Weer veel boeken- en dvd-noviteiten

Ook deze maand weer een greep uit de nieuwe aanwinsten in de NVBS-winkel. Te koop in Amersfoort, wanneer NVBS Centraal is geopend, of gewoon vanachter je computer thuis via www.nvbs.com (zonder verzendkosten). Alleen voor NVBS-leden!

BOEKEN

Artikelnummer 164-0085

Industrial Narrow Gauge Album

Door Andrew Neale, 108 blz. 21 x 29 cm, 137 zw/w foto’s. Uitgever: Plateway Press.
Prijs: € 22,95. Gratis thuisbezorgd.

Locomotieven “Made in Germany” kwamen op het Engelse hoofdspoor bijna niet voor. De Engelse industrie dacht daar blijkbaar anders over: Orenstein & Koppel verkocht dankzij een actieve vertegenwoordiger in Londen voor de Eerste Wereldoorlog heel wat stoomlocomotieven aan Engelse bedrijven zoals aannemers. De industrie liep bovendien voor bij het gebruik van motortractie, met locomotieven van fabrikanten als Ruston, Motor Rail, John Fowler en Lister, die allemaal in beeld komen. Vaak geen schoonheden, soms niet meer dan een benzinemotor op een platform, met twee handels voor bediening, een handwiel om te remmen en een zadel om op te zitten. Wie geluk had, had een afdakje boven zijn hoofd. Of reed in een “gepantserd” locomotiefje van Motor Rail die voor het War Department werd gebouwd. Bij de stoomlocomotiefjes zitten fraaie exemplaren, maar ook gedrochten van Aveling & Porter (een soort stoomwals op rails) en machines met verticale ketel. Niet alle industrie was vooruitstrevend: paardentractie hield stand tot de jaren zestig van de vorige eeuw en kabeltractie tot de jaren tachtig.
Dit valt te lezen en te zien in dit leuke boek van smalspoorkenner Andrew Neale uit Engeland. In dit fotoalbum met gedetailleerde tekst, ingedeeld naar regio, staan heel wat industrielocomotieven bij allerlei bedrijven: van rioolreiniging (sewerage works) naar mijnen, van aannemers naar steengroeven. En kipkarretjes in alle soorten en maten. De spoorbreedte varieert van 2 voet tot 4½ voet, maar is overwegend tussen 2 en 2½ voet (60-75 cm). Industrieel smalspoor bestaat nauwelijks meer in het Verenigd Koninkrijk, maar gelukkig is er veel bewaard gebleven. Ook dat geeft Andrew Neale aan. Voor wie geïnteresseerd is industrieel smalspoor en een kennismaking wil met dit smalspoor aan de overkant van de Noordzee, is dit een ideaal boek.

Gratis thuisbezorgd. Bestel Direct

Artikelnummer 164-0098.

Underground and Overground Trains

Door Kim Rennie, 80 blz. 21 x 21 cm, 73 kleurenfoto’s. Uitgever: Capital Transport.
Prijs: € 14,00. Gratis thuisbezorgd.

DMSO(A)-PMSO(A)-MSO(A)-MSO(B) -TSO-MSO(C) -MSO(D)-PMSO(B)-DMSO(B), dat is de formatie van de nieuwe Class 345 voor Elizabeth Line. Wat bedoelt u? De treinstellen voor Crossrail, de nieuwe oost-west-lijn onder London, bestaan uit negen rijtuigen waarvan acht gemotoriseerd (M), twee rijtuigen met stroomafnemer (P) en twee met bestuurderscabine (D). De eerste ritten starten dit jaar tussen Paddington en Heathrow en in 2019 gaan ze  door naar Liverpool Street.

Transport for London (TfL) is opdrachtgever voor steeds meer trein- en metroverbindingen in en rond London. Auteur Kim Rennie geeft in dit boek gedetailleerde beschrijvingen van alle treinen. Het materieel van de Tube, met kleiner profiel, het zogenaamde Surface Stock met spoorprofiel en ook treinstellen, waarvan sommige nog uit het tijdperk van British Rail, die nu voor TfL rijden. Daar zitten zelfs nog acht dieseltreinstellen van de lijn naar Barking bij. Het Surface Stock bestaat nu uit slechts twee typen treinen: S7 en S8. Eerstgenoemde bestaat uit zeven rijtuigen en heeft langsbanken voor de Circle- en District-lijn. De S8-treinen zijn uiterlijk gelijk, maar hebben dwarsbanken voor de langere afstanden van de Metropolitan-lijn naar de Londonse twee-onder-één-dakvoorsteden. Bovendien staat in deze gids ook het werkmaterieel en het rijdende museummaterieel. Voor de liefhebbers zijn achterin de formaties met baknummers opgenomen. Gelukkig staat voorin een lijst van de gebruikte afkortingen, van ATO (Automatic Train Operation) tot UNDM (Uncoupling Non-Driving Motor car) en meer. Meer weten over Crossrail op de gelijknamige website.

Gratis thuisbezorgd. Bestel Direct

DVD‘s

Artikelnummer 459-0405

Verkehrsknoten Berlin Einst & Jetzt

Dvd. Speelduur: 58 min. Uitgever: Eisenbahn Kurier. Artikelnummer 459-0405,  prijs: € 19,80. Gratis thuisbezorgd.

Wie de ontwikkeling van het railvervoer in Berlijn in iets minder dan een uur wil vertellen, moet keuzes maken. In de beperking toont zich de meester. Deze dvd begint en eindigt met het Berlin Hauptbahnhof, een glaspaleis van vijf etages en een kruisingsstation/winkelcentrum gelegen boven en onder de rivier de Spree. De bouw van het station komt aan het einde van de dvd met spectaculaire beelden aan bod. Maar de dvd gaat vooral over de Stadtbahn, de spoorlijn die van oost naar west door het hart van Berlijn loopt en waarover zowel de S-Bahn als het gewone treinverkeer wordt afgewikkeld. Spoorweghistoricus Alfred von Gottwaldt geeft een inleiding over het spoorwegverkeer in Berlijn, ondersteund door oude zwart-witbeelden. Zoals bij veel wereldsteden begon het met kopstations die niet in het centrum van de stad lagen, met als bekendste station het nu niet meer bestaande Anhalter Bahnhof. Na de aanleg van een spoorwegring volgde de bouw van de Stadtbahn op een viaduct slingerend door de stad. Voor de Tweede Wereldoorlog kwam er een ondergrondse noord-zuidverbinding bij van het Nordbahhnhof naar het Anhalterbahhhof. Door de deling van de stad in 1949 ontstonden merkwaardige situaties bij de stations onder het Oost-Duitse stadsdeel: lege stations waar niet werd gestopt en trappen die waren dichtgemetseld om te voorkomen dat de bewoners het arbeidersparadijs zouden ontvluchten. De deling was  ook goed te zien op het bovengrondse station Friedrichstrasse, met een stalen schutting die het station verdeelde in een oostelijk en westelijk deel, met de Oost-Duitse Volkspolizei boven de hoofden van de reizigers en demarcatiezones op het perron. De dvd toont  veel beelden van cabineritten in de S-Bahn. Naast de treinstellen van de S-Bahn wordt ook veel DDR-stoom getoond. Dat is niet gek want tot in de jaren tachtig was er volop stoomtractie  in Berlijn te zien, zelfs op het Stadtbahn. Vanaf 1984 is de exploitatie van de S-Bahn in het westen in handen van de stad en beleeft zo een wedergeboorte. We krijgen de vele openingen van hernieuwde trajecten te zien. Met de Wiedervereinigung in 1989 begint de wederopbouw van de verenigde stad. We zien de nieuwe noord-zuid-spoorverbinding en een nieuw Hauptbahnhof in aanbouw, en de sloop van de oude stations. En dan de openstelling door onder anderen Bundeskanzlerin Angela Merkel. Ook in Duitsland gaat niet alles altijd vlekkeloos: de stroom valt uit. Deze dvd is een leuke introductie tot het boeiende spoorwegverkeer in Berlijn.

Gratis thuisbezorgd.  Bestel Direct

Artikelnummer 459-0468

Verkehrsknoten Hamburg Einst & Jetzt

Dvd. Speelduur: 58 min. Uitgever: Eisenbahn Kurier. Prijs: € 19,80. Gratis thuisbezorgd.

De eerste spoorlijn in Hamburg werd geopend in 1842, maar al in 1846 was er een verbinding met Berlijn. Tot de jaren zestig van de vorige eeuw vormden  stoomlocomotieven de tractie in Hamburg.  Daarna kwamen de diesel- en elektrische treinen Alleen voor de Tweede Wereldoorlog verzorgden dieseltreinstellen de de snelste verbindingen met andere grote steden als Köln, Frankfurt en Berlijn. In deze dvd uit de “Verkehrsknoten”-serie van Eisenbahn Kurier komen alle tractiesoorten in beeld. Bijvoorbeeld in depot Altona, met een loods voorzien van twee draaischijven. Van hieruit reden de indrukwekkende stoomlocomotieven van de Baureihe 01.10 (later 011 en 012) de diensten naar het zuiden. Zelfs de Oost-Duitse BR 01.5 geeft acte de présence. We zien kleurenbeelden van de spoorwegverkeer in de haven en het Hauptbahnhof, dat  de bombardementen in 1943 wonderbaarlijk overleefde. Aandacht is er niet alleen voor het voorstadsverkeer met onder meer geduwde stoomtreinen, maar ook voor TEE’s, elektrische locomotieven van de series die nu niet of nauwelijks nog rijden. Hamburg beschikt naast het “gewone” spoor over een S-Bahn en zogeheten Hoch- und U-Bahnbahn (ondergrondse). De S-Bahn was zelfs als pionier geëlektrificeerd met 6600 V wisselspanning en bovenleiding, maar rijdt nu met gelijkspanning en een derde rail. De verschillende series motorwagens (BR/series 471-474) worden besproken, evenals het nieuwste type 490 dat ook geschikt is voor wisselstroom, zoals bij Duitse spoorwegen wordt gebruikt. Ten slotte worden de motorwagens van de Hochbahn behandeld, series DT2 tot DT5, waarbij DT staat voor Doppeltriebwagen (tweewagenstel). Alleen de tram komt er wat bekaaid vanaf, maar die was dan ook al in 1978 buiten dienst gesteld.

Gratis thuisbezorgd.  Bestel Direct

Leo de Jong