Nieuw in de bibliotheek

Een greep uit de vele boeken en andere publicaties die je kunt bekijken of (als je lid bent) kunt lenen in de bibliotheek van de NVBS.

Dampf für die Oberlausitz (dvd)

Op deze dvd uit 2004 van de Ost­sächsische Eisenbahnfreunde staat een film van 36 minuten van een reis door de Oberlausitz, het gebied rond Görlitz, Bautzen en Zittau. U ziet en hoort stoomlocomotief 50 8080, die de Freunde van de ondergang hebben gered, en van enkele andere stoomlocomotieven. Tussendoor beelden van de steden en het landschap in de Oberlausitz.

De dvd is samengesteld door Grit Merten. Het commentaar is in het Duits. De dvd bevat ook nog 40 minuten bonusmateriaal. Dit deel bestaat uit beelden van de 50 8080 met geluid maar zonder gesproken commentaar. Dat het rijden van een stoomlocomotief veel en zwaar werk betekent is na het zien dit deel van de dvd volkomen duidelijk.

Lenen of reserveren: Co-450.020

Romanian trams and Trolleybuses in Bucharest (dvd)

De Roemeense hoofdstad Boekarest heeft een groot openbaarvervoersysteem. Het omvat een metro met vier lijnen – een vijfde lijn naar het westen van de stad is in aanbouw – en een uitgebreid systeem van bussen, trams en trolleybussen. Deze door Dennis P. Strange samengestelde dvd uit 2009 geeft een beeld van het tram- en trolleybussysteem.

De RATB heeft een groot aantal Tatra T4-trams, maar ook veel trams die door de eigen werkplaatsen van de RATB zijn gebouwd, waaronder ook moderne gelede trams. Opvallend bij de tramlijnen is dat ze bij het begin van de binnenstad ophouden. Nicolae Ceaușescu, de laatste communis­tische leider, heeft ze in de jaren 80 uit de binnenstad verdreven. Naar zijn mening waren trams te ouderwets voor zijn ”nieuwe” hoofdstad. Maar in de rest van de stad zijn de trams gebleven en is het net hier en daar uitgebreid en vernieuwd. Ook het trolleybusnet is uitgebreid. De trolleybussen zijn voor een deel nog oude Ikarus Astra-bussen uit Hongarije, maar er rijden ook modernere trolleybussen.

De dvd is voorzien van geluid, maar er is geen gesproken commentaar. Aan het eind van de film zie je moderne trams op lijn 41. Let op de hoge frequentie van de trams. Op deze lijn en ook op lijn 42 (eerder in de film is er stuk vanuit een bijna lege, gemoderniseerde tram op lijn 42) rijden de trams op drukkere tijden om de twee minuten.

Lenen of reserveren: Ta-545.009

Eisenbahnen in Teltow: Ein Kapitel Berlin-Brandenburgischer Eisenbahngeschichte

Teltow is een kleine stad, net ten zuiden van Berlijn in Brandenburg, die tot de DDR behoorde. Tot de Wende in 1989 was er veel industrie. Het transport van en naar de fabrieken geschiedde bij voorkeur per trein. Dat was mogelijk omdat in 1909 de Teltower Industriebahn geopend was. In Teltow bestond aansluiting op de Anhalter Bahn.

In dit boek beschrijft Uwe Pfohl de geschiedenis van de Industriebahn tot het begin van 2001, het jaar waarin het boek verscheen. Na de Wende van 1989 is veel van de industrie verdwenen. In 1995 werd de industriespoorlijn gesloten. Nu is Teltow een voorstad van Berlijn. In 2005 werd Teltow op het S-bahnnet aangesloten. S-Bahn 25 werd in 2005 tot Teltow verlengd.

Lenen of reserveren: Ua-450.011

S. van Ravenstein (1889-1983) – De meester van de gebogen lijn

Door Meike Scharlemann en Jan-Derk Koudijs. Dit boek is verschenen in de reeks Bibliografieën en oeuvre­lijsten van Nederlandse architecten en stede­bouw­kundigen (BONAS).

Sybold van Ravesteyn ontwierp en bouwde van 1912 tot 1959 in dienst van de Maatschappij tot Exploitatie van de Staats­spoorwegen (SS) en later de Nederlandse Spoorwegen (NS) in heel het land een groot aantal stations, seinhuizen, goederenkantoren en andere gebouwen.

Van deze gebouwen zijn er relatief weinig over. Van Ravenstein wordt terecht wel ’de meest gesloopte architect van Nederland’ genoemd. Zo heeft hij 14 seinhuizen gebouwd waarvan in 2005, het jaar dat dit boek verscheen, alleen dat in Maastricht nog bestond.

Het boek geeft een overzicht van alles wat hij ontworpen heeft, met opgave of het uitgevoerd is en of het nog bestaat. Zijn eerste werk heeft nog een functionele uitstraling. Vanaf het Centraal Station Utrecht (gebouwd in 1935-1940) krijgen zijn gebouwen meer een barok en classicistisch uiterlijk met gebogen lijnen en beeldhouwwerk. Het huidige Utrecht Centraal heeft nog steeds gebogen lijnen, vooral gezien van de Moreelsebrug, maar is toch al het tweede station na de afbraak van dat van Van Ravenstein!

Lenen of reserveren: Bi-100.012

Sovjet locomotives and equipment

Catalogus van Energo­mach­export

In de vroegere Sovjetunie was de export centraal geregeld. Voor spoor­weg­machines was Energo­mach­export verantwoordelijk. Onlangs is een catalogus van deze handels­firma aan de collectie toegevoegd. Deze catalogus is na 1975 samen­gesteld; wanneer precies is onbekend, maar waarschijnlijk rond 1985.

Deze catalogus geeft een uitgebreide beschrijving en duidelijke tekeningen en foto’s van zes diesel-elektrische locomotieven, vijf diesel-hydraulische loco­motieven en een diesel-mechanische rangeerlocomotief. Apart worden de diesel­motoren en hydraulische tranmissies besproken. Ook de generatoren en de elektrische tractiemoten hebben een eigen hoofdstuk.

Lenen of reserveren: Ci-550.002

Gerhard Riesthuis