Nieuw in de bibliotheek

Strassenbahnen und Güterverkehr zwischen Rhein, Ruhr und Wupper

Door Wolfgang R. Reimann

Dat het Duitse Ruhrgebied een uitgestrekt tramnet heeft bezeten dat zich uitstrekte van Duisburg en Düsseldorf tot Dortmund en Hagen is vrij algemeen bekend. Al in 1968 verscheen als deel 4 van de NVBS-boekenreeks “Europe’s greates tramway network” geschreven door het in 2018 overleden ere-lid van de NVBS Frits van der Gragt (Ta-440.032).

Veel minder bekend is dat er van ca. 1900 tot 1980 ook op vrij uitgebreide schaal goederenvervoer per tram is geweest in dit gebied, vooral van steenkool, maar ook zaken als melk en stukgoederen. Wolfgang Reimann heeft in dit boek boek veel details over het vrachtvervoer per tram samengebracht, hoewel hij in zijn voorwoord klaagt dat veel bronmateriaal verloren is gegaan. Het boek bevat circa 500 foto’s en sporenplannen.

Lenen of reserveren: Ta-440.219

Rheinische Eisenbahn: Vom Niederrhein ins Ruhrgebiet

Door Friedhelm Stöters

Lang concentreerde de Rheinische Eisenbahn-Gesellschaft zich op het gebied aan de linker (westelijke) oever van de Rijn, maar na 1860 wilde zij ook een deel van het lucratieve treinvervoer in en naar het Ruhrgebied overnemen. Tussen 1864 en 1974 legde zij daartoe een spoorlijn aan van Overath (aan de lijn Keulen-Kleef) naar Dortmund.

Oorspronkelijk werd de Rijn overgestoken met ponten, omdat het Duitse leger geen vaste bruggen wilde. De veerboten konden acht tot tien goederenwagens of vijf personenrijtuigen bevatten. Ze werden door geleidekabels op koers gehouden. Een stoommachine op de pont trok het vaartuig over de rivier. Door de sterk wisselende waterstand van de Rijn waren de aanleghavens complexe en dure bouwwerken.

In 1871 werd toch toestemming geven voor de bouw van bruggen. Aan zowel de ponten als de bruggen wordt uitgebreid aandacht besteed. Het boek bevat veel historische foto’s.

Lenen of reserveren: Sa-440.684 (link werkt vanaf begin juni)

A Narrow Gauge View of North Wales: 1955 – 1988

Text and photos: Terry Gough

Dit fotoboek bevat ca 250 zwart-witfoto’s van bijna alle smalspoorwegen in het noorden van Wales. Het begint met de Penrhyn Railway in Bethesda uit de jaren 1955-1965, toen de smalspoorbaan nog gebruikt werd voor het vervoeren van leisteen.

Het vervoer van leisteen uit de groeves was de reden voor het bouwen van de meeste van deze smalspoorwegen. Een uitzondering was de Vale of Rheidol Railway waarmee het boek eindigt. Deze smalspoorlijn loopt van Aberystwyth naar Devil’s Bridge, en werd gebouwd 1902 voor het vervoer van personen en goederen.

De meeste van de lijnen zijn tegenwoordig nog in bedrijf als museum- of toeristenlijn.

Lenen of reserveren: Sa-482.345 (link werkt vanaf begin juni)

The Odin Project: Design and Construction of Denmark’s First Locomotive

Prepared for the Danish Railway Museum by Michael R. Bailey and John P. Glithero

In 1847 werd de eerste spoorlijn in Denemarken tussen Kopenhagen en Roskilde geopend. De eerste locomotief was de Odin, gebouwd door Sharp Brothers & Co in Manchester. In 1862 werd ze buiten dienst gesteld, maar het onderstel en de wielen werden gebruikt voor een nieuwe locomotief, ook Odin genoemd. Deze Odin werd in 1876 gesloopt.

Model van “Odin” in het spoorwegmuseum in Odense. Foto: Nico Spilt.

Niemand dacht aan het bewaren van een loc of zelfs alleen maar de (constructie)-tekeningen voor een museum of iets dergelijks. Rond 1900 beginnen echter een aantal mensen met het verzamelen van materiaal en gegevens voor een toekomstig spoorwegmuseum. Dit leidt uiteindelijk tot een 1:10 schaalmodel van de Odin.

In de jaren 90 gaat het museum zelfs denken aan de mogelijkheid een werkende reconstructie van de Odin te bouwen. Het bleek dat de tekeningen gebruikt voor het schaalmodel niet geschikt waren als basis voor het bouwen van een echte locomotief.

Uiteindelijk worden de “consulants in early railway technology” Bailey and Glithero gevraagd zoveel mogelijk informatie bijeen te brengen over hoe de onderdelen van de Odin eruit zagen. Het resultaat van dit speurwerk is dit boek gepubliceerd in 2004. Het bevat vele tekeningen van onderdelen met een gedetailleerde verantwoording. Een boeiend boek voor specialisten.

Lenen of reserveren: Sm-491.047 (link werkt vanaf begin juni)

In september 2018 is de nieuw gebouwde Odin in het spoorwegmuseum in Odense gepresenteerd: filmpje op YouTube.

Gerhard Riesthuis