De NVBS/RFO 1931 (RFO 1831) in volle glorie voor de loods van de Stoom Stichting Nederland in Rotterdam, 12 december 2025.

Op de voorkant vallen onmiddellijk twee zaken op: het grote gevleugelde NVBS-logo en het aangepaste nummer 1931. Voor de ingewijde NVBS’er is het nummer natuurlijk vanzelfsprekend, maar voor de duidelijkheid: het nummer verwijst naar het oprichtingsjaar van de NVBS. In 2026 precies 95 jaar geleden.

Het gevleugelde NVBS-logo met zilveren rand doet denken aan de borden die de Franse Nez cassé’s droegen, zoals bijvoorbeeld voor de ‘Mistral’ (foto: Wikimedia). Maar het kan ook doen denken aan de nummerplaten die door NS in de jaren 50 werden gebruikt.

De zijwand van de locomotief is waar de meeste design-elementen terug te vinden zijn zoals deze foto duidelijk toont. Foto: Henk Zwoferink.

Een NVBS-locomotief ‘powered by Rail Force One’. Een statement dat klopt als een bus. Zonder de welwillendheid van RFO om deze locomotief kosteloos ter beschikking te stellen van de NVBS voor dit bestickeringsproject was er nu geen NVBS 1931-locomotief geweest. Namens de gehele NVBS bedanken we RFO hiervoor dan ook nogmaals hartelijk.

Het verhaal van de Nederlandse spoorwegen begint altijd bij ‘De Arend’. Die mocht dus onder geen beding ontbreken.

De Staatsspoorwegen (SS) serie 300 (NS serie 1300) ‘Grote Groene’. Als grootste serie sneltreinlocomotieven van de Staatsspoorwegen verdient ook deze locomotief een plaats.

De SS-serie 700 (later NS 3700) ‘Jumbo’ is misschien wel de meest bekende stoomlocomotief van Nederland dankzij de 3737. Een no-brainer om een plaatsje te krijgen bij de iconen.

Na slechts drie stoomlocomotieven wordt al overgeschakeld naar elektrisch materieel. Dat past ook wel bij de ontwikkeling van het Nederlandse spoor waar elektrificatie al zeer vroeg werd toegepast. Deze keuze werd ook ingegeven om zoveel mogelijk design-variatie aan te kunnen brengen. Stoomlocomotieven worden toch en profil al vrij snel repetitief. De Mat ’24 ‘Blokkendoos’ was dan wel niet het allereerste Nederlandse elektrische materieel, maar wel verreweg een van het meest bekende en is daarom opgenomen tussen de iconen.

Meteen bij de invoering van het materieel ’34 ‘Dieseldrie’ was het treinstel al iconisch dankzij de nieuwe stroomlijnvorm en de opvallende zilvergrijze kleur. Als eerste representant van de stroomlijnvorm op het Nederlandse spoor kon deze materieelserie niet ontbreken. Maar gezien de vormgeving staat de mat ’34 op de locomotief ook symbool voor al het stroomlijnmaterieel dat in de vooroorlogse jaren in Nederland op de baan kwam.

Als er één locomotief de wederopbouw van de Nederlandse spoorwegen symboliseert dan is het wel de serie 1200. De locomotieven hebben daarnaast tot de dag van vandaag een grote fanbase onder de Nederlandse liefhebbers. Als er nu een locomotiefserie echt iconisch genoemd moest worden dan zou het vermoedelijk wel de 1200 zijn.

De jaren vijftig brachten heel wat iconisch materieel voort, zo ook de bij Alsthom gebouwde 1100’en en 1300’en. De 1300 vertegenwoordigt deze Franse loco­mo­tief­series.

Ook al vorderde de elektrificatie in Nederland snel, ook na de oorlog werden er nog diesels gebouwd die voor vele generaties spoorwegliefhebbers emblematisch waren, zoals de serie 2400.

Onder het elektrische materieel van NS uit de jaren 50 is de ‘Hondekop’ wel een van de meest bekende en geliefde. Een plek die dus ook al vroeg gereserveerd kon worden.

Het Intercity Materieel (ICM) ‘Koploper’ vormt voor de intercity-verbindingen van NS nog altijd de ruggengraat. Met een iconisch en zelfs op grote afstand goed herkenbaar design was de ‘Koploper’ een makkie om te selecteren als Nederlands icoon. Wie goed oplet ziet dat dit treinstel als enige trein op de locomotief een reiziger aan boord heeft: Brix the Penguin. Een ‘Easter Egg’ en ode van de designer Kwong Sang Leung (Railcolor Design) aan haar trouwe reiscompagnon en knuffelpinguin Brix.

Het moderne reizigersmaterieel van NS wordt gedomineerd door dubbeldekkers. Een keuze tussen de verschillende soorten dubbeldeksmaterieel was nog niet gemakkelijk, maar als grootste serie werd uiteindelijk de keuze gemaakt voor het Verlengd Interregio Materieel (VIRM).

Als ‘Railvereniging van toen en nu’ kijkt de NVBS niet alleen terug maar ook naar het heden. Daarom mocht het nieuwste materieel op het Nederlandse spoor, de Intercity Nieuw Generatie (ICNG), natuurlijk niet ontbreken.

Aan het andere einde van de locomotief staat groot het NVBS-logo afgebeeld met daaronder de tekst ‘Railvereniging sinds 1931’. Zo is ook voor alle mensen die nog niet bekend zijn met de NVBS meteen duidelijk waarom nu juist voor het jaar 2026 de locomotief van een grote 95 voorzien werd.

Bijna een toen-en-nu-foto: de 1931 staat gereed voor hoogspanningstesten op het terrein van de SSN. Achter de 1931 staat de 9901 van Railexperts. Deze draagt nog een variant op de Locon-kleurstelling die de 1931 vroeger droeg.