Rotterdam Overschie in 1928 en 2018

Hoe de tram verdween uit Overschie

Foto: H.P. Kaper. (NVBS 9103.001)

Op deze foto staat motortram 507 van de tramlijn Rotterdam Slagveld – Overschie aan het eindpunt Rotterdamse Rijweg in Overschie in 1928.

Foto: Louis van Huut.

90 jaar later heb ik vanuit hetzelfde foto-standpunt een kleurenfoto gemaakt, waarbij opvalt dat de tijd hier vrijwel heeft stil gestaan, alleen de tramrails zijn verdwenen. In oktober 1928 werd de tramlijn opgeheven en vervangen door buslijn D die in november 1953 werd omgezet in lijn 33. Deze buslijn reed hier tot mei 1967. Buslijn 33 bestaat nog steeds maar volgt nu een andere route door Overschie. De bus rijdt van Rotterdam CS via Blijdorp, Kleinpolder, Overschie, Rotterdam Airport naar metrostation Meijersplein.

Rijke geschiedenis

Bovengenoemde tramlijn heeft een rijke geschiedenis: na de stoomtram kwam de paardentram, die op 28 mei 1925 werd vervangen door een motortram; een dag eerder reed de laatste paardentram door Rotterdam en Overschie. De motortrams werden vanaf 19 mei 1924 geleidelijk in dienst gesteld zodat ruim een jaar lang zowel paarden- als motortrams reden, heel bijzonder.

Foto uit de verzameling Duparc, repro door Maurits van Witsen. (NVBS 255.677)

De eerste motortram was een gelede tram – de eerste gelede tram in Nederland – die in de centrale werkplaats van de RETM (voorloper van de RET) is gebouwd. Op de foto zie je deze gelede tram met het nummer 501/502 op de Rotterdamse Rijweg met op de achtergrond de Grote Kerk van Overschie.

Vervolgens werden vijf paardentrams van de opgeheven lijn naar Hillegersberg verbouwd tot motortram met de nummers 503 tot en met 507. Met het in dienst stellen van de motortrams, die een stuk sneller waren dan de paardentrams, kon de frequentie worden verhoogd naar een 10-minutendienst. Tot 15 oktober 1927 werd deze ruim vijf kilometer lange tramlijn geëxploiteerd door de RETM, daarna door de RET. Dus ruim een jaar (tot 25 oktober 1928) stond er op de zijkant RET in plaats van RETM.

Helaas is de gelede tram in 1929 gesloopt evenals de 503, 504 en 505. De 506 en 507 werden verbouwd tot bovenleidingmontagewagens; de 507 (op de bovenste foto) bleef bij de RET, zou museumtram worden, maar werd in 1949 alsnog gesloopt. De 506 heeft het langer uitgehouden: deze ging in 1933 naar de HTM en kwam daar onder nummer W&G 12 in dienst en werd pas in september 1959 gesloopt.

Zoals vermeld kwam deze tram van de paardentramlijn naar Hillegersberg, waar hij eind 1882 in dienst kwam bij de Schielandsche Tramweg Maatschappij met het nummer 4, in 1919 bij de RETM vernummerd in 518 en in 1924/1925 dus verbouwd tot motortram 506. Deze tramwagen heeft dus een leeftijd bereikt van 77 jaar!

Tot slot is het vermelden waard dat er een leuk zwartwit-filmpje van de gelede tram 501/502 te zien is op de site van Stadsarchief Rotterdam. Dit filmpje van 15 seconden is opgenomen in 1924. Klik hier voor het filmpje (of zoek in het archief naar ford tram).

Louis van Huut