Fotostops tijdens NVBS-excursies

Stoom in Kesteren in 1974 en 1991

Op 26 mei 1974 lijkt heel Kesteren te zijn uitgelopen om een kijkje te nemen bij een stoomtrein die daar een poosje stilstaat. De trein wordt getrokken door locomotief 3737 en is bezig met een door de NVBS georganiseerde rit over de Betuwelijn. Door de brandweer wordt de loc van vers water voorzien.

Locomotief 3737 werd in 1911 door Werkspoor gebouwd voor de SS. Ze droeg toen het nummer 731. In 1921 kreeg ze het NS-nummer 3737. Op 7 januari 1958 reed ze de laatste officiële NS-stoomtrein van Geldermalsen naar het Spoorweg­museum in Utrecht. Na ruim 16 jaar stilstand werd de loc weer onder stoom gebracht en kwam ze beschikbaar voor extra ritten. De primeur was voor de NVBS, die ritten organiseerde op 23 en 25 mei 1974. De trein bestond onder andere uit een aantal blokkendoosrijtuigen.

In 1974 en 1975 werd de 3737 ingezet voor toeristische ritten op de spoorlijn Tilburg-Turnhout, georganiseerd door de Stichting Stoomtrein Tilburg-Turnhout (SSTT). In 1989 speelde loc 3737 een belangrijke rol bij de jubileumviering van 150 jaar spoorwegen in Nederland. In 1996 kreeg ze een nieuwe ketel met een nieuwe vuurkist, maar ze raakte al snel weer defect. In 2008 zijn nog pogingen gedaan om de loc dienstvaardig te herstellen, maar daar bleek te weinig geld voor beschikbaar. Sindsdien staat de 3737 werkloos in het Spoorwegmuseum.

Op 4 oktober 1991 ging het er in Kesteren wat gedisciplineerder aan toe. De plaatselijke bevolking wist van niets en de reizigers van de NVBS Jubileumexpres hielden zich netjes aan de fotolijn. In Kesteren vond een ‘schijnaankomst’ plaats: na het uitstappen van de deelnemers reed de trein een eind achteruit, om daarna met donderend geweld weer het station binnen te rijden. De trein, getrokken door stoomloc 18 201, reed in het kader van het 60-jarige jubileum van de NVBS. De route voerde van Amsterdam via Geldermalsen, Tiel, Kesteren, Zutphen en Amersfoort terug naar Amsterdam. In het weekend van 5 en 6 oktober vond daar de grote NVBS-manifestatie Stoom’91 plaats.

Locomotief 18 201 werd in 1961 geconstrueerd door de Oost-Duitse spoorwegen. De basis wordt gevormd door loc 61 002 uit 1939. Dit was een van de twee loco­motieven die kort voor de oorlog een snelle dienst onderhielden tussen Berlijn en Dresden met de Henschel-Wegmann-Zug. De loc kreeg een nieuwe ketel en verder werden onderdelen gebruikt van twee andere locomotieven. De loc kreeg het nummer 18 201, later 02 0201. Ze was bestemd voor testdoeleinden: het was de enige loc van de DDR die 180 km/uur kon rijden, zodat ze rijtuigen kon testen die voor de export waren bestemd. Later kwam de loc beschikbaar voor speciale diensten. Voor lange ritten, zoals in 1991, kan de loc worden voorzien van een tweede tender.

Bekijk filmpjes van de stoomrit op 4 oktober en de manifestatie Stoom’91.


Tekst en foto’s: Nico Spilt


Toen en …

In deze rubriek laten we aan de hand van twee foto’s zien wat er in een bepaalde tijd op een bepaalde plaats is veranderd. Deze maand: stoom in Kesteren in 1974 en 1991.

Heb jij ook foto’s die wellicht voor deze rubriek in aanmerking komen? Stuur deze dan met begeleidende tekst naar ons. Trein of tram, binnen­land of buitenland: het mag alle­maal. Voorwaarde is dat de twee foto’s zoveel als mogelijk vanuit het­zelfde standpunt zijn genomen.

Mail de redactie


Lees ook het artikel over station Kesteren in dit nummer.