Over de winkel

Algemene informatie
Openingstijden winkel
Bestellen via internet
Gastaccount aanmaken
Bezoek de webshop

Steun de NVBS met je aankoop

Door je boeken en dvd’s bij de NVBS te kopen steun je jouw vereniging zonder dat je er meer voor betaalt dan bij andere winkels. Bestellingen via de webshop worden vanaf 30 euro gratis verzonden.

De winkel wordt bemand door vrij­willigers. Wij verzenden eenmaal per week, meestal op dinsdag. Als een artikel niet op voorraad is, krijg je binnen een week bericht. Je bestelling niet gehad? Mail dan naar verzending@nvbswinkel.com.

Prijzen en overige informatie onder voorbehoud.

Boekbespreking

Voitures d’exception pour trains de légende. Door Jean-Marc Dupuy en Pierre-Yves Toussirot. 368 blz. 21 x 29 cm. Circa 127 tekeningen, 313 zw/w-foto’s en 106 ingekleurde foto’s en kleurenfoto’s. Uitg. LR Presse. Art.nr. 145-0059. Prijs € 57,80.

Toen de rijke Georges Nagelmackers eind 1867 op reis ging in de Verenigde Staten was hij onder de indruk van de Amerikaanse slaaprijtuigen. George Pullman had deze manier van reizen vanaf 1864 verder verbeterd. Desalniettemin waren de meeste slaapwagens tamelijk primitief en sliep men in “open sections”: de banken werden voor de nacht omgezet in slaap­plaatsen met alleen gordijntjes voor wat privacy (zie het fragment uit de film Some like it hot). Dit bleef in Amerikaanse lange­afstands­verbindingen mogelijk tot in de jaren 50. Nagelmackers vond dat het comfort en de privacy voor Europa aanpassing behoefde. In 1872 richtte hij daartoe de Compagnie des Wagons-Lits op, een paar jaar later omgedoopt in de CIWL (Compagnie Internationale des Wagons-Lits).

Dit boek is het vervolg op het boek over de stalen rijtuigen van de CIWL van dezelfde auteurs uit 2022: Trains d’exception. Dit deel gaat over de “houten” rijtuigen van de CIWL. Hout tussen aanhalingstekens, want alleen de bakken waren van hout en/of teak. Ook hier worden (in deze volgorde) besproken de slaap-, restauratie-, salon- en bagage­rijtuigen. De eerste rijtuigen werden gebouwd als twee- of drieassers, maar deze werden al snel vervangen door rijtuigen met draaistellen die veel comfortabeler waren. De houten rijtuigen werden gebouwd tot de jaren 20 van de vorige eeuw. De laatste hielden het vol tot de jaren 60.

Alle rijtuigen worden ge­detailleerd beschreven, met name de inrichting en de inzet in de “Grand Expresses”. Het boek is prachtig geïllustreerd met tekeningen, plattegronden en foto’s van de rijtuigen. Grotendeels in zwart-wit maar ook vaak ingekleurd. Ook zijn er in beperkte mate foto’s van de treinen uit de beschreven periode. Een bijzonder interessante foto vond ik de afbeelding van de trein Groningen – Den Haag met het zesassige CIWL-restauratierijtuig achter Nederlandse stalen rijtuigen type AB 7521. Het contrast kon bijna niet groter zijn.

Jammer dat het vele onder­zoeks­werk dat ongetwijfeld aan dit boek is besteed niet beter is georganiseerd. Foto’s en tekeningen lopen niet gelijk op met de tekst. Een index ontbreekt volledig. Met de digitale mogelijkheden die auteurs tegenwoordig hebben moet dat beter kunnen.

De auteurs hebben een prachtig boek samengesteld maar vanwege bovengenoemde gebreken is het boek minder toegankelijk geworden.

Meer lezen

Er is veel geschreven over de CIWL. Zie bijvoorbeeld de literatuurlijst van Amis des Wagons-Lits. Daar zitten misschien de ontbrekende over­zichten bij. En zie ook Plans of CIWL coaches.

Ook verkrijgbaar: Trains d’exception, toutes les voitures et fourgons métalliques de la CIWL 1922-1970.

(Ver)zoek­nummer

In het vorige nummer van NVBS Actueel stond een filmpje uit 1966 waarin Georgie Fame het liedje “Get Away” ten gehore bracht terwijl hij over spooremplacementen en door seinhuizen rende. Ergens in Oostenrijk, zoveel was wel duidelijk, maar waar?

Kees Deelder bestudeerde de beelden en betwijfelt of alles wel op één locatie is opgenomen. Soms zie je iets van een Verschiebe­bahnhof met stoomlocs en dan weer een groene omgeving met overweg­bomen en een bovenleiding. Bij minuut 1:11 zien we boven op het bloktoestel staan “von/nach Stadlau” en “von/nach Bruck a/d L(eitha)”. Dat duidt op de Ostbahn, en wel de eerste kilometers tussen Südbahnhof (Ost) en de rangeer­stations bij het Zentral­friedhof, na de aansluiting vanuit Stadlau. Bij 2:25 zien we het woord Hauptwerk­stätte. Daarvan waren er twee in Wenen: Floridsdorf en Simmering. In combinatie met de Ostbahn komt Kees uit bij Simmering. Kees zag in het filmpje ook nog een huizenrij die er nu nog steeds is, namelijk in de Gudrun­strasse, tegenover het huidige autolaad­perron van Wien Hauptbf.