Nieuwe boeken en dvd’s
Recent verschenen boeken en andere publicaties uit het rijke aanbod van onze verenigingswinkel.
Typenkompass Loks der Ungarischen Staatsbahnen MÁV (seit 1945)
Door Thomas Estler. 128 blz., 14 x21 cm, 100 foto’s, 1 kaart. Uitgave: Transpress. Artikelnummer: 126-1005. Prijs: € 12,00.
Wat je leuk vindt, wordt vaak bepaald door waar je geweest bent, vooral in je jeugd. Mijn eerste ‘grote’ vakanties gingen naar Duitsland. De familie ging met de auto en treinen kwamen alleen per ongeluk in beeld. In 1970 ging de familiereis naar Engeland, de Eend was inmiddels een Citroën GS geworden, maar een reis van Bath naar Oxford werd toch met de trein gedaan en maakte op mij zo’n indruk dat Engelse treinen altijd favoriet zijn geweest. Pas het rommeltje van de privatisering maakte mij minder enthousiast.
Waarom zou ik treinen in Hongarije dan leuk vinden? Toch werd lang geleden het boek Ungarischen Lokomotiven und Triebwagen van Kubinszky uit 1975 aangeschaft. Compleet zijn? Dat is altijd een sterke motivatie geweest bij spoorwegenthousiasten. Na bezoeken aan Rheine was ik helemaal stoomgek. Ik wou alles weten over stoomlocs en boeken die alle (stoom)locs van een land behandelden stonden hoog op mijn verlanglijstje. Uitbreiden van kennis en verbanden zoeken in ontwikkelingen was ook een belangrijke reden voor de aanschaf. Dat geldt nog steeds en daarom staat dit boekje van Thomas Estler ook in mijn kast.
Deze Typenkompass geeft een compact overzicht van de locomotieven en treinstellen van de Hongaarse spoorwegen (MÁV) met per beschreven type een foto, korte historie en technische gegevens. Voorop staat een M61 Nohab, misschien wel de bekendste Hongaarse loc, maar met 20 stuks zeker niet de belangrijkste. Veel Hongaarse producten die in grotere aantallen zijn gebouwd, zijn hier terug te vinden, zoals de 424 (een stoomloc), de V43 (een e-loc) of de M40 (een dieselloc). Om maar niet te spreken van alle bekende en minder bekende Oostblokmodellen uit Rusland, Tsjechië of Roemenië.
Natuurlijk worden deze typen inmiddels vervangen door de bekende standaardproducten van Siemens en Bombardier – Talent, Taurus, Desiro, Flirt en KISS – en ook deze staan in de gids. Evenals tweedehandsjes uit Duitsland en Engeland! Ook als men nooit naar Hongarije zal reizen, geeft dit boekje voor een klein bedrag een boeiend en gevarieerd beeld van het materieel. Leuk om bij de hand te hebben als de spoorwegen in dat land ter sprake komen.
Nog te koopOok verkrijgbaar uit deze serie van Transpress (auteur Thomas Estler): Loks der DSB und VR – Die Staatsbahnen Dänemarks und Finnlands seit 1945 Loks der Rumänischen Staatsbahnen CFR – seit 1946 Tip: koop ze alle drie tegelijk en de verzending is gratis! Uit de bibliotheekUngarische Lokomotiven und Triebwagen (Sm-543.002) |
Irish Narrow Gauge Album
Door Michael Whitehouse. 224 blz. 22 x 28 cm, 250 zw/w-foto’s, 2 kaarten. Uitgave: Lightmoor Press. Artikelnummer: 164-0224. Prijs: € 39,75.
Toen in het VK in de jaren 50 smalspoor vrijwel alleen nog in Wales was te vinden, trokken veel Engelse liefhebbers naar Ierland. Om arme gebieden te ontsluiten waren, vooral aan de westkust, smalspoorlijnen gebouwd. Met name de County Donegal Railways en de Cavan & Leitrim Railway waren populair.
Na opheffing in de periode 1959-1961 verschenen in de Engelse spoorwegliteratuur al snel degelijke boeken over deze bedrijven, zoals een aantal titels van E.M. Patterson bij uitgever David & Charles. In de jaren 70 verschenen er goedkope herdrukken als pocketboek bij uitgever Pan, inclusief een katern met foto’s. Een vriend kon de pockets voor een habbekrats kopen bij zijn Engelse leraar, die ongetwijfeld dacht dat Engelse boeken over treinen lezen beter was dan helemaal geen Engelse boeken lezen. Op die manier maakte ik kennis met Iers smalspoor.
Zestig jaar later komen er nog steeds boeken uit over Iers smalspoor. Dit boek is een zwart-witfotoalbum met foto’s van bekende en minder bekende Engelse fotografen. De auteur is de zoon van P.B. Whitehouse, een bekend smalspoorliefhebber. De tekst is overgenomen uit oudere artikelen, sommige bijna net zo oud als de lijnen, andere uit boeken van P.B. Whitehouse. Sommige foto’s zijn al vaker gepubliceerd, maar het merendeel is nieuw. Alle Ierse smalspoorbedrijven komen aan bod, zowel in Ierland als Noord-Ierland.
Het boek moet regelmatig worden gedraaid, maar er zijn geen foto’s die over de vouw gaan. Voor de liefhebber van Ierse treinen en smalspoorlijnen is dit een boek waar je niet omheen kan.
Carl Bellingrodt – Das fotografische Werk
Band 4: Bundesbahnzeit – Dampflokomotiven der Baureihen 01-05
Door Helmut Brinker. 320 blz.,24×32 cm, ca. 900 zw/w-foto’s. Artikelnummer: 094-0977. Uitgave: DGEG Medien. Prijs: € 49,80.
Over de nalatenschap van de legendarische Duitse spoorwegfotograaf Carl Bellingrodt (1897-1971) is heel wat te doen geweest. Waren het 40.000 foto’s, zoals hij zelf zei, of minder? De auteur houdt het op 15.000 tot 20.000, nog altijd een fors aantal en grotendeels gemaakt met een zware glasplatencamera met statief.
Vervelender werd het toen er discussies kwamen over het eigendom: twee rechtszaken door de erven waren nodig om dit te regelen. Dat verklaart deels de enorme vertraging tussen de eerst drie delen van deze uitgave uit de jaren 2011-2013 en dit vierde deel uit 2019. In de tussentijd, 2015, overleed de samensteller Helmut Brink.
Het is de bedoeling dat alle 15.000 zwart-witfoto’s van Bellingrodt in tien boeken worden weergegeven. Met dit vierde deel staat de teller op 4100 foto’s, dus nog 10.900 te gaan! Het zal duidelijk zijn dat dergelijke aantallen niet allemaal op groot formaat kunnen worden afgedrukt, zelfs bij meer dan 300 bladzijden en het formaat van dit boek. Op sommige pagina’s staan 4 of 5 foto’s en dat is te klein als het om de prachtige panoramabeelden met trein van Bellingrodt gaat. Het zij zo!
De foto’s staan, zoals te verwachten viel, in de volgorde van de locomotiefnummers. Van sommige locs meerdere foto’s, andere nummers ontbreken. Bellingrodt had niet het streven van elke individuele loc een foto te maken, dat is meer iets voor Engelsen! In dit boek staan naast de klassieke landschap-met-trein-foto’s, ook de bekende portretfoto’s in Bellingrodt-stijl, dat wil zeggen met de koppelstang laag (‘rods down’) en detailfoto’s.
Kunstzinnig of enigszins abstract waren de foto’s van Bellingrodt bewust meestal niet, dat was met zijn apparatuur waarschijnlijk ook niet goed mogelijk. Toch viel mij tussen alle foto’s één onmiddellijk op: 01 101 met D 183 in Frankfurt/Main Hbf op 9 januari 1957. Het is een lijnenspel van sporen met Engelse wissels, kruiswissels en laag licht. De 01 met trein rijdt uiterst rechts door het beeld, ver weg links is een Frans RGP-dieselstel te herkennen. Als Bellingrodt wilde, was hij ook het genre van de kunstzinnige treinenfoto helemaal meester!
De bijschriften in dit boek zijn kort gehouden: locnummer, treinnummer, locatie, datum en soms een zeer korte opmerking. Dus u mag gewoon bladeren en genieten.
Op dit moment zijn de eerste drie delen niet verkrijgbaar en wanneer het volgende deel verschijnt is onduidelijk.
Die Matterhorn-Gotthard-Bahn
MGBahn – GGB – SchB – Riffelalptram – DFB
Door Hans-Bernhard Schönborn. 190 blz., 24×27 cm, 290 foto’s, 1 schematische kaart. Uitgave: Transpress. Artikelnummer: 126-1001. Prijs: € 29,90
Historie en beschrijving van de lijnen van de Matterhorn-Gotthard-Bahn (MGB), voorheen FO, BVZ en GGB, inclusief Dampfbahn Furka-Bergstrecke.
De voorlopers van de MGB zijn gebouwd met toerisme als een belangrijke aanleiding. Als het had gelegen aan sommige projectontwikkelaars (een term die men toen nog niet kende) was de lijn letterlijk naar de top van de Matterhorn gegaan. Het werd alleen de Gornegrat met uitzicht op de Matterhorn. Ook de Gotthard-pas wordt niet gebruikt door de MGB, zodat de huidige bedrijfsnaam de lading niet dekt. Maar de naam klinkt wel indrukwekkend en dat zal de bedoeling wel zijn!
Alle bedrijven die nu de MGB vormen begonnen bescheiden met alleen een zomerdienst van 2-4 maanden. Om het hele jaar door te kunnen rijden waren enorme investeringen nodig. Niet alleen toerisme was een reden om te investeren, maar militair-strategische overwegingen speelden ook een rol! De hoogste kosten waren voor de Furka-Oberalpbahn nodig: een basistunnel tussen Realp en Oberwald. Begrijpelijk dat tussen het plan en de uitvoering in 1982 een flink aantal jaren zat. Alle ontwikkelingen maakten het hele jaar een doorgaande Glacier Express tussen Zermatt en Disentis (-St. Moritz) mogelijk.
Het eerste hoofdstuk van dit boek behandelt de historie van alle zes voorlopers: de VZ, GGB, BFD, SchB, FO en BVZ. De laatste paragraaf is voor de Dampfbahn Furka-Bergstrecke, het museumbedrijf dat het oude FO-traject over de pas exploiteert. Het tweede hoofdstuk gaat over de MGB vanaf de fusie in 2003 tot heden. Na een inleiding over de fusie tussen de zes bedrijven komen een aantal infrastructurele ‘sleutelprojecten’ aan de orde, zoals het knooppunt Visp. Ook het nieuwe materieel van de MGB wordt besproken, tamelijk hoekige treinstellen met de naam Komet, die er niet erg flitsend uitzien!
| Waarschuwing Gaat je op internet zoeken naar boeken over het materieel van de FO en BVZ, zoals Die Fahrzeuge der Furka-Oberalp-Bahn van Finke/Schweers, uitgever Schweers+Wall (1999), kijk dan uit voor ‘bookjackers’ op bijvoorbeeld ABE-books! Zij vragen exorbitante prijzen, soms tussen 200 en 300 euro voor een boek dat ze waarschijnlijk niet hebben. Ze moeten het nog gaan zoeken en presenteren zichzelf bijvoorbeeld als “bookservice”. Wacht liever tot het boek in de enorme sortering van de tweedehands afdeling van NVBS Winkel beschikbaar is voor een normale prijs. |
De Indische mijnspoorwegen
Het boven- en ondergronds spoorbedrijf bij de Staats- en particuliere kolenmijnen in voormalig Nederlands-Indië 1849-1958
Door Gerard de Graaf. 196 blz., A4, 330 foto’s. Uitgave: De Alk. Artikelnummer: 026-0339. Prijs: € 34,90.
Dit boek is nummer 57 in de NVBS-boekenreeks.
Over de inhoud schrijft de uitgever:
“De eerste personentrein in de Indische archipel ging in 1867 op Java van start. Maar al in 1849 paste het Gouvernement railvervoer toe bij de kolenmijn ‘Oranje Nassau’ in Pengaron op Zuidoost-Borneo. Steenkoolwinning onder regie van sultans bestond al lang in de Indische archipel, maar kende geen railvervoer. Na 1880 steeg het aantal op Europese leest geschoeide kolenmijnen, maar het duurde tot 1899 voor de eerste stoomlocomotief het Indische mijnbedrijf bereikte. Later kwamen er ook locomotieven met verbrandingsmotor, elektrisch- of aangedreven door perslucht. Enkele duizenden mijnwagens kwamen vanuit Europa naar Nederlands-Indië, in de toenmalige kolonie zelf werd nauwelijks iets gemaakt. Sommige mijnen kenden ook personenvervoer, maar alleen voor eigen personeel. De economische crisis van 1929 zorgde voor een kaalslag onder de Indische mijnen, maar ten tijde van de Japanse bezetting kwamen er een paar nieuwe bij. Van de in dit boek beschreven kolenmijnen en mijnspoorwegen in de periode 1849-1958 is er in het huidige Indonesië nog slechts één kolenmijn van Nederlandse oorsprong die niet alleen nog altijd bestaat, maar de steenkool ook nog altijd per spoor afvoert. Gerard de Graaf besteedde ruim 20 jaar aan archiefonderzoek en bezocht ook vrijwel alle mijnlocaties op Java, Sumatra, Borneo en Sulawesi om te zien wat er nog van het verleden te vinden was.”
Het boek verschijnt op 12 juni 2021 maar kan nu al in de webshop worden besteld.
Ook interessant
De spoorwegen in Nederlands-Indië| 1864-1942. Eerste overzichtswerk over spoorwegen in de Oost. 280 blz. 20 x 26,5 cm. 120 foto’s. Auteur: Guus Veenendaal. Uitgever: W-Books. Artikelnummer: 014-0362. Prijs: € 34,95. Bestellen via de webshop.
Stoom bij NS in de jaren dertig
In juni 2021 verschijnt bij uitgeverij Wbooks als deel 58 in de NVBS-boekenreeks Stoom bij NS in de jaren dertig – Nederlandse stoomlocomotieven door Britse fotografen geportretteerd van auteur Hans van Poll. Het boek op A4-formaat telt 192 bladzijden met circa 200 zwart-witfoto’s. ISBN 9789462584372.
In de jaren dertig van de vorige eeuw bezochten Britse spoorwegliefhebbers ons land om stoomlocomotieven van NS te fotograferen. De uitstraling van het Nederlandse rollend materieel deed hen in veel opzichten denken aan de locomotieven op het eigen spoorwegnet. En niet onterecht. De foto’s die de Britten hier maakten waren van sublieme kwaliteit. Veertig jaar na hun bezoek waren sommige afdrukken (bijgesneden en op klein formaat) te koop in de zogenoemde Photomatic-collectie. Daarnaast is er de weinig bekende negatiefverzameling van fotograaf Ransome-Wallis, die zich nu in het National Railway Museum te York bevindt.
Her en der is een aantal Britse foto’s voor publicaties gebruikt, maar een alomvattend fotografisch verslag van wat de Britten hier op de gevoelige plaat hebben vastgelegd ontbrak tot nu toe. Daarin brengt Stoom bij NS in de jaren dertig nu verandering. Dit boek toont talloze, nooit eerder gepubliceerde foto’s en presenteert ze ook in een samenhang, voorzien van veel gegevens die vroeger niet bekend waren. En juist omdat de Britten indertijd fraaie, scherpe opnamen hebben gemaakt, komen die foto’s op groot formaat tot hun recht. Hiermee wordt een eerbetoon gebracht aan de Britse fotografen, die ons met hun prachtige foto’s een kijkje laten nemen in een tijd dat de stoomtractie weliswaar al op haar retour was maar nog lang niet gemist kon worden.
Om dit boek te reserveren stuur je een mail naar nvbswinkel@nvbs.com.
Spoor 32
Door Marcel van Ee, Chris Westerduin en Rob van Ee. 144 blz., A4, 400 kleurenfoto’s. Uitgever: De Alk. Artikelnummer: 026-0340. Prijs: € 31,90.
Op 26 mei 2021 verscheen deel 32 van deze langlopende serie. Over de inhoud schrijft de uitgever:
“Een uitgebreid overzicht van de spoorwegen in Nederland. Niet alleen veel aandacht voor het rollend materieel, maar ook voor exploitatie en infrastructuur. Hedendaagse ontwikkelingen in het reizigers- en goederenvervoer worden nader belicht, terwijl ook het verleden niet wordt vergeten. Deze editie is ingedeeld in de volgende hoofdstukken Reizigersvervoer – Goederenvervoer – Afvoer, sloop en verkoop – Railmusea – Infrastructuur.”
Stroomlijn op het spoor
Het eerste gestroomlijnde materieel van de Nederlandse Spoorwegen
Door Carel van Gestel. 192 blz. 22 x 28 cm., 280 zw- en 65 kleurenfoto’s (waaronder 20 foto’s door de vouw van het boek). Uitgave: Wbooks. Artikelnummer: 014-0371. Prijs: € 34,95.
Hoofdstukken:
1. Diesel-elektrische treinstellen 1934 (DE3)
2. Bolkoprijtuigen
3. Elektrische treinstellen materieel ‘35
4. Elektrische treinstellen materieel ‘36
5. Stroomlijnlocomotieven 3800-3805 (‘Potvissen’)
6. Motorrijtuigen omBC 2901-2908
7. Stroomlijnpostrijtuigen (Pec)
8. Diesel-elektrische treinstellen 1940 (DE5)
9. Elektrische treinstellen materieel ‘40
Nog verkrijgbaar van dezelfde auteur:
Spoor van Mensen. Door Carel van Gestel. 160 blz. A4. 320 foto’s. Uitgever: Wbooks. Artikelnummer: 014-0352 Prijs: € 34,95. Over mensen op en rond het spoor in Nederland toen en nu. Bestellen via de webshop.
| Foto’s door de vouw van het boek Veel lezers houden niet van ‘foto’s door de vouw’: een DE5 door de vouw wordt zomaar een DE4, een NS 3900 wordt een ‘Atlantic’. Zonde! Als we het weten, vermelden wij het in onze informatie. |
Leo de Jong
| [printfriendly] |
Uit de winkelIn deze rubriek bespreekt Leo de Jong boeken, dvd’s en andere publicaties die recent zijn toegevoegd aan het aanbod van de winkel van de NVBS. Ben je lid van de NVBS, dan kun je deze zaken kopen in de winkel in Amersfoort. Maar je kunt ze ook thuis laten bezorgen, want onze webshop is dag en nacht, zeven dagen per week geopend. Vanaf 30 euro is de verzending gratis. Steun de NVBS met je aankoopDoor je boeken en dvd’s bij de NVBS te kopen steun je jouw vereniging zonder dat je er meer voor betaalt dan elders. |
Brexit
|
boeken