Indrukwekkende bouwwerken met een, twee of drie etages

De bruggen over de Ain

Frits van Buren bezocht het departement Ain in Frankrijk. Zijn aandacht werd getrokken door de bruggen over de gelijknamige rivier de Ain, waaronder het indrukwekkende spoorviaduct van Cize-Bolozon.

De rivier de Ain stroomt door het ten oosten van Lyon gelegen gelijknamige departement. De 190 km lange rivier ontspringt vlak bij de Zwitserse grens ten zuiden van het plaatsje Nozeroy en bij Anthon mondt zij uit in de Rhône. De Ain is qua debiet de vierde grootste zijrivier van de Rhône.

Ligging van het departement Ain. De Franse departementen zijn in alfabetische volgorde genummerd. Ain heeft het nummer 01.

Loop van de rivier de Ain. Bron: Wikipedia.

Het viaduct van Cize-Bolozon

Uiteraard moesten er op een aantal plaatsen bruggen en spoorbruggen over deze rivier worden gebouwd. Voor spoorwegliefhebbers is stellig het viaduct van Cize-Bolozon het bekendst. Dit viaduct ligt in de 65 km lange spoorlijn (Mâcon) – Bourg-en-Bresse – La Cluse (Ligne du Haut-Bugey – ook wel “Ligne des Carpates” genoemd.  Het heeft twee verdiepingen: de bovenste voor de spoorlijn en de onderste voor het wegverkeer. De bouw van dit 269 meter lange en 52 meter hoge viaduct begon in 1870. Voor het spoorverkeer werd het opengesteld in 1876, voor het wegverkeer pas in 1905.

De lijn werd gebouwd door de Compagnie des Dombes et des Chemins de Fer du Sud Est (DSE). In 1883 werd de lijn verkocht aan de Chemins de fer de Paris à Lyon et à la Méditerranée (PLM) die op zijn beurt in 1938 opging in de Société Nationale des Chemins de fer Français (SNCF).

Op 12 juli 1944 bracht het verzet springladingen aan om het viaduct licht te beschadigen om Duitse troepenverplaatsingen te vertragen. Maar de explosies bleken fataal te zijn en leidden tot volledige vernietiging van het viaduct. In 1947 begon de herbouw die in 1950 werd voltooid. Oorspronkelijk was het viaduct geheel met natuursteen gebouwd, maar bij de herbouw werd de natuursteen grotendeels vervangen door beton met een natuurstenen bekleding. Ook werd de breedte van de verkeersweg vergroot van 1,90 naar 3,00 meter.

TGV Lyria 4412 op 10 september 2019 op weg van Genève naar Paris op het viaduct van Cize-Bolozon. Foto: Frits van Buren.

Vanaf de hoog gelegen weg D59(b) van Cize naar Corveissiat op de westelijke oever van de Ain bestaat een mooi overzicht over het viaduct.

Overzicht van het viaduct van Cize-Bolozon vanaf de D59 van Cize naar Corveissiat op 10 september 2019. Foto: Frits van Buren.

Ligne du Haut-Bugey

Ligne du Haut-Bugey. Bron: Wikipedia.

Lang werd gezocht naar een snellere verbinding van Genève naar Paris dan de tot dan gebruikte TGV-route via Ambérieu en Culoz. Na uitvoerige studies werd besloten om de Ligne du Haut-Bugey op te waarderen. Dit 341 miljoen euro kostende project, waarbij de Zwitserse regering 110 miljoen bijdroeg, omvatte onder andere elektrificatie met 25 kV/50 Hz en de aanleg van nieuwe sporen.

De lijn werd op 12 december 2010 weer opengesteld. De reistijd voor de TGV Lyria Genève-Paris met een snelheid van 80-120 km/h op de Ligne du Haut-Bugey bedraagt sindsdien ongeveer 3 uur en 10 minuten. Verder rijdt er dagelijks een aantal treinen van Transport Express Régional (TER). De Ligne du Haut-Bugey is ook het onderwerp van een boek [1].

Andere bruggen met meer etages

Overigens bestaan in Frankrijk nog meer van dergelijke viaducten, zelfs een met drie etages. Hieronder een overzicht (bron):

Viaduc de Douvenant, gebouwd 1902-1905. Niet meer in gebruik; er zijn plannen voor een museumlijn. fr.wikipedia.org/wiki/Viaduc_de_Douvenant

Viaduc de la Combe Bouchard, gebouwd 1849. structurae.net/fr/ouvrages/viaduc-de-la-combe-bouchard

Viaduc de Meudon, gebouwd 1838-1840. fr.wikipedia.org/wiki/Viaduc_de_Meudon

Viaduc de Morlaix, gebouwd 1861-63. fr.wikipedia.org/wiki/Viaduc_de_Morlaix

Viaduc de Rocherolles, gebouwd 1854. fr.wikipedia.org/wiki/Viaduc_de_Rocherolles

Viaduc de Chaumont, gebouwd 1855-56. Drie etages, de onderste is voor voetgangers. fr.wikipedia.org/wiki/Viaduc_de_Chaumont

Pont Séjourné (ook genoemd Pont de Fontpédrouse), gebouwd 1910. fr.wikipedia.org/wiki/Pont_S%C3%A9journ%C3%A9

Verkeersbruggen over de Ain

Ook voor het wegverkeer zijn er indrukwekkende bruggen over de Ain gebouwd. Onder andere is dit de brug bij Serrières-sur-Ain ten zuiden van het viaduct van Cize-Bolozon. De 125 meter lange hoofdoverspanning van deze in 1959 voltooide betonnen brug in de D979 ligt 45 meter boven het niveau van de Ain.

De brug over de Ain bij Serrières-sur-Ain op 11 september 2019. Foto: Frits van Buren.

Voor de autoroute A40 van Mâcon naar Genève werd bij Poncin in 1986 een groot in een helling en deels in een bocht gelegen betonnen viaduct over het dal van de Ain voltooid. De hoofdoverspanning daarvan is 155 meter lang en ligt 50 meter boven de rivier.

De brug over de Ain in de Autoroute A40 bij Poncin op 11 september 2019. Foto: Frits van Buren.

Meer spoorse zaken

Het gebied heeft ook nog andere spoorse zaken te bieden: onder andere het nog steeds bestaande station van Cerdon – een paar kilometer ten oosten van Poncin. De Société anonyme des Chemins de fer économiques du Sud-Est (ESE) opende in 1897 een 25 km lange metersporige lijn van Ambérieu-en-Bugey naar Cerdon. Vanaf 1920 werd de exploitatie van deze lijn voortgezet door de Régie départementale des tramways de l’Ain (RDTA) die de lijn ook elektrificeerde met 10 kV / 25 Hz. Op 1 april 1951 werd de exploitatie beëindigd [2].

De dienstregeling voor 1914 laat een weinig frequente treindienst zien.

Gelukkig is het station van Cerdon na bijna 70 jaar nog steeds aanwezig aan de Rue de la Gare.

Het station van Cerdon toen…

… en op 9 september 2019 (FvB)

Wandelingen

Het gebied is ook aantrekkelijk voor het maken van wandelingen. Beschrijvingen van wandelingen variërend van 2-7 uur staan onder andere in de door FFRandonnée uitgegeven TopoGuide Ref. D001 L’Ain à pied. Als gedetailleerd kaartmateriaal zijn de 1:25.000-kaarten 3228OT en 3230OT van het Franse Institut national de l’information géographique et forestière (IGN) daarbij erg handig.

Als uitvalsbasis is het is het prima (met zwembad en gesloten parking) en aantrekkelijk geprijsde hotel Au Faisan Doré (met parking en zwembad) in de ongeveer 2000 inwoners tellende plaats Neuville-sur-Ain aantrekkelijk.

Tegenover dit hotel bevindt zich ook een wegbrug die ouder is dan alle andere eerder genoemde bruggen, gebouwd tussen 1770 en 1774.

De brug over de Ain in Neuville-sur-Ain op 10 september 2019. Foto: Frits van Buren.


Frits van Buren

[printfriendly]

Bereikbaarheid

De heenreis per trein (deels per Thalys en TGV) van Utrecht CS naar Bourg-en-Bresse vraagt ongeveer 7 uur met 2-4 keer overstappen. Per auto duurt die reis 8-9 uur, maar het is wel handig om ter plaatse te beschikken over een auto, want verder is openbaar vervoer – als het al aanwezig is – weinig frequent.

Voor een als uitvalsbasis geschikt hotel zie de linkerkolom, onderaan.

Detailkaarten van het gebied

Bron: Wikipedia. Klik om te vergroten.

Bronnen

[1] O. Carmelle en V. Pont-Carmelle, La ligne du Haut-Bugey: De “l’intérêt local” au Paris-Genève, La Régordane, 2006. Dit boek met artikelnummer 089-0021 is voor € 45,00 te koop in de winkel of de webshop van de NVBS (alleen voor leden). Een editie uit 2010 is moeilijk verkrijgbaar.

[2] H. Domengie, Les tramways de l’Ain, Les Éditions du Cabri, Breil-sur-Roya, 1988. Dit boek kan ingezien worden in de bibliotheek van de NVBS. Leden kunnen het ook lenen.

Franse humor

De eigenaar van het hotel Au Faisan Doré heeft stellig gevoel voor humor gezien de door het hotel bij een verkeersdrempel geplaatste borden (je mag optrekken, er zijn nog steeds levende voetgangers). Foto: Frits van Buren.