Toen de bezoekers nog weleens een goederentrein hoorden

Treinen door het Spoorwegmuseum in 1976 en 1999

In 1874 werd in Utrecht een station bij de Maliebaan geopend. Dat was het eindpunt van de Oosterspoorweg uit Hilversum, een zijtak van de spoorlijn van Amsterdam via Amersfoort naar Zutphen. Helemaal het eindpunt was dit niet: de spoorlijn liep nog enkele kilometers verder naar Lunetten, waar reizigers konden overstappen op de treinen richting Arnhem en Den Bosch.

Het Maliebaanstation lag nogal ver van de binnenstad en was daarom niet erg populair. Veel reizigers stapten uit bij de halte Biltstraat en gingen vandaar verder met de tram. Toen in 1921 bij Blauwkapel een verbindingsboog was aangelegd, konden de treinen voortaan doorrijden naar Utrecht CS. Het station aan de Maliebaan kwijnde verder weg en verdween in 1939 uit de dienstregeling. De spoorlijn bleef nog wel in gebruik voor goederenverkeer.

In 1954 werd hier het Spoorwegmuseum geopend. Dat was in die tijd nog een museum zoals een museum hoort te zijn. De bezoekers kwamen hier om alles rustig te bekijken en hun kinderen hoefden nog niet te worden vermaakt met rondrijdende karretjes en ander speeltuig. Het enige lawaai dat je af en toe hoorde kwam van de passerende goederentreinen.

Loc 2348 is als aanvoerder van een vierspan diessellocs met een ertstrein op weg naar Duitsland, 17 februari 1976.

Zoals lange ertstreinen, getrokken door drie of vier diesellocomotieven van de serie 2200. Jarenlang hebben deze treinen gereden van de Amsterdamse Westhaven naar de hoogovens in het Ruhrgebiet. Ze reden van Amsterdam via Hilversum en de Maliebaan naar Utrecht Lunetten, en vandaar verder via Arnhem naar Duitsland. In 1989 kwam aan dit vervoer een eind; het erts gaat sindsdien per binnenschip.

Maar ook daarna kwamen nog regelmatig flinke goederentreinen voorbij, zoals de containertreinen van ACTS die vanuit Leeuwarden, Veendam en Coevorden naar de Rotterdamse havens reden. Die reden vanaf Amersfoort via de Maliebaan naar Utrecht Lunetten, en vandaar via Den Bosch en Tilburg naar Rotterdam.

ACTS-loc 1252 en een 6700 zijn met een containertrein op weg naar Rotterdam, 26 december 1999.

Tegenwoordig kan dit allemaal niet meer. Vanaf de Maliebaan liggen geen rails meer naar Lunetten. De spoorbaan is hier nu het domein van fietsers en wandelaars.

Het Spoorwegmuseum heeft inmiddels het hele emplacement Maliebaan in gebruik genomen. De luchtbrug van waaraf ik mijn foto’s maakte was niet meer nodig en is verdwenen. En de bezoekers mogen nu zelf lawaai maken.

Lees ook het artikel Kruispunt Blauwkapel verdwenen in dit nummer.

Nico Spilt