Nieuw in de NVBS-bibliotheek

Ligurische Drehstromsommer 1963
Als die Elloks noch dampften

De uitgeverij van het Duitse tijdschrift Eisenbahn Kurier geeft een groot aantal boeken uit, waaronder veel foto­boeken.

Dit boek van Joachim von Rohr uit 2014 bevat 90 foto’s van opvallende elektrische locomotieven en enkele treinstellen die van de jaren dertig tot 1965 in Noordwest-Italië reden. Alleen op de lijn over de Brenner reden ze nog tot 1976. Ze zijn vrijwel allemaal bruin en ze zijn voorzien van stroomafnemers met twee beugels naast elkaar. Het zijn draai­stroom­locomotieven.

Locomotieven die werken met gelijkstroom of wisselstroom hebben twee stroom­geleiders nodig: de ene is de draad boven de rails – de bovenleiding – en de andere wordt gevormd door de rails. Bij draaistroom waren drie geleiders nodig: twee van elkaar geïsoleerde draden boven de rails en de rails zelf. Het boven­leiding­systeem voor draaistroom is daardoor ingewikkeld, maar draai­stroom­­motoren hebben duidelijke voordelen, speciaal bij sterkere motoren zoals die nodig zijn op de spoorlijn over de Brenner. Lees meer over draai­stroommotoren.

De ondertitel van het boek slaat op het feit dat in 1963, en nog lang daarna, spoorliefhebbers nauwelijks aandacht hadden voor locomotieven die niet op stoom liepen. Die waren saai, maar Joachim von Rohr was een uitzondering. De meeste foto’s in dit boek zijn door hem gemaakt.

Lenen of reserveren: Sm-510.054

Fahrkarten der Berliner Stadt-, Ring- und Vorortbahnen (Berliner S-Bahn) aus 150 Jahren

Dankzij een aantal actieve verzamelaars van vervoerbewijzen onder leden van de vereniging heeft de bibliotheek redelijk veel boeken, maar ook tijdschriften over vervoerbewijzen, oftewel “kaartjes”.

Een van de laatste aanwinsten is dit boek uit 2017 van Jacob Manuel. Het boek bevat meer dan 1000 afbeeldingen in kleur. Het grootste deel van het boek behandelt in chronologische volgorde de soorten vervoerbewijzen en tarieven. In het begin specifiek voor de S-Bahn, later komen er vervoerbewijzen die geldig zijn in alle vormen van lokaal openbaar vervoer in Berlijn en het omliggende deel van Brandenburg.

Ook de verdeling van Berlijn in Oost-Berlijn en West-Berlijn weerspiegelt zich in de vervoerbewijzen. Het laatste hoofdstuk behandelt allerlei bijzondere vervoer­bewijzen.

Lenen of reserveren: Ux-450.003

New York City: Trolleys in Color

Tot 1957 reden in New York trams – trolley is in het Amerikaans-Engels de term voor tram. Dit boek uit 2002, van de hand van William D. Volkmer, bevat veel kleuren­foto’s gemaakt tussen 1942 en 1957. Het grootste deel is gewijd aan de Third Avenue Railway System (TARS) en de Brooklyn and Queens Transit (BQT).

The TARS was een buitenbeentje onder trammaatschappijen van de VS. TARS was geen lid van de Electric Railway Presidents’ Conference Committee (PCC) en heeft niet gereden met de eerste PCC-trams die vanaf 1935 gebouwd werden. Een deel van de trams van de TARS werden gevoed via een sleepstuk (“plow”) dat contact maakte met een rail in een smalle gleuf tussen de rails (conduit-systeem). De overige wagens hadden een “trolley pole”: een stang met een wieltje dat tegen de bovenleiding loopt.

De BQT was een grote trammaatschappij. Aan het eind van de jaren 30 had zij meer dan 2500 trams, waarvan ongeveer een derde tamelijk modern: 725 Peter-Witt-trams (uit 1923-1931) en 100 PCC-trams (uit 1936). In de jaren 1930 werden ook proeven genomen met trolleybussen, maar al gauw wonnen de dieselbussen het pleit. In 1956 reed de laatste tram en in 1960 de laatste trolleybus van BQT.

De rest van het book gaat over de South Brooklyn Railway en de Queensborough Bridge Railway. De QBR reed voor het laatst op 7 april 1957 en dat was het einde van de tram in New York.

Lenen of reserveren: Ta-720.085

Dm3: Die Königin der Erzbahn

Dit boek uit 2010, geschreven door Wolfgang Pischek, bevat de geschiedenis na de Tweede Wereldoorlog van de spoorlijn van Luleå aan de noordelijke punt van de Botnische Golf via Kiruna – beide in Zweden – naar Narvik in het noorden van Noorwegen aan de Atlantische Oceaan. De Botnische Golf vriest in de winter dicht, maar de haven van Narvik is dankzij de Golfstroom ijsvrij.

De nadruk ligt op de locomotieven die deze tot 5000 ton zware treinen trokken, volgeladen met ijzererts uit de mijn bij Kiruna. De sterkste locomotieven waren tot 2010 de driedelige elektrische locomotieven van de serie Dm3, uit de jaren 1960. Elk deel heeft vier via een “Blindwelle” en stangen aangedreven assen. Lange tijd waren de locomotieven van de serie Dm3 de sterkste elektrische locomotieven ter wereld, maar technisch waren ze sterk verouderd. Zij zijn vervangen door de moderne serie IORE, gebouwd door Adtranz.

Het boek telt veel mooie kleurenfoto’s.

Lenen of reserveren: Sm-490.001

Gerhard Riesthuis