Zoekplaatjes

Hieronder de reacties op de zoekplaatjes uit het vorige nummer. Maar we beginnen met een aantal nieuwe oude foto’s waar de beheerders van de beeld­bank graag meer informatie over krijgen. Reacties, graag met het foto­nummer erbij, zijn welkom via nieuwsbrief@nvbs.com.

DIA102387-GB-0015 werd in de jaren 70 gemaakt door G. Kuschy in Groot-Brittannië. Het is loc D1036 “Western Emperor”, gebouwd in 1962 en uit dienst gegaan in november 1976. Gevraagd de locatie.

DIA102746-1975-023 werd gemaakt door H. Brug op 11 juni 1975 in Oslo. De tram is van het type Gullfisk (goudvis); zie het artikel in NVBS Actueel van april 2024. Gevraagd de locatie.

DIA102746-1979-037 werd gemaakt door Peter van Dorp in Dresden. Waar?

DIA101254-344-39 is gemaakt door Jan Vogels in 1970. Waar rijdt dit treinstel van de Forchbahn?

DIA102387-DR-0334 werd gemaakt door G. Kuschy op 21 oktober 1991 van een S-Bahn treinstel in Berlijn. Waar is dit?

DIA102387-SHM-0053 werd gemaakt door Kuschy bij de SHM, vermoedelijk op 25 augustus 1983 tijdens een historische dag. Waar is dit?

DIA101198-0017 werd gemaakt door Hans Kaper op 9 juli 1978 van een overweg in de lijn van de MBS. Waarschijnlijk in Boekelo. Hoe heet de straat waarin deze overweg ligt? De situatie is in de loop der jaren enorm veranderd.

NEG115-476 werd gemaakt door G.J. de Swart in Wassenaar tussen 15 maart 1956 en 13 september 1959. Tussen deze data had motorrijtuig 82 een dak­reclame van Hus. Welke locatie in Wassenaar?

TR-TVFM-0600 werd gemaakt door B.C. Kühne van aanhangrijtuig VM 12 dat op een paardenkar of een landbouwvoertuig staat en op weg is naar de firma Polak in Middelburg, waar het gaat dienen als fietsenstalling of schaftlokaal. Wie heeft meer informatie?

De vorige zoekplaatjes

De foto’s hieronder zijn allemaal gemaakt door Willem Leideritz. Helaas is er meestal weinig informatie bekend. Vandaar dat er ook hulp gezocht wordt voor het beschrijven van de andere foto’s van Leideritz.

DIA101115-21-40 is gemaakt in Düsseldorf op 21 maart 1982. De vraag: waar is dit? Deze foto is gemaakt in de Heinrich-Heine-Allee, links is een deel zichtbaar van het Wilhelm-Marx-Haus, een monumentaal kantoorgebouw uit 1924 dat naar verluidt het eerste kantoorhoogbouw met een stalen skeletconstructie in Europa was. De tram rijdt hier tegenwoordig ondergronds en heet nu U-Bahn. Met dank aan Maurits van den Toorn, Sjors van Dongen, Rudi Lagerweij, Bernard Heijne en Jan Bogaarts.

DIA101115-22-02 is gemaakt in 1967, 1968 of 1969 in Dortmund. Waar? Ook de datum is niet zeker. Volgens Rudi Lagerweij zou dit Derne Betriebshof kunnen zijn, het eindpunt van lijn 6 naar Hörde. Vergelijk deze foto vanaf de andere zijde gezien. Wim Leideritz zou dan bij het wachthuisje met het golfplaten dak hebben gestaan. De tramlijn werd hier in 1976 opgeheven.

DIA101115-22-32 van partytram 799 is gemaakt in Bielefeld op 13 augustus 1980. Gevraagd wordt de locatie. Rudi Lagerweij meldt dat deze foto is gemaakt op het Betriebshof Sieker. Het mooie witte dienstgebouw heeft de modernisering van de remise niet overleefd; de tram ook niet – die werd na een brand in 1986 terzijde gesteld en uiteindelijk pas in 1998 gesloopt.

DIA101115-24-28 is gemaakt op 25 juli 1972. Leideritz heeft de voormalige remise Rethen van de ÜSTRA genoteerd, maar klopt dat? Verder is de vraag of iemand motorrijtuig 302 herkent. De andere trams op de foto komen uit Freiburg en horen waarschijnlijk thuis in de verzameling die later in Wehmingen terecht is gekomen. Maurits van den Toorn, Rudi Lagerweij en David van der Spek weten meer te melden over dit motorrijtuig dat in Rethen stond. Het is afkomstig uit Würzburg en 302 was het nummer dat het in 1967 daar als werkwagen kreeg, daarvoor was het nummer 111 (en oorspronkelijk bij levering in 1925 door MAN/AEG nummer 4 als deel van de serie 1-12). De wagen was aanvankelijk ook voor het Hannoversches Straßenbahn-Museum in Wehmingen bestemd, maar is in 1990 gesloopt. Het onderstel is verkocht naar Luxemburg en is daar mogelijk voor een restauratieproject gebruikt.

Reizen naar Egypte en Amerika

Op de zoekplaatjes uit Egypte en Amerika, gemaakt tijdens NVBS-reizen, kwam onder andere een reactie van Bert van der Kruk, deelnemer aan beide reizen. Over Egypte schrijft Bert: “De reis naar Egypte was een combi van railvervoer en cultuur met o.a. een treinreis Caïro-Aswan v.v. en bezoek aan Luxor met tempels en graf van Toetanchamon. Op zondag 19 februari 1978 waren we in Alexandrië en bezochten we de Ramlehlijnen en de stadstram met een rondrit met stel 877 ex Kopenhagen. (…) Op zaterdag 25 februari 1978 waren we in Caïro waar we de tram van Heliopolis bezochten en een rondrit met een extra tram door Caïro maakten. Motorwagen 181 met aanhangrijtuig was onze excursietram. Leuk detail is nog dat Willem Leideritz daar een djellaba gekocht had en daarin ook nog heeft rondgelopen. Van deze reis heb ik trouwens een kort programma gemaakt dat ik al in 2015 op de Varia-avond van de afdeling Den Haag heb gepresenteerd. Verder heb ik dit item ook verwerkt in mijn programma  ‘Varia-vijfluik, een samenvoeging van vijf Varia-onderwerpen. Die heb ik al in het RTA en bij vier NVBS-afdelingen gepresenteerd, de laatste keer nog in Rotterdam in mei 2024.”

DIA101115-59-10 komt uit een fotoserie die Leideritz heeft gemaakt in Alexandrië tijdens een NVBS-reis in februari 1978. Deze foto is gemaakt in de Rue Iskander el Akhbar (Karel de Grote), aldus Ciril van Hattum.

DIA101115-59-23 is volgens Sjors van Dongen gemaakt in Alexandrië, bij de keerlus aan het eindpunt Ras-El-Tin. Over de tram weet Frans Kristensen te melden dat het gaat om een Düwag-gelede, overgenomen uit Kopenhagen bij de opheffing van de tram daar: “Het betrof een grote zaak, want Kopenhagen had 100 enkelgelede Düwags. Naar verluidt hebben de Egyptenaren nooit de rekening voldaan. De trams hebben hun Kopenhaagse nummers altijd gehouden. Ik geloof dat de Düwags nog altijd rijden in Alexandrië. Twee stuks, de 815 en de 890, zijn teruggekeerd naar Denemarken en worden in zeer langzaam tempo terug­gebracht in Deense staat. Daarbij moet worden aangetekend dat de trams door de jaren heen in Alexandrië veel schade hebben opgelopen, met vervormde frames, veel plaatschade enzovoort. Er zijn Duitse donortrams aan te pas gekomen.”

DIA101115-59-38 komt uit een serie die is gemaakt in Cairo, in februari 1978. Deze tram rijdt in Heliopolis, op de Al Khulafa, aldus Ciril van Hattum.

DIA101115-66-09 is door Leideritz gemaakt in Chicago, tijdens een NVBS-reis in oktober 1988. Van Bert van der Kruk kwam een reactie op dit zoekplaatje: “Tijdens de NVBS-reis naar Amerika waren we op zondag 9 en maandag 10 oktober 1988 in Chicago. De opname is gemaakt in de wijk de Loop waar doorheen de elevated op viaducten een grote lus maakt met meerdere lijnen. Wij waren ondergebracht in een hotel in Randolpstreet, vlakbij het punt van de opname waarvan ik denk dat dit het kruispunt Wells Street – Lake Street is. Toevallig ben ik op dit moment al in een vergevorderd stadium bezig een programma van deze reis te maken dat ik over een goed jaar voor de eerste keer hoop te presenteren bij de afdeling Den Haag.”

Herkansing

NEG115-945 toont twee heren bij goederenwagen NZH C166 bij de remise in Haarlem. De man links lijkt Duparc, maar wie is de andere? De foto komt uit de serie negatieven van G.J. de Swart. Vorige maand ontvingen we de suggestie dat de man rechts G.J. de Swart zelf zou kunnen zijn, maar dit blijkt niet het geval. Van Kees Hazevoet kregen we bericht dat het hier gaat om zijn vader, A.C. Hazevoet (1911-1974).

Kees schrijft dat zijn vader jarenlang bevriend is geweest met Duparc: “Het was een echte huisvriend die ook na mijn vader’s overlijden trouw contact met m’n moeder hield. Mijn vader was Haarlemmer van geboorte en vanwege de familiebanden (ook van moeder’s zijde) kwamen we er altijd veel. Misschien heeft dat ook iets met de locatie te maken. Ik kwam ook wel eens met m’n vader bij Duparc thuis in Delft en soms ging ik met ze mee op ‘tram-tochtjes’. Ik herinner me b.v. een tocht naar de laatste loodjes van de RTM. Ik kan er nog aan toevoegen dat m’n vader een verwoed verzamelaar van tram-dingen was. Hij had bakken vol met prentbriefkaarten en een grote verzameling knipsels uit kranten en tijdschriften. Z’n interesse betrof vooral de NZH (geen wonder voor een Haarlemmer), maar ook trams elders konden op zijn warme belangstelling rekenen (behalve het GVB, want daar werkte hij zelf, dus dat hield hij graag gescheiden; maar hij deelde natuurlijk wel GVB-nieuwtjes met Duparc, die daar op zijn beurt weer grote belangstelling voor had). Zodoende heb ik als kind het Berg-en-Dal lijntje nog meegemaakt en reed ik met m’n vader met de laatste rit van Haarlem naar Amsterdam in 1957. En hij was natuurlijk NVBS-lid.”

---

Hans de Haan (fotoselectie), Nico Spilt (tekst)