Een succesvolle tweedehands modernisering

De Rittnerbahn in 1982 en 2021

De Italiaanse Rittnerbahn werd door Frits van der Gragt uitgebreid beschreven in Op de Rails 2007-07 (te lezen als je bent ingelogd op de website). Deze meter­sporige lijn met een lengte van zeven kilometer verbindt Soprabolzano/Oberbozen met Collalbo/Klobenstein. Enkele keren per dag wordt ook naar L’Assunta/Maria Himmelfahrt gereden. De geëlektrificeerde lijn ligt hoog in de Italiaanse Dolomieten en is bereikbaar per kabelbaan vanaf Bolzano/Bozen. Tot 1919 was dit Oostenrijks gebied en de voertaal is er nog steeds Duits.

Op 22 juni 1982 staat motorrijtuig 2 aan het eindpunt Klobenstein gereed voor vertrek. Het motorrijtuig 2 werd gebouwd in 1908 en was op dat moment 74 jaar oud. Het gebied is altijd aantrekkelijk geweest voor toeristen maar in 1982 was de toeloop nog bescheiden. Er werd om het uur gereden (met een lunchpauze van twee uur) en zo rond de klok van 20.00 uur was het einde dienst. Hetzelfde gold voor de aansluitende kabelbaan.

Hans Vollebregt beschreef de verdere ontwikkelingen van de Rittnerbahn in Op de Rails 2013-12 met onder andere de aankoop van tramstellen van de Zwitserse Trogener Bahn die in 2011 voor het eerst in dienst kwamen. Het oudere materieel (waaronder het bovenvermelde motorrijtuig 2) bleef bewaard en wordt in het nostalgieverkeer ingezet.

Op 30 september 2021 vertrekt zo’n overgenomen Zwitsers tramstel uit Kloben­stein. Dit tramstel met het nummer 24 stamt uit 1975 en is inmiddels ook al weer 46 jaar oud. Massatoerisme laat ook hier zijn sporen na met veel nieuwe hotels in de omgeving en gemoderniseerde stationsentourages. Positief is dat overdag nu om de 30 minuten wordt gereden (waarbij de lunchpauze is vervallen) en in de ochtend en avond elk uur tot rond de klok van 23.00 uur. Op dagen met mooi weer en helder zicht is een 30-minutenfrequentie echter nog niet altijd voldoende om alle toeristen die uit de hoogfrequente kabelbaan stappen tegelijk op te vangen.

Meer informatie: www.ritten.com/de/sonnenplateau/highlight/rittner-bahn.html en de.wikipedia.org/wiki/Rittner_Bahn.

Tekst en foto’s door Paul van Baarle

Nogmaals: Halfweg

Vorige maand ging deze rubriek over de spoorlijn bij Halfweg. Fons van der Jagt liet twee foto’s zien, met daarbij de opmerking dat hier wellicht ook het talud van de vroegere tramlijn van de NZH op te zien is. Gert Jan Binkhorst wijst erop dat de tramlijn Amsterdam–Zandvoort verder naar links lag, en daarmee buiten beeld. Het talud is van de ‘oerspoorlijn’ Amsterdam-Haarlem. Die kruiste het zijkanaal via twee bruggen. Een daarvan (uit 1868) is nog altijd aanwezig. Gert Jan maakte in 2014 foto’s van deze brug, die op dat moment in een nogal deplorable toestand verkeerde. Er groeide zelfs een boom doorheen. Tegen­woordig ligt de brug er redelijk knap bij en heeft ze zelfs de monumenten­status (Rijksmonument 516033).

Halfweg, 20 september 2014. Brug in het oorspronkelijke tracé van de spoorlijn Amsterdam–Haarlem. Foto: Gert Jan Binkhorst.