Nieuwe boeken en DVD’s
Järnvägsbilder 3 Ånglok i Finland
Door Ulf Bäckström et al. 161 blz. 29 x 21 cm, 190 kleuren- en z/w-foto’s. Uitgever: Trafik-Nostalgiska Förlaget. Prijs: € 34,95.
Stoom liep in Zweden op z’n einde in de jaren zestig, vooral toen er nieuwe diesellocs van het type T43 werden aangeschaft. Finland was dichtbij en hier reed nog stoom in de reizigersdienst, voor goederentreinen en voor rangeerwerk. De locomotieven waren schoon en goed onderhouden en er was nog voldoende afwisseling. Van fraaie personentreinlocomotieven (Pacifics) serie Hr 1 naar kleine rangeerlocjes serie Vr 1. Finse locs werden deels met hout gestookt en hadden dan grote vonkenvangers en tenders met een hoge opbouw om het hout op te slaan. Met een stalen koeienvanger onder de bufferbalk maakten deze machines een Amerikaanse Wild West-indruk.
Er is niet veel literatuur over Finse stoomlocs. Uw recensent kent Suomen veturit (Die Lokomotiven Finnlands) van uitgeverij Stenvall uit 1975, tweetalig en ook in het Duits. En nu dus dit prachtige boek in het Zweeds. Het boek begint met portretfoto’s van de locomotieftypen. Daarna detailfoto’s, locs voor goederentreinen, voor reizigerstreinen, aan het rangeren, locs met personeel en foto’s van de locs in een depot. Ten slotte nog smalspoorstoom in Humppila op de Jokioinen-spoorlijn.
Het boek biedt een mix van kwalitatief goede zwart-wit- en kleurenfoto’s. Voor de liefhebber van het Finse spoorwegverkeer is dit een mooie aanvulling op de beschikbare literatuur.
Gratis thuisbezorgd. Bestel Direct
European Railway Atlas – Concise edition
Door: Mike Ball. 180 blz. A4-formaat, 122 kaarten. Uitgever: eigen uitgave. Prijs: € 22,00.
Regionale atlassen. Prijzen per deel tussen € 8,50 en € 16,25.
De meeste spoorwegliefhebbers zijn gek op kaarten en atlassen. Mike Ball begon eind jaren 80 voor de opkomst van internet met het tekenen van kaarten van het Europese spoorwegnet. Het netwerk met verschillende spoorbreedten, verschillende systemen van elektrificatie, museumlijnen en vele stations is vaak verwarrend, zeker voor de beginnende hobbyist. Deze overzichtelijke en betaalbare atlassen helpen de liefhebber de lijnen en stations te vinden. De ondergrond van de kaarten is eenvoudig.
De atlassen werden eerst verkocht door de inmiddels opgeheven uitgeverij Ian Allan. Mike Ball geeft de kaarten nu zelf uit. Naast een atlas voor heel Europa met de belangrijkste stations zijn er ook veertien regionale delen in een grotere schaal met alle stations. De NVBS-winkel heeft al deze atlassen in voorraad. De complete atlas van Europa is ingebonden in een ringband en heeft een aparte legenda.
Mike Ball houdt de atlassen goed bij en
updates zijn op internet te vinden.
De veertien regionale atlassen kunt u in de webwinkel vinden door te zoeken op “m.g. ball”.
Gratis thuisbezorgd. Bestel Direct
Guide to North American Diesel Locomotives
Door: Jeff Wilson. 304 blz. 21×27 cm, 350 z/w en 110 kleurenfoto’s. Uitgever: Kalmbach Books. Prijs: € 26,50.
Met de opkomst van diesellocomotieven in de Verenigde Staten, vlak voor de Tweede Wereldoorlog, ging de markt voor locomotieven op zijn kop. Spoorwegmaatschappijen waren gewend om locomotieven bij grote fabrieken als Baldwin en Alco min of meer op maat te bestellen. Maar fabrikant EMD (Electro-Motive Division), vanaf 1941 eigendom van General Motors (GM), bracht eigen modellen uit voor rangeren, goederentreinen en reizigerstreinen. Het enige dat de maatschappijen konden kiezen waren de kleur en enkele opties. Dit was een werkwijze die ook in de Amerikaanse auto-industrie werd toegepast.
Baldwin en Alco hadden moeite deze marktstrategie te volgen. Na de Tweede Wereldoorlog vervingen de diesels al snel de stoomlocs. De laatste nieuwe stoomlocs werden begin jaren 50 gebouwd . Tien jaar later reden er nog maar enkele honderden stoomlocs in de Verenigde Staten. Inmiddels was ook General Electric diesellocs gaan bouwen. Deze firma zou uitgroeien tot de grootste locomotieffabriek van het land. Alco was in 1969 gestopt en Baldwin al veel eerder, in 1956.
Dit boek beschrijft alle diesellocomotieven die voor de belangrijkste spoorwegmaatschappijen in de Verenigde Staten zijn gebouwd. De fabrikanten die in het boek voorkomen zijn EMD, GE, Alco, Baldwin en Fairbanks-Morse (FM). Over elke fabrikant is een korte inleiding opgenomen, daarna worden per bladzijde vier loctypen beschreven en afgebeeld. Dan volgen van de 120 grootste spoorwegbedrijven materieeloverzichten: lijsten met locnummer, type, bouwjaar en opmerkingen. Soms alles wat er bij een bedrijf heeft gereden, van enkele grote bedrijven ook de stand van zaken begin 2017. Het is daardoor een flinke pil geworden, met heel veel informatie. Niet een boek dat je achterelkaar uitleest, maar wel een compleet overzicht voor de dieselfan.
Gratis thuisbezorgd. Bestel Direct
The River Kwai Railway Today
Door: Peter Green. 64 blz. 21 x 29,5 cm, 144 kleurenfoto’s, 2 kaarten. Uitgever: Maritime & Mainline. Prijs: € 14,95.
De beruchte brug over de River Kwai is tegenwoordig een van de belangrijke toeristische attracties van Thailand. De brug wordt nog steeds gebruik door treinen naar Nam Tok. De spoorlijn naar Birma die de Japanners lieten bouwen, met zoveel gruwelijkheden en verlies aan mensenlevens, bestaat echter grotendeels niet meer, afgezien van enkele overblijfsels die als monument ter nagedachtenis van de slachtoffers in stand worden gehouden.
Dit boek is een fotografische reis per trein van Bangkok naar Nam Tok, voornamelijk in de jaren 2012 en 2013 gemaakt door auteur Peter Green. Stations, personeel en treinen in het prachtige landschap komen uitgebreid in beeld, evenals Amerikaanse (GE) en Duitse (Krupp) diesellocomotieven, enkele bewaard gebleven (Japanse!) stoomlocs en trolleys, waarvan sommige worden gebruikt om in een bizarre trein toeristen over de brug te vervoeren. Lopend oversteken mag trouwens ook, zelfs als er een trein van de brug gebruik maakt! De auteur noemt Thailand een paradijs voor spoorwegenthousiasten en de foto’s nodigen zeker uit voor een reis naar Bangkok en Nam Tok.
Gratis thuisbezorgd. Bestel Direct
Storia dell’elettrificazione e dei locomotori trifasi F.S.
Door: Claudio Pedrazzini. 350 blz. 21 x 30,5 cm, 400 z/w foto’s, 15 tekeningen. Uitgever: Club Fermodellistico Bresciano. Prijs: € 54,00.
Aan het einde van de 19e eeuw was nog niet duidelijk welk stroomsysteem het meest geschikt was voor elektrificatie van spoorlijnen: gelijkstroom, wisselstroom of draaistroom. De Hongaarse ingenieur Kálmán Kandó was voorstander van het laatstgenoemde systeem en wist de Italianen te overtuigen van de voordelen. Belangrijkste voordeel was dat de motoren aanzienlijk sterker en eenvoudiger konden worden geconstrueerd dan bij andere systemen.
Een nadeel was de gecompliceerde dubbelpolige bovenleiding. Een ander nadeel van draaistroom is dat de snelheid van de motor (en dus van de trein) afhankelijk is van de frequentie van de stroom. De treinen konden daardoor bijvoorbeeld alleen precies 37½, 50, 75 of 100 km/uur rijden. Tussenliggende snelheden waren alleen mogelijk door remweerstanden in te schakelen, waarbij veel energie verloren ging. De Italiaanse spoorwegen pasten het systeem desondanks in Noordwest-Italië uitgebreid toe, zodat hier een groot netwerk ontstond. De eerste lijnen werden geëlektrificeerd in 1902, de laatste lijnen werden in 1976 omgebouwd naar gelijkstroom.
Dit prachtige lijvige werk van de bekende Italiaanse spoorwegschrijver Claudio Pedrazzini beschrijft in de eerste 100 bladzijden de geschiedenis van de elektrificatie met draaistroom, de overige 250 bladzijden zijn gewijd aan de locomotieven. Met hun vaak lange sleepbeugels met dubbele stroomafnemers, ingewikkelde stangenaandrijvingen en soms archaïsche vormgeving waren de locomotieven geen schoonheden, maar wel boeiende verschijningen, die bovendien veelal in een fraai spoorweglandschap reden. Wie het Italiaans goed machtig is en geïnteresseerd is in dit bijzondere stukje Italiaanse spoorweghistorie, zal dit boek zeker willen aanschaffen.
Gratis thuisbezorgd. Bestel Direct
DVD’s
Die baureihen VT 085 / VT 125
Dvd. Speelduur: 58 min. Uitgever: Eisenbahn Kurier. Prijs: € 19,80.
De ondertitel van deze dvd is “Die Eierköpfe der Deutschen Bundesbahn”. Deze beschrijft de inhoud beter dan de titel. Naast bovengenoemde dieseltreinstellen komen ook de elektrische driewagenstellen ET 30 en ET 56 en het zeer fraaie accumotorijtuig ETA 176 (Limburger Zigarre) ruimschoots in beeld. Ook de proefmotorwagen VT 92 501 (Kartoffelkäfer, aardappelkever) komt aan bod, evenals de zes Duitse salondieseltreinstellen voor hoge officieren van het Amerikaanse leger, type VT 08.8, waarvan de laatste bekend was als “Der General”. De verschillende onderdelen van de dvd worden door een ter zake kundige machinist toegelicht. Overeenkomst tussen alle treinstellen is de gestroomlijnde kopvorm, die overigens niet voor alle treinstellen exact gelijk is.
Leuke oude zwart-witbeelden zijn er uit 1954, toen Duitsland in Bern wereldkampioen voetballen werd: het zogenaamde Wunder von Bern. Het treinstel type VT 08.5, voorzien van de grote tekst “Fussball Weltmeister”, ging met de Mannschaft op triomfantelijke terugreis naar de Heimat. West-Duitsland hoorde er weer bij! Opvallend is dat sommige beelden in Spiez en langs de Thunersee (beide in Zwitserland) zijn opgenomen. Zat de Mannschaft in een hotel in Interlaken? Een treinstel met de “Weltmeister”-tekst is als museumstel bewaard gebleven. Het stel was tot 2007 rijvaardig en komt in deze tweede jeugd fraai in beeld.
Ook de “Kartoffelkäfer” is van de sloop gered, maar uit de beelden blijkt dat niet veel meer dan een wrak is overgebleven. Een flinke klus voor de altijd optimistische redders. Ook Het “Weltmeister”-treinstel staat na afloop van de revisietermijn eveneens weg te roesten. De dvd eindigt dan ook met een oproep om het stel te redden. Gedacht wordt ook aan financiële steun uit de voetbalwereld.
Gratis thuisbezorgd. Bestel Direct
Verkehrsknoten Lübeck
Dvd. Speelduur: 58 min. Uitgever: Eisenbahn Kurier. Prijs: € 19,80.
Lübeck is een prachtige Hanzestad aan de rivier de Trave nabij de Oostzee, in het noorden van Duitsland. Het is van oudsher een knooppunt van handelsroutes en spoorlijnen. Veel veerverbindingen naar Scandinavië begonnen in het dicht bij Lübeck gelegen Travemünde. Met de komst van vaste oeververbindingen in Denemarken en Zweden nam de betekenis van de veren sterk af.
Deze dvd geeft een beeld van het spoorwegverkeer rond Lübeck. De afgenomen bedrijvigheid in de haven is goed te zien: één DB-dieselloc van het type Voith Gravita kan het werk makkelijk aan, geholpen door een ex-DDR V100 van Nordic Rail Services. Het goederenvervoer betreft tegenwoordig vooral containers die in Travemünde worden overgeslagen. Andere havenbekkens liggen er echter leeg bij.
De oudste zwart-witopnamen op deze dvd betreffen de Lübeck-Büchener Eisenbahn voor Tweede Wereldoorlog. Dit vooruitstrevende bedrijf reed met dubbeldeks trek-duwtreinen en modieus gestroomlijnde stoomlocomotieven (echt snel waren ze niet) en had een eigen station in Lübeck. Na de oorlog was het met stoom snel gedaan in de regio. In de jaren zestig reden in Lübeck voornamelijk dieseltreinen. Er was nog wel strandverkeer naar Travemünde-Strand met een fraai station uit begin 1900, waarvan de toren levensgroot de vertrektijd van de volgende trein nog steeds aangeeft. Maar op de beelden zien het station en de perrons er nu verwaarloosd uit.
De V200 was jarenlang heer en meester onder de prachtige, gebogen stationsoverkappingen van Lübeck Hbf, later opgevolgd door de V160-familie. De kappen lijken zo uit een modelbaan gekopieerd te zijn, maar het omgekeerde is natuurlijk waar! We krijgen kleurenbeelden te zien van de diesellocs, meestal 218-en, voor de elektrificatie van 2008. De weinig succesvolle “Diesel-ICE” zien we ook in dienst op de Vogelfluglinie.
Het regionale verkeer per spoor is inmiddels aan de derde generatie dieseltreinstellen toe, zoals de Talent. Zo’n treinstel is te zien in het station van Lübeck Flughafen. Dat is iets minder imposant dan het Hauptbahnhof: één kaal perron en treinen stoppen hier alleen nog op verzoek. Maar misschien verandert dat nog als de Fehmarnbeltverbinding (de tunnel tussen Duitsland en Denemarken ter vervanging van de huidige veerdienst) er komt en Lübeck weer een echt knooppunt wordt.
Gratis thuisbezorgd. Bestel Direct
Die Zillertalbahn (Führerstandsmitfahrt)
Dubbel dvd. Speelduur: 2 x 51 min. Uitgever: Locorama. Prijs: € 31,00.
Wie bij de Zillertalbahn nog denkt aan een romantisch smalspoorlijntje, moet na het bekijken van deze dvd zijn standpunt herzien. De Zillertaler Verkehrsbetriebe AG is een modern streekvervoerbedrijf met gecoördineerd spoor- en busvervoer. Sinds 2015 is het goederenvervoer van hout over het smalspoor uit Fügen vrijwel verdwenen en dat vervoer is overgegaan naar de weg. De raccordementen liggen er nog, maar stootblokken verhinderen het gebruik.
Grote stukken van de lijn tussen Jenbach en Mayrhofen zijn inmiddels dubbelsporig. Het spoor ligt er vlekkeloos bij. De inrichting van de stations en de emplacementen is modern en nagenoeg gestandaardiseerd. Elektrificatie is gepland. De motorwagens hebben eigentijdse lagevloertussenrijtuigen gekregen en kunnen de concurrentie met het wegverkeer op de parallellopende Zillertalstrasse goed aan. Dat alles valt goed te zien in deze cabineritten, waar op twee dvd’s de lijn in beide richtingen wordt bereden.
De beelden zijn niet van gesproken commentaar voorzien. Wel is er in of uit te schakelen informatie over het traject (stations, maximumsnelheid). Race mee met de Zillertalbahn tegen de auto’s!
Gratis thuisbezorgd. Bestel Direct
Samenstelling: Leo de Jong
| [printfriendly] |
Uit de winkel gelichtIn deze rubriek brengt Leo de Jong boeken, dvd’s en andere publicaties onder de aandacht die recent zijn toegevoegd aan het aanbod van de NVBS-winkel. Bent u lid van de NVBS, dan kunt u deze boeken kopen in de winkel in Amersfoort of via internet. In dat geval zijn er geen verzendkosten, tenzij anders vermeld. Openingstijden van de winkel en informatie over bestellen via internet vindt u op www.nvbs.com/winkel. De winkel is alleen voor NVBS-leden. |