Spoor en tram anno 1926

Medemblik, 26 oktober 2016. Loc 8107 van de MBS en omC 909 van de SGB waren te gast bij de SHM. Foto: Nico Spilt.

In 2018 bestaat de Stoomtram Hoorn-Medemblik (SHM) 50 jaar. De SHM is in de jaren zestig, net als de huidige RTM, voortgekomen uit de Tramweg-Stichting, een initiatief van een aantal tramwegliefhebbers binnen de NVBS. In 1968 reed tussen Hoorn en Medemblik de eerste stoomtram met publiek. Reden voor de SHM om in 2018 groot uit te pakken met allerlei activiteiten. De afsluiting van het jubileumjaar is de manifestatie ‘Spoor en tram anno 1926’. Een week lang, van 21 t/m 28 oktober 2018, werd volgens een uitgebreide dienstregeling gereden tussen Hoorn en Medemblik.

Er kwamen drie stoomlocomotieven in actie: NS 6513 uit 1887, NS 8107 uit 1901 en NS 7742 ‘Bello’ uit 1914. Loc 6513 is eigenlijk nieuw: ze is door de SHM gereconstrueerd op basis van een uit 1887 stammende loc van eenzelfde type als bij de SS en de NS heeft gereden. Loc 8107, ook wel bekend als ‘Kikker’, is eigendom van de MBS en is te gast bij de SHM.

Een andere bijzondere gast was motorrijtuig omC 909, nieuw gebouwd door de SGB. Het is een replica van de twee-assige motorrijtuigen die bijna een eeuw geleden werden gebouwd om dure stoomtreinen te vervangen. De letters ‘om’ staan voor ‘oliemotor’, tegenwoordig noemen we dat dieselmotor. De letter C is de aanduiding van de derde klas. De omC werd vanwege deze letters ook wel ‘Ome Ceesie’ (spreek uit Keesie) genoemd. Nummer 909 bestond niet en is daarom door de SGB gebruikt voor deze zeer geslaagde replica.

Lees ook Vijftig jaar Museumtram Hoorn-Medemblik, een interview met museumdirecteur René van den Broeke in NVBS Actueel, februari 2018.


Roger van Boxtel te gast in het Spoorwegmuseum

Regelmatig worden voor de leden van de Vereniging Vrienden van het Spoorwegmuseum presentaties georganiseerd. Op woensdag 3 oktober 2018 kwam Roger van Boxtel, “de eerste man bij de Spoorwegen”, het een en ander vertellen over de actuele situatie bij NS en de toekomstplannen van het bedrijf. De Wachtkamer Derde Klasse was weer goed gevuld en de aanwezigen hebben kunnen genieten van het gloedvolle betoog van Van Boxtel.

Uiteraard stond hij stil bij het verschrikkelijke ongeluk in Oss. Het hele NS-bedrijf leefde mee als een grote familie. In zijn verhaal ging Van Boxtel in op de huidige stand van zaken bij NS, noemde de groei in het aantal reizigers, de forse investeringen in de aanschaf van rollend materieel en de toekomstplannen met betrekking tot versnelling van internationale verbindingen. Recent was er wat dat betreft succes geboekt bij het overleg met o.a. de DB over de Intercity naar Berlijn.

Over het Spoorwegmuseum zei Roger van Boxtel dat hij het een geweldig museum vindt. Ook binnen de NS wordt gesproken over de toekomstplannen van het museum. Het is volgens hem een huis waar niet alleen gekeken moet worden naar het verleden, maar waar je ook moet tonen hoe de toekomst van het reizen per trein zal zijn. Roger van Boxtel vond het ontzettend leuk om met de Vrienden in gesprek te zijn geweest en kreeg als dank voor zijn aanwezigheid uit handen van voorzitter Richard Weurding die de avond modereerde het mooie boek ‘Sporen van Smaragd’.

Rick Meijer, foto Nico Spilt

Bron: Vriendendienst-digitaal nummer 16, oktober 2018. Overgenomen met toestemming van de Vereniging Vrienden van het Spoorwegmuseum. Binnenkort ontvangen de leden van deze vereniging het blad Vriendendienst, waarin een uitgebreider verslag van deze avond staat.

Op 21 november 2018 geeft Hans Nahon voor de Vrienden van het Spoorweg­museum een presentatie over het goederenmaterieel van het museum. Meer informatie over de vereniging en over de voordelen die de leden genieten op www.vriendennsm.nl.

Railtheater Amsterdam

Railtheater Amsterdam (RTA) organiseert film- en dia-avonden. Meestal in Amsterdam, maar soms ook bij de NVBS. De komende weken zijn de volgende voorstellingen te zien:

  • Donderdag 1 november 2018: Strassenbahnen im Wirtschaftswunderland. Over de terugkeer van de tram in het verwoeste Duitsland, kort na de Tweede Wereldoorlog. Een digitale diapresentatie door Marco Moerland.
  • Donderdag 8 november 2018: Anderhalve eeuw openbaar vervoer in Rotterdam. De geschiedenis begint met de RTM-paardentram in 1879. Een digitale diapresentatie door Maurits van den Toorn.
  • Donderdag 22 november 2018: Van Atlantic tot Garratt, op reis over drie continenten. Sfeervolle 8 mm-geluidsfilms uit de nalatenschap van Paul Rozendaal, gepresenteerd door het RTA.

Locatie: SBO De Kans, Thomas van Aquinostraat 2, Amsterdam (Slotermeer). Zaal open 19.40 uur, aanvang 20.00 uur. Toegang € 4,50. Meer informatie.


Spooragenda

Op initiatief van kennisnetwerk Railforum is een spooragenda opgezet: www.spooragenda.nl. Hierin worden bijeenkomsten vermeld die interessant zijn voor professionals en andere belangstellenden in de spoorwereld. Ook de NVBS is bij deze agenda aangesloten.

De andere deelnemers zijn Railforum, Railalert, VHS Professionals, Nederlandse Vereniging voor Doelmatig Onderhoud, Rail Cargo Information Netherlands, Holland Rail Industry, Railcenter, Pro Media Group en Jonge Veranderaars.


Het emplacement van de toekomst

De grote spooremplacementen in stedelijk gebied nemen veel ruimte in beslag. Mede door de komst van extra materieel komt er steeds meer druk op de emplacementen. Er zijn ook nieuwe ontwikkelingen zoals automatisch rijden, vraaggestuurd spoorvervoer, veiligheid en nieuwe overkappingsmethoden. Hierdoor ontstaan nieuwe mogelijkheden om de ruimte rond stations beter te benutten. Tijdens deze bijeenkomst wisselen we de ontwikkelingen uit en verkennen we toekomstige scenario’s voor deze emplacementen. We kijken 25 jaar vooruit en vertalen dat terug naar mogelijke oplossingen voor de korte termijn.

Dinsdag 4 december 2018 bij Movares in Utrecht, van 13.00 tot 17.00 uur. Meer informatie.


Eurospoor 2018

Vrijdag 9 t/m zondag 11 november 2018: Eurospoor in de Jaarbeurs, Utrecht. Voor meer informatie over deze grote modelspoorbeurs zie www.eurospoor.nl.


Treinkaartjes

Het Deutsches Technikmuseum in Berlijn bezit 120.000 internationale trein­kaartjes, vanaf het midden van de 19e eeuw tot 1925. Deze verzameling is bijeengebracht door operazanger Fritz Hellmuth. De collectie is digitaal toegankelijk via fahrkartentool.sdtb.de. Bezoekers van de site kunnen ook zelf meehelpen met het beschrijven van de collectie.

Tip van Gerrit van Straaten, beheerder van de omvangrijke collectie vervoerbewijzen van de NVBS.


Help het Museum van Zuilen

Zuilen was vroeger een zelfstandige gemeente. Later werd het een wijk van de stad Utrecht. Het Museum van Zuilen houdt de herinnering levend aan het verleden van deze wijk en van de twee grote fabrieken die hier vroeger stonden: Werkspoor en Demka. Hier werkten duizenden mensen, die bijna allemaal in Zuilen woonden.

Het Museum van Zuilen is ondergebracht in een voormalige winkel aan de Amsterdamsestraatweg. Maar het museum moet verhuizen naar een andere, grotere locatie. Een uitstekende plek lijkt de voormalige plaatwerkerij van Werkspoor. Daar is veel geld voor nodig, en daarom is het museum op zoek naar donateurs. Lees hier meer over.

Adres: Amsterdamsestraatweg 569, 3553 EH Utrecht. Dit is tien minuten lopen van station Utrecht Zuilen. Geopend woensdag t/m zaterdag van 10 tot 17 uur. www.museumvanzuilen.nl


ZHESM-rijtuig terug in Nederland

In februari vorig jaar maakten we al melding van het plan om het voormalige ZHESM-rijtuig B 61 terug te halen uit Oost-Duitsland. Na restauratie zou het dan een plaats moeten krijgen op de Hofpleinbogen in Rotterdam.

Het motorrijtuig van de ZHESM dat een plek zal krijgen bij het vroegere Hofplein-station in Rotterdam. Foto: Arjen van der Donk, 26 juni 2015.

Het rijtuig werd ooit aangetroffen in de voormalige DDR en werd in 1993 aangekocht door het Spoorwegmuseum. Het is echter nooit naar Nederland gehaald, omdat het museum al beschikt over een prachtig gerestaureerd exemplaar (BC 6). Op 5 oktober 2018 tekende het Spoorwegmuseum een bruikleenovereenkomst met de Stichting Hofpleintrein. Deze stichting heeft genoeg geld ingezameld om het rijtuig naar Nederland te halen. Het rijtuig stond in Helbra, onder de rook van Klostermansfeld. Inmiddels is het op een veiliger plek gestald in afwachting van het transport.


Spoorwegmuseum op zoek naar tienertoerverhalen

Voor het eerst weg zonder je ouders. Gaan en staan waar je wil. Vrijheid. Dat is het gevoel van de Tienertoer die vanaf het voorjaar van 1969 door NS werd aangeboden. Honderdduizenden jongeren hebben gebruikgemaakt van de mogelijkheid om voor een bescheiden bedrag ‘op tienertoer’ te gaan. Vijftig jaar later, in april 2019, organiseert het Spoorwegmuseum een tentoonstelling over de Tienertoer. Voor deze tentoonstelling is het museum op zoek naar verhalen van mensen die in de jaren 70, 80 en 90 op Tienertoer zijn geweest.

Mail je verhaal, foto’s of filmpjes naar tienertoer@spoorwegmuseum.nl.


Het nut van een zonnewijzer

Bij de blokpost van het Spoorwegmuseum staat een prachtige oude zonnewijzer met daarin een gevleugeld wiel, het oude symbool van de spoorwegen.

De zonnewijzer werd in 1958 door het personeel geschonken aan de afzwaaiende directeur van NS, F.Q. den Hollander. De ontwerper en maker was kunstsmid Harry de Groot. In de voet is het gestyleerde vliegende wiel op een rail aangebracht. De beide vleugels dragen het opschrift ‘Personeelsraad NS’ en de datum ‘30-12-1958’. De zonnewijzer is recent gerestaureerd en van een nieuwe laag bladgoud voorzien. Daardoor blinkt ze de bezoekers weer als vanouds tegemoet.

Van praktische betekenis zijn zonnewijzers overigens nooit geweest voor de spoorwegen. Ze wijzen namelijk op elke lengte­graad een andere tijd aan, en bovendien doen ze het niet in het donker. Lees meer over spoortijden en stationsklokken.


[printfriendly]

En nog even dit…

Reacties van lezers, aanvullingen op eerdere artikelen, oproepen en leuke nieuwtjes. Dit zijn zaken die thuis­horen in “En nog even dit…”. Heb je ook iets te melden? Laat het ons weten!

Mail de redactie


Contact met de NVBS

Binnen de NVBS zijn veel mail­adressen in gebruik. Heb je een vraag of opmerking en weet je niet waar je die naartoe moet sturen? Mail dan naar info@nvbs.com.

NVBS op social media

De NVBS zit op Twitter en op Facebook.

De NVBS is ook aangesloten bij www.spooragenda.nl.

De NVBS zoekt vrijwilligers

De NVBS is een vereniging die veel activiteiten ontplooit. Dit is alleen mogelijk dankzij de vele vrijwilligers. Misschien is vrijwilligers­werk voor de NVBS ook iets voor jou? Er zijn diverse vacatures.

NVBS Actueel: aanmelden, afmelden, wijzigen

Wie zich aanmeldt voor NVBS Actueel, krijgt automatisch een mail zodra er een nieuw nummer is verschenen. Om je aan te melden gebruik je deze link.

Wil je NVBS Actueel niet meer ontvangen, dan kun je je afmelden via de link die je onderaan elke mail aantreft. Hierna ontvang je geen mails meer van ons.

Wil je je mailadres wijzigen? Meld je dan af zoals hierboven beschreven. Daarna meld je je weer aan met je nieuwe mailadres.