Veelzijdig als de hobby zelf

Wisselexpositie in het teken van twintig jaar NVBS-excursies

In de digitale Wisselexpositie op de NVBS-website ditmaal een terugblik op ruim twintig jaar reizen en excursies onder regie van de Stichting NVBS-Excursies (SNE). Dit is een aparte stichting van de NVBS, die al minstens 250 excursies heeft georganiseerd. Vakwerk verricht door vrijwilligers.

door Oege Kleijne

Deze fotografische terugblik toont hoe veelzijdig de bestemmingen de afgelopen decennia zijn geweest. Ze vormen een weerspiegeling van de vele manieren waarop de liefhebber zijn of haar railhobby kan en wil beleven.

Een excursie was soms “gewoon” een kwestie van een rijtuig aan de bestaande trein of tram hangen. Dat gebeurde bijvoorbeeld bij deze excursie naar de goederentramlijn Glanerbrug – Losser op 21 augustus 1963. De foto van Kees van de Meene is een en al geschiedenis. In Losser herinnert nog slechts een monumentje aan het tramverleden van deze plaats. Collectie: NVBS-Railverzamelingen.

Stukjes geschiedschrijving

De wens om op excursie te gaan is feitelijk zo oud als de NVBS zelf. De uitjes die de NVBS en later de SNE organiseerden zijn, als we de verslagen in oude nummers van Op de Rails lezen, op zich ook weer mooie stukjes geschied­schrijving. En eigenlijk zou je willen dat de oude maandbladen net zo veel foto’s bevatten als tegenwoordig de internetpagina’s.

In de jaren zestig en zeventig bleek Plan U het geschikte materieel voor excursies over niet-geëlektrificeerde lijnen, ook in het buitenland. Op de foto dieseltreinstel 147 tussen Lippstadt en Belecke in Duitsland tijdens een bezoek aan het net van de Westfälische Landes-Eisenbahn op 6 juni 1971. In Ruurlo waren een krans en spandoeken aan het treinstel gehangen door de plaatselijke bevolking om reclame te maken voor het herstel van de grensverbinding Winterswijk – Borken, waarover deze excursietrein die dag ook reed. Foto: J.A. Bonthuis; collectie: NVBS-Railverzamelingen.

Terugblik via de Beeldbank

De Beeldbank op de NVBS-website biedt voor NVBS-leden ook op het gebied van de excursies inmiddels al een bijna representatieve terugblik. Tik bij trefwoord maar eens het woord “excursie” in en de hele avond kan gevuld worden met het kijken naar foto’s en teksten. Bijvoorbeeld foto’s tijdens en kort na de Tweede Wereldoorlog, met reizen over de toen nog omvangrijke (stoom)tramnetten. Maar ook uit de jaren daarna zijn veel foto’s te zien van de bijzondere excursies naar bijvoorbeeld goederenlijnen die op de nominatie stonden om gesloten te worden.

In Nederland is de restauratiewagen op een enkele internationale trein na van de rails verdwenen en ook in onze buurlanden wordt het in dit opzicht steeds minder. Bij excursietreinen is de minibar of restauratie echter nooit weggeweest. In 2012 werd op 30 april het (uitgestelde) 15-jarige bestaan van de SNE gevierd met een rondrit per Rheingold langs de Rijn. Een hapje en een drankje in de uitzichtwagen vormden toen natuurlijk het summum van reisgenot. Foto: Sjoerd Bekhof.

Behalve foto’s zijn op de NVBS-website ook films te vinden met beelden van NVBS-excursies. De meeste films zijn alleen te zien na inloggen (dus als je NVBS-lid bent).

De digitale Wisselexpositie “20 jaar NVBS-Excursies onder SNE-regie”  is te zien via deze link.