom op 14 augustus 2008.

Niet iedereen zal er ooit van gehoord hebben: de Schinznacher Baumschulbahn in Zwitserland, in het kanton Aargau. Het traject is met drie kilometer maar kort, maar wel erg fraai. Loc Pinus, in 1937 door Henschel & Sohn in Kassel vervaardigd, trekt de trein op deze foto. Die is uit een serie getiteld ‘Stoom in Oostenrijk’, waar nog veel meer stoom te beleven valt. Michiel Krans maakte deze foto op 9 juni 1987.

‘Karlsruhe’ is een begrip bij tramliefhebbers: het tramnet van deze stad in Baden-Württemberg is in de loop der jaren steeds verder uitgedijd en heeft zelfs bezit genomen van de spoorlijnen in de buurt. We kunnen hier met recht spreken van tramtreinen of treintrams. In Heilbronn, de plaats waar deze foto is gemaakt, is het bedrijf AVG ook een stadsdienst gaan exploiteren. De ene keer zien we de tram op spoorrails, de andere keer gewoon op straat, zoals lijn S4 hier in de Moltkestrasse. Karel Hoorn fotografeerde het stel 872-860 op 8 augustus 2001.

Het lijkt mij passend om tot besluit een van de deelnemers-van-het-laatste-uur aan het woord te laten:

Overpeinzingen bij het afscheid van een 70-jarige

Toen ik in 1974 lid werd van de NVBS, was een van mijn eerste activiteiten waaraan ik deelnam een abonnement op de fotorondzendingen. Ik woonde destijds op kamers in Amsterdam en de Amsterdamse groep was best groot en vaak kwam je mensen van de lijst weer tegen op de afdelingsavonden. Vervolgens ging ik een tijdje bij mijn ouders wonen en daarna weer zelfstandig. Ik wisselde een aantal keer van groep en zodoende leerde ik verschillende mensen kennen, met name die voor mij en na mij op de lijst. Het was iedere maand weer een feest om een doos foto’s in ontvangst te mogen nemen en als actief fotograaf besloot ik dan ook zelf regelmatig foto’s in te zenden.

Op deze wijze heb ik vrienden gemaakt en tevens mensen kunnen interesseren om afdelingsbestuurslid te worden en er samen op uit te gaan. Om portokosten te besparen maakte ik zoveel mogelijk gebruik van mijn abonnement en zo leerde ik Vinkeveen, Bussum, Almere kennen om nu weer terug te zijn in Amsterdam. Voor mij wel zo gunstig in verband met mijn werk. In Bussum op zondagavond uitgenodigd worden voor een borrel en dan trein-en tramervaringen te delen hoorde er ook bij. Helaas heb ik velen zien gaan, waardoor mijn maandelijkse route ook steeds weer wijzigde, met name de laatste jaren.

En nu komt dan het definitieve einde. Het Hoofdbestuur zal geen opvolger aanwijzen voor Ciril. We zijn namelijk met te weinigen. Blijkbaar word je geacht constant “online” te zijnen is er geen plaats meer voor een rustpunt in de moderne samenleving om je met een stapeltje foto’s terug te trekken! Ik zal ze missen die pakketjes!

Jan Willem Schaap


Nog even dit

Meer nieuws en korte berichten.




[printfriendly]

Het volgende nummer

NVBS Actueel verschijnt altijd op de vierde vrijdag van de maand. Voor het volgende nummer is dat 27 december 2019.

Artikelen ontvangen wij graag uiter­lijk een week van tevoren. Korte berichten kun je tot vlak voor ver­schij­nen doorgeven. Stuur je bij­dragen naar nieuwsbrief@nvbs.com.

Eerdere uitgaven

Alle eerdere uitgaven van NVBS Actueel kun je opvragen via het menu bovenin dit scherm. Je vindt hier ook een register met artikelen die sinds het eerste nummer zijn verschenen.

Aanmelden, afmelden, wijzigen

Wie zich aanmeldt voor NVBS Actueel, krijgt automatisch een mail zodra er een nieuw nummer is verschenen. Om je aan te melden gebruik je deze link.

Wil je NVBS Actueel niet meer ontvangen, dan kun je je afmelden via de link die je onderaan elke mail aantreft. Hierna ontvang je geen mails meer van ons.

Wil je je mailadres wijzigen? Meld je dan af zoals hiervoor beschreven. Daarna meld je je weer aan met je nieuwe mailadres.


Op de Rails, november 2019

NVBS-leden hebben het november­nummer van Op de Rails ontvangen.

Uit de inhoud:

  • Spoorslag ’70 – door Maurits van Witsen
  • Het Nederlandse rail­goederen­vervoer – door Emiel de Block
  • De grenzeloze Flirt (vervolg) – door Frans Blanker en Raymond Kiès
  • De tram-trein van Aarhus – door Frans Kristensen

Verder zoals altijd veel nieuws over tram en spoor in binnen- en buiten­land, en natuurlijk over de NVBS zelf. Lees meer over Op de Rails.


Over de NVBS

De Nederlandse Vereniging van Belangstellenden in het Spoor- en tramwegwezen (NVBS) is opgericht in 1931 en telt zo’n 4500 leden. Veel hiervan zijn lid vanwege het mooie blad Op de Rails dat ze elke maand in huis krijgen. En terecht.

Maar de NVBS is veel meer: de NVBS is een actieve vrijwillers­organisatie. Door het hele land bevinden zich afdelingen die bijeen­komsten en andere activiteiten organiseren. Ook is er een afdeling modelbouw. Bijna elke avond is er ergens in Nederland wel een bijeenkomst. Ook niet-leden zijn hier welkom om eens kennis te maken met de NVBS.

In Amersfoort, vlak naast de hoofd­ingang van het station, is NVBS Centraal gehuis­vest. Hier bevinden zich de winkel, de bibliotheek en het grote archief van de NVBS. Deze staan in dienst van de NVBS-leden. Ook in Amersfoort worden bijeen­komsten georgani­seerd, zoals de jaarlijkse railquiz.

Verder organiseert de NVBS regel­matig railreizen en excursies, zowel in Nederland als het (soms verre) buitenland.

Kortom: te veel om op te noemen, en dat doen we dus ook niet. Je leest alles over de voordelen van het lidmaatschap van de NVBS op www.nvbs.com/lidmaatschap.

Contact met de NVBS

Binnen de NVBS zijn veel mail­adressen in gebruik. Heb je een vraag of opmerking en weet je niet waar je die naartoe moet sturen? Mail dan naar info@nvbs.com.

De NVBS zit ook op Facebook.