Veel informatie over locaties
op oude foto’s

De vragen over de foto’s uit NVBS Actueel hebben heel wat reacties opgeleverd. Daarbij is het opvallend hoeveel moeite sommige lezers zich getroosten om hun antwoorden te onderbouwen. De redactie mocht zelfs een reactie ontvangen over zoekplaatjes die in 2016 gepubliceerd werden en waar niet eerder antwoorden op waren binnengekomen.

door Oege Kleijne

Belgisch dieseltreinstel in…

Allereerst een uitvoerige reactie van Frank Sturm met negentien (!) pagina’s onderbouwing over de plaats van het driedelige dieseltreinstel van de NMBS. Op basis van alle documentatie komt Frank Sturm tot de conclusie dat de foto genomen moet zijn op Brussel-Zuid. Dat werd in die tijd verhoogd en werd aangesloten op de in aanbouw zijnde noord-zuid-verbinding tussen de stations Brussel-Noord en Brussel-Zuid. Op de foto dachten veel lezers dat het om spoor 18 zou gaan, maar nadere bestudering van de foto wijst uit dat het spoor 8 is. Het treinstel staat op spoor 9, waarbij Frank er direct bij opmerkt dat het treinstelnummer niet klopt met de foto. Het correcte nummer is 65402.

Het Belgische dieseltreinstel op spoor 9 op het in aanbouw zijnde Brussel-Zuid-hoog. Foto: Jan Voerman.

Wagons-Lits-rijtuig

De redactie kreeg een groot aantal reacties binnen van onder anderen Dirk Eveleens Maarse, Martijn Haman, Steven Hopman, Frank Pennin, Frank Sturm, Ad Vijge en Hans Zwetsloot. Allen waren unaniem in hun antwoord: Hoek van Holland Haven. Vermoedelijk overnachtten medewerkers van de Wagons-Lits in dit rijtuig. Belangrijke aanwijzingen voor deze plaats zijn onder meer het water dat vaag te zien is, de aanwezigheid van bovenleiding en ook de gloednieuwe auto’s die er geparkeerd staan en volgens de meeste inzenders met de Stoomvaart Maatschappij Zeeland (tegenwoordig Stena Line) verscheept werden naar en van Engeland.
Martijn Haman voegt eraan toe: ‘Het betreft een slaaprijtuig type Z dat gebruikt werd als slaaprijtuig voor personeel. In september 1979 is het rijtuig dan ook voorzien van een tv-antenne. Van het nummer ben ik niet zeker, maar waarschijnlijk gaat het hier om rijtuig 50 66 06-50 047-4.’

Het slaaprijtuig van de Wagons-Lits waarbij het water, de bovenleiding en de nieuwe auto’s aanwijzingen opleverden voor de plaats waar de foto was genomen door H.H. Luijendijk.

Oostenrijks rijtuig

Ad Vijge kon het rijtuig thuisbrengen: ‘Het Oostenrijkse rijtuig staat in Bischofshofen, het markante stationsgebouw komt vaker op foto’s voor (ook bij zoekplaatjes).’

Het karakteristieke stationsgebouw van het Oostenrijkse Bischofshofen op de foto blijkt hier het herkenningspunt voor Oostenrijk-kenner Ad Vijge. De foto is genomen door H.H. Luijendijk.

Zwitsers raadsel

Erik Swierstra wist de plaats van het stuurstandrijtuig van de Zwitserse Vereinigten Huttwil-Bahnen vast te stellen. ‘Enig zoekwerk heeft opgeleverd dat de kerktoren rechts op de foto de toren is van de op een heuvel gelegen Stadtkirche te Burgdorf. De foto is gemaakt op het station van Burgdorf, aan de oostkant van het emplacement, gezien in zuidoostelijke richting.’ Erik leverde daarbij verschillende foto’s van deze kerktoren die inderdaad heel veel gelijkenis met de toren op het zoekplaatje vertoont.

Soms zijn het details op een foto die lezers herkennen zoals de kerktoren, rechts op de foto, die eveneens door H.H. Luijendijk is gemaakt.

Tramfoto’s uit oktobernummer 2016

David van der Spek komt met goed gedocumenteerde antwoorden op de vragen die we in het oktobernummer van 2016 aan de lezers voorlegden (en waarop daarna geen reacties binnenkwamen). Zo was niet duidelijk waar de tram in Barcelona reed en ook was het een raadsel wat de beide rode bordjes betekenden in de bovenleiding van de tram in Milaan.

Motorrijtuig 1298 van lijn 65 van de Tranvias de Barcelona (TB) ergens in Barcelona. David van der Spek kwam met aanvullende informatie. Foto: Jan Vogels.

David: ‘Hoewel ik Barcelona niet heel goed ken, meen ik met behulp van een boek over de geschiedenis van de tram van Barcelona en Google Streetview de locatie van de foto te hebben achterhaald. Het is volgens mij op de Gran Via de les Corts Catalanes met op de achtergrond het pand op de hoek met de Carrer d’Aribau (huidige straatnamen, in het Catalaans). Is te zien welke bestemmingen er voorop de tram staan? Lijn 65 is op 21 oktober 1968 nog verlengd van Plaza Tetuan naar Atarazanas (ter vervanging van een deel van de tegelijkertijd opgeheven lijn 61), dat helpt wellicht bij het bepalen wanneer de dia’s gemaakt zijn.’

Tot op heden tastten de tramliefhebbers in het duister over de betekenis van de bordjes in de bovenleiding van de foto die in 1968 in Milaan werd genomen. Motorrijtuig 4715 van lijn 12 van Azienda Trasporti Municipali di Milano (ATM). Foto: Jan Vogels.

Hij vervolgt: ‘Over Milaan is de vraag behoorlijk specialistisch, maar gelukkig heb ik op mijn computer een boek over de bovenleiding van de tram van Milaan (waarvan ik niet weet of het ooit in druk verschenen is). Uit dit boek blijkt dat een rode schijf de betekenis “afremmen” en twee rode schijven de betekenis “stapvoets” had.