Nieuw in de bibliotheek

Een greep uit de vele boeken en andere publicaties die je kunt bekijken of – als je lid bent – kunt lenen in de bibliotheek van de NVBS.

Strassen- und Stadtbahnen in Deutschland
Band 20: Sachsen-Anhalt

door Michael Kochems

Dit boek is een deel van een serie waarvan het eerste deel verscheen in 1984. Dit deel verscheen een paar maanden geleden. Het werk is opgezet door Dieter Höltge die van plan was alle trammaatschappijen en stadsspoorwegen van de toenmalige Bondsrepubliek Duitsland te beschreven. Dit is – zonder West-Berlijn – gebeurd in de delen 1 t/m 12, alle geheel of gedeeltelijk geschreven door Höltge.

De delen 13 t/m 20 beschrijven Berlijn en bijna geheel Oost-Duitsland. Deel 13 over de U- en S-Bahn van Berlijn is geschreven door Ekkehard Kolodziej, de rest door Kochems. Elk deel telt van minimaal 300 pagina’s bevat honderden foto’s. De volledigheid van de gegevens is indrukwekkend. Per stad is er ook een literatuuropgave.

Deel 20 bespreekt 12 steden waar nog steeds een tram rijdt, zoals in Halle en Magdeburg, maar ook steden waar de tram is verdwenen, zoals Stendal – tot 1926 reed daar een paardentram – en Zerbst waar in 1926 twee wagens uit Stendal terecht kwamen om in 1928 na de opheffing van de tram gesloopt te worden.

Er moet nog ten minste een deel komen, over Mecklenburg-Vorpommern waar trams rijden in Schwerin en Rostock, en vroeger reden in Warnemünde en Stralsund.

Plaatsnummer Ta-440.004.20

Ffestiniog Railway

door Graham Whistler en Gordon Rushton

Dit is een Blue-Ray Disc uit 2010 over een museumsmalspoorlijn in de heuvels van Wales. De opnamen en het commentaar (in het Engels) van Gordon Rushton zijn van hoge kwaliteit.

De 60 cm-smalspoorlijn loopt van Portmadog aan Cardigan Bay (Ierse Zee) omhoog naar Blaenau Ffestiniog. De spoorlijn is enkelsporig met op vier plaatsen mogelijkheid tot passeren of inhalen. De film laat beelden zien van de twee Fairlie-locomotieven, en een twee normale stoomlocomotieven. Een daarvan is de nieuw gebouwde Lyd. Verder is in de opnamen ook nog iets van het bedrijf en ander materieel zichtbaar. De beveiliging werkt met een token. In de film is te zien hoe dat werkt.

Op de disc staat ook een cabinerit over de hele lijn, afgespeeld met verhoogde snelheid. Als een bonus is er een negen minuten durende film van de Welsh Highland Railway van Portmadoc naar Caernarfon. De totale speelduur is bijna 90 minuten.

Plaatsnummer Sa-482.276

Southern Pacific Railroad

door Brian Solomon

The Southern Pacific Railroad was tot zij in 1996 samenging met de Union Pacific Railroad al een grote spoorweg, met op het hoogtepunt meer dan 27.000 km spoorlijn. Het net strekte zich uit van Chicago aan Lake Michigan naar New Orleans aan de Golf van Mexico en San Francisco aan de Grote Oceaan.

Het begin van de Southern Pacific (SP) ligt in Californië. In 1865 richtte een groep zakenlieden de SP op met als doel een spoorlijn van San Francisco naar San Diego. De SP groeide snel door te fuseren met andere spoorlijnen.

Door samenwerking met andere maatschappijen – die later vaak opgeslorpt werden door de SP – kwamen de bekende langeafstands-passagierstreinen tot stand, bijvoorbeeld de ‘Overland’ van Chicago naar San Francisco. Ook het goederenvervoer werd steeds belangrijker. Tegelijkertijd was de SP belangrijk voor het forenzenverkeer met interurbans in de grote steden in Californië.

Het boek is verschenen in 1999 en telt ruim 120 foto’s, de meeste op redelijk groot formaat en in kleur.

Plaatsnummer Sa-720.741

Elektrische Triebwagen in Mitteldeutschland

door Thomas Borbe en Pater Glanert

In dit in 2015 verschenen boek wordt een beschrijving gegeven van de ontwikkelingen rond elektrische treinstellen in het gebied van de voormalige DDR tussen 1926 en 1992. Het begint in 1926 als de ET 82 gaat rijden op de lijn Magdeburg – Leipzig via Dessau. In 1928 komt de E 41. Deze ET’s lijken sterk op de Nederlandse blokkendozen (Mat ’24). In de jaren 30 van de vorige eeuw komt de ET 25 uit Breslau (nu Wrocław in Polen) erbij.

In de laatste jaren van de Tweede Wereldoorlog zijn diverse treinstellen vernield tijdens oorlogshandelingen, of als oorlogsbuit naar de Sovjet Unie gebracht. In 1944/’45 is veel Nederlands spoormaterieel naar Duitsland vervoerd, waaronder ook elektrische en diesel-treinstellen. Veel daarvan stond in de Russische bezettingszone (vanaf 1949 DDR). Vanaf september 1947 werd zowel aan Nederlandse als Duitse kant over teruggave gesproken.

Het elektrische materieel was in Duitsland onbruikbaar wegens afwijkende stroomsoorten. Het boek bevat een hoofdstuk over dit materieel. Veel kwam naar Nederland terug. Een ander hoofdstuk handelt over het gebruiken van Mat’36-treinstellen voor het construeren van een ET. Deze ET 25 201 werd in 1965 in dienst gesteld en al in 1970 gesloopt. Het treinstel had te veel storingen. Ondertussen werd de Baureihe 280 ontwikkeld voor het S-Bahnverkeer in de DDR.

Plaatsnummer Sm-430.070

Meer lezen

Over in de Tweede Wereldoorlog weggevoerd spoorwegmaterieel heeft de bibliotheek ook het onlangs verschenen boek van Sander Ruys: Hummel Hummel Zügen en zo, over de zoektocht naar het in de Tweede Wereldoorlog weggevoerde spoorwegmaterieel (Sa-106.120).

Een artikel over de ET 25 201, een uit delen van diverse NS-stroomlijnstellen samengesteld treinstel (Op de Rails, juni 1991, blz. 218/219).

Gerhard Riesthuis