Nieuw in de bibliotheek

Een greep uit de vele boeken en andere publicaties die je kunt bekijken of – als je lid bent – kunt lenen in de bibliotheek van de NVBS.

Gesetzblatt der Deutschen Demokratischen Republik

NVBS-lid Evert Jan Bouvy is via diverse cursussen over de DDR in contact gekomen met Anja Fricke (BA cultuurwetenschappen), die als inwoner van de voormalige DDR als ervaringsdeskundige beschouwd mag worden.

Bij de HOVO (Hoger Onderwijs voor Ouderen) in Utrecht en de Vrije Academie te Amsterdam geeft zij cursussen en lezingen over de DDR. Ook is ze betrokken bij het DDR-museum in Monnickendam.

Anja Fricke en Evert Jan Bouvy met het Gesetzblatt der Deutschen Demo­kratischen Republik. Foto: Rutger Ruempol, NVBS-bibliotheek, 2 oktober 2021.

Anja Fricke bood ons via Evert Jan Bouvy een ‘Gesetzblatt’ van de Deutsche Reichsbahn uit 1960 aan, dat de NVBS-bibliotheek inmiddels heeft opgenomen in haar collectie. Zie ook het filmpje in het decembernummer 2021.

In dit handzame boekwerkje van 160 bladzijden komen de toen in de DDR geldende wettelijke arbeidsvoorschriften met betrekking tot spoorwegen aan de orde. Veel normale en ook bij ons gangbare regels zijn erin opgenomen. Echter de buraucratie slaat ook fors toe, blijkt uit deze voorbeelden:

Onverlichte gangetjes, afgezonken tanks en andere gevaarlijke onderaardse ruimten mogen alleen met een lamp betreden worden. Mochten er zich ook nog explosieve stoffen in bevinden, dan is open vuur verboden! En je mag er ook niet overheen springen. Ook is het verplicht om een groene band om je pet te dragen als je een elektrisch voortbewogen karretje bestuurt. Als een tender onder een bovenleidingsdraad staat mag je je niet hoger dan 3000 mm bevinden boven het spoor! Ook mag je geen zeiltje opzetten op een railwagentje, noch je met een stok afzetten.

Je valt regelmatig van de ene verbazing in de andere. Maar ach, je moet het wel allemaal zien in de geest van het regime en de tijd. En dan is het best boeiend om hier kennis van te kunnen nemen…

Plaatsnummer Sx-450.012

Das Bahnbetriebswerk Halberstadt

Brochure van 38 bladzijden uit 1993.

We blijven nog even in de DDR. Snel na de Wende (1988/89), waarbij de DDR en de Bondsrepubliek Duitsland één werden, verscheen deze boeiende brochure met de geschiedenis van Bw (Bahnbetriebswerk) Halberstadt van 1843 tot 1993. Een Bw is meer een lijnwerkplaats dan een hoofd­werkplaats, zoals wij die kennen bij de NS.

De overgang van stoom naar diesel komt duidelijk aan bod, maar de nadruk ligt wel op de stoomtijd: er staan maar vier diesellocs op de 42 foto’s in dit boek­werkje. Diverse kaarten, plattegronden en tekeningen completeren verder een en ander in ruime mate. De technische installaties zoals water- en kolen­voorziening komen ook ruimschoots aan bod. Diverse tabellen geven extra detailinformatie.

Wellicht is het aardig om zowel dit boek te lenen als het ook hierboven besproken Gesetzblatt tegelijk ernaast te bekijken.

Plaatsnummer Sm-450.102

A Train Too Far
The destruction of a Dutch train set during the making of Theirs is the Glory, Oosterbeek 13 september 1945

Door Philip Reinders, 38 pagina’s, rijk geïllustreerd, 2021.

Dit is een verhaal apart: al in 1945 is een film opgenomen over de Slag om Arnhem, die een jaar eerder plaats gehad had. Bij de opname van die film zijn onbedoeld(?) een DE3 en een omBC grovelijk be­scha­digd. Dit boekje geeft in detail een verslag hierover. Achtergrondinformatie over de treinstellen DE3 en omBC wordt ook gegeven.

Ook de Slag om Arnhem in 1944 en met name de gevechten in Oosterbeek bij de Rijnbrug worden beschreven. En tenslotte komen de activiteiten van de Engelse luchtmacht in het laatste oorlogsjaar aan bod. Hoe dat allemaal ging? Lees het maar!

Plaatsnummer Ka-100.134

Het boekje verscheen in augustus 2021 in beperkte oplage en is inmiddels uitverkocht. Voor informatie zie de website van Philip Reinders.

Spoiler alert: Theirs is the Glory kun je op YouTube bekijken, maar de in brand geschoten trein krijg je niet te zien: de opnamen zijn niet eens gebruikt. NS kreeg de schade wel vergoed.

Локомотивы, вагоны и путевые машины
Locomotives Cars and Track Machines

Fotoboek met technische gegevens over diverse railvoertuigen, ca. 1970, 28 pagina’s.

Wat komen we tegen? Drie elektrische locomotieven, zeven diesel-elektrische locomotieven, waarvan een met een gasturbine, twee diesel-elektrische rangeerlocomotieven, een tiendelig elektrisch treinstel, zes goederenwagens, twee slaapwagens, drie rijdende spoor­weg­bouwmachines en twee grote sneeuw­ploegen.

Grote zwart-witfoto’s met technische gegevens in het Engels en Russisch. Boeiend vanwege, de voor ons ‘wester­lingen’, relatieve onbekendheid met dit materieel.

Mocht een lezer een goede inschatting hebben van de verschijningsdatum van dit boekwerk, dan vernemen wij dat gaarne van u!

Plaatsnummer Sm-550.014

Raritäten der Bundesbahn
Seltenes und Kurioses aus der Glanzzeit der DB

2013, 130 pagina’s, door Otto Humbach.

MIBA Verlag, de uitgever van het tijdschrift Modelleisenbahner, brengt in dit boek modelbaan en spoorwegen bij elkaar door bijzondere railvoertuigen van de Deutsche Bundesbahn te beschrijven en te illustreren met foto’s uit beide werelden.

Naast bijzondere stoomlocomotieven uit diverse series zien we ook bijzondere elektrische en diesellocomotieven langs­komen. En dat is nog niet alles, want de Culemeyer-truck met aanhangwagen/ oplegger is er, maar ook een draisine (railfiets) en railauto’s, een gevangenis­trein, een stoomrijtuig enz.

En tenslotte worden we ook nog uitgewuifd door Donald Duck. Lenen en een avond van genieten!

Plaatsnummer Sa-440.749

Rutger Ruempol