Sporen op het eiland Man

Het eiland Man is voor iedere spoorbelangstellende een must. Van eind maart tot begin november zijn er vier railtrajecten in dienst met een sterk historisch karakter. Het moderne openbaar vervoer vindt plaats met bussen, die uiteraard het hele jaar door rijden.

De vier railbedrijven zijn:

• Douglas Bay Horse Tramway
• Isle of Man Steam Railway
• Manx Electric Railway
• Snaefell Mountain Railway

Douglas Bay Horse Tramway

Over de boulevard in Douglas rijden paardentrams met een frequentie van twintig minuten. De lijn is circa 3 km lang en loopt van de Sea Terminal (aankomst van veerboten) naar Derby Castle, waar de Manx Electric Railway begint. De tram­verbinding wordt sinds 1876 onderhouden. De paarden dragen naamplaatjes en worden na iedere retourrit vervangen bij de laatste halte voor Derby Castle. Hier bevinden zich de stallen, waar iedereen welkom is om even rond te kijken.

Isle of Man Steam Railway

Het eiland kende tot eind jaren zestig een netwerk van smalspoorlijnen met een totale lengte van 74 km. Van dit net is nog één lijn over, namelijk van Douglas via Castletown naar Port Erin. De spoorwijdte bedraagt 914 mm. De lijn is 24,5 km lang. De dienst wordt met stoomtractie uitgevoerd. Dagelijks rijden vier treinen per dag. Alleen op enkele drukke dagen in het hoogseizoen rijden er zes treinen per dag.

Behalve de normale dienst rijden er regelmatig treinen met restauratierijtuigen, die ontbijt-, lunch of dinerdiensten aanbieden. Deze treinen worden vaak ge­trok­ken door een diesellocomotief. De rit van Douglas naar Port Erin duurt een uur. Het station van de stoomtrein is in Douglas bij de haven te vinden. Dit station heeft een restaurant en een souvenirwinkel.

Manx Electric Railway

Ondanks de naam Electric Railway is de MER een interlokale tram. De lijn begint in Derby Castle en verbindt Douglas met Laxey en Ramsey. Het eerste deel van de lijn tot Groudle Glen werd op 7 september 1893 in gebruik genomen. De verlenging naar Laxey volgde in 1894 en naar Ramsey in twee etappes in 1899. De tram volgt de kustlijn en reizigers hebben dan ook regelmatig zicht op de zee.

In Derby Castle is het depot van de MER en een klein bedrijfsmuseum. De lijn is 27 km lang en heeft een spoorwijdte van 914 mm. De hele lijn is dubbelsporig. De trams rijden tussen 8.40 en 19.00 uur in een frequente dienst.

In 2018 bestond de Manx Electric Railway 125 jaar, hetgeen tussen 1 en 8 september uitgebreid werd gevierd. Zo reden de motorwagens 1 en 2 af en toe naast elkaar en werd een grote variatie aan motorwagens ingezet. Op 2 sep­tem­ber vond in Laxey een verjaardagsfeestje plaats met kraampjes en kermis­attracties. Alle rijdbare trams reden op 7 september in een parade door het station van Laxey.

Snaefell Mountain Railway

De Snaefell is met 620 meter de hoogste berg van het eiland. Vanuit Laxey loopt een 5 kilometer lange spoorlijn naar de top van de berg. De lijn heeft een spoor­wijdte van 1967 mm en is geëlektrificeerd met 550 volt gelijkstroom. De Snaefell Mountain Railway werd in 1895 geopend. De zes originele motorwagens doen nog altijd dienst.

De lijn is uitgerust met een derde rail op basis van het zogenaamde Fell-systeem. Deze derde rail wordt aangegrepen door twee liggende wrijvingswielen voor beremming en extra aandrijving. De lijn is dubbelsporig, waarbij de treinen rechts rijden.

Gerrit Nieuwenhuis

Foto’s

De Douglas Horse Tram met rijtuig 45 en paard Alec. Onder het tuig hangt een naamplaatje.

De stoomtrein naar Port Erin in het station van Castle Town.

Het depot van de stoomtrein bij het station van Douglas.

Motorwagen 1 van de Manx Electric Railway in Laxey.

Motorwagen 22 van de Manx Electric Railway rijdt het station van Laxey binnen. De meeste trams rijden met een open bijwagen.

Vanwege het jubileum van de Manx Electric werden in Laxey drie rijtuigen nummer 1 naast elkaar gezet. Van links naar rechts: rijtuig 1 van de Douglas Horse Tram, rijtuig 1 van de Manx Electric Railway en rijtuig 1 van de Snaefell Mountain Railway.

Tijdens de parade op 7 september in Laxey werd ook de open motorwagen 16 met open bijwagen getoond.

Motorwagen 5 van de Snaefell Mountain Railway in Laxey.

Foto’s: Gerrit Nieuwenhuis, september 2018