Nieuwe boeken en dvd’s
Recent verschenen boeken en andere publicaties uit het rijke aanbod van onze verenigingswinkel.
Trams 2023
Door Maurits van den Toorn & Bas Schenk. 272 blz. 15 x 21 cm. Ruim 300 kleurenfoto’s. Uitgave: De Alk, 2022. Artikelnummer 026-0346. Prijs: € 23,50.
Dit jaarboek geeft een zo compleet mogelijk overzicht van de ontwikkelingen op tramgebied in Europa. Per land een overzicht van de steden waarin trams rijden of een nieuw tramnet in dienst is gesteld, inclusief plannen voor nieuwe tramnetten. Nieuw materieel en netwijzigingen komen per stad aan de orde. In een algemeen verhaal wordt dit keer aandacht besteed aan het 60-jarig bestaan van het materieeltype Stadtbahn B. Zoals gebruikelijk is het boek geïllustreerd met een groot aantal mooie foto’s.
Haagse PCC-Cars
Door Johan Blok. 204 blz. 21 x 30 cm. 400 foto’s en afbeeldingen. Uitgave: De Alk, 2022. Artikelnummer 026-0347. Prijs: € 45,00.
Een boek over de PCC-Cars in Den Haag door de bekende kenner van de Haagse tram, Johan Blok. PCC staat voor Presidents’ Conference Committee. Het boek begint met de ontwerp- en ontstaansgeschiedenis in de VS, de komst naar Europa en de op basis van het ontwerp ontstane varianten inclusief de Tsjechische Tatra-trams.
Van 1949 tot 1993 werden PCC’s ingezet in Den Haag. Het boek behandelt alle lijnen waarop ze in deze periode reden, met de verschuivingen als gevolg van het opheffen lijnen en hoe de PCC ouder materieel verdrong. Er zijn hoofdstukken per deelserie tot en met de 2100’en. Verder in het boek levensloopbeschrijvingen per wagennummer. Alles voorzien van de nodige lijsten en tabellen.
Bestellen via de webshop (gratis verzending). Het boek verschijnt medio december.
De Wagenwerkplaats
Het spoor, de strijd, de toekomst
Door Arjan Klaver en Jeroen de Valk. 160 blz., 24 x 23 cm, 69 foto’s. Uitgave: Spitwerk, 2022. Artikelnummer 014-0386 Prijs: € 24,50.
Dit boek is onlangs verschenen. Hoofdstukken: Opkomst en ondergang. Terugblik. Na de sluiting. Dromen. Zonder moeite niets. De wegbereiders. Duurzame ambities. NS had tijd nodig. De politiek. Soesterhof. Burgerparticipatie. Walk of fame.
Uit de bibliotheekHoofdwerkplaats Amersfoort: maatwerk in goederenmaterieel door Nederlandse Spoorwegen Hoofdwerkplaats Amersfoort in vogelvlucht (1983) Amersfoort speelt z’n troeven uit, de WPH van het garagemodel door H. Kloosterman Schip aan het spoor. Het wagenbedrijf Amersfoort 1904-2000. Diverse auteurs. Uitgave ter gelegenheid van de sluiting van het wagenbedrijf. |
Blokkendozen op het spoor
Het roemruchte materieel ’24 van NS
Door Carel van Gestel. 176 blz. 21 x 28 cm. 380 foto’s. 24 tekeningen. Uitgever: Wbooks. Artikelnummer 014-0391. Prijs: € 39,95.
Dit boek behandelt de lange geschiedenis van het materieel ’24: van de inzet als “Blokkendoostrein” tot de ombouw tot getrokken rijtuigen, motorposten en motordienstwagens. Ook het voor het nageslacht bewaarde materieel komt aan bod. Van de foto’s is een groot deel afkomstig uit de nalatenschap van N.J. van Wijck Jurriaanse. Talrijke foto’s zijn nog niet eerder gepubliceerd. Materieeltekeningen en diverse overzichten maken het boek compleet.
Bestellen via de webshop (gratis verzending)
Uit de bibliotheekVan stoomtramlocomotieven en dieseltreinen door N.J. van Wijck Jurriaanse (1941) Van stoom tot stroom: het blokkendozenmateriaal van de NS door N.J. van Wijck Jurriaanse (1982) Elektrische treinen in Nederland: deel 1 door Carel van Gestel, Bert van Reems en Lex Tempelman (1997) Lees ook het artikel Elektrificatie van de NS op nvbs.com. |
Schweizer Bahnen 1940er-Jahre
Die Schweiz im Zweiten Weltkrieg
Door Ronald Gohl. 144 blz. 16 x 23 cm. 180 z/w-foto‘s. Uitgave: Edition LAN, 2022. Artikelnummer 280-1007. Prijs: € 48,90.
De invloed van de Tweede Wereldoorlog op het neutrale Zwitserland was enorm: het land was uiteindelijk omringd met door Duitsland bezette gebieden of bondgenoten van de As. Enerzijds werd Zwitserland gemobiliseerd en bereidde men zich voor op de landsverdediging. Er ontstond bovendien schaarste, bijvoorbeeld aan kolen, die immers van de omringende landen werden betrokken. Anderzijds profiteerde het land mede van de oorlogseconomie in Europa. Zo nam het kolenvervoer over de Gotthard tussen Duitsland en Italië sterk toe.
Het boek behandelt de ontwikkeling van het railvervoer per jaar. Ieder oorlogsjaar begint met een algemene inleiding. Daarbij worden ook de heikele onderwerpen niet vermeden. Bijvoorbeeld de transporten per trein van dwangarbeiders vanuit Italië naar Duitsland. Of de geallieerde bombardementen rondom Basel: vergissing of bewuste keuze?
In de oorlogsjaren werd door de Zwitserse spoorwegen toch sterk geïnnoveerd, bijvoorbeeld met lichtgewicht materieel. Vanwege de kolenschaarste werden de laatste spoorlijnen geëlektrificeerd: zoals de smalsporige Brünigbahn (toen SBB, nu Centralbahn) en de Furka-Oberalpbahn (toen FO, nu Matterhorn Gotthard Bahn). Daarvoor werd modern materieel ontworpen zoals de Gepäcktriebwagen Fhe 4/6 voor de tandradspoorlijn van de Brünigbahn. Of de normaalspoor lichtgewicht Gepäckschnelltriebwagen RFe 4/4 van de SBB met bijpassende rijtuigen. De RFe 4/4 werd uiteindelijk te licht bevonden en voldeed daarom niet, maar was de opmaat tot de succesvolle Re 4/4-locomotieven.
Al het moderne elektrische materieel had een herkenbaar, maar tijdloos strak uiterlijk met afgeronde ramen en hoeken van de bak. Hoogtepunt waren de eerste vierassige elektrische locomotieven voor de BLS, type Ae 4/4 geleverd in 1944. Deze legden de basis voor alle hedendaagse elektrische locomotieven met twee tweeassige draaistellen (asindeling Bo’Bo’).
Zoals gebruikelijk in deze serie is er ook aandacht voor infrastructurele projecten zoals spoorverdubbelingen, indienststelling van modern trammaterieel en sluiting van lijnen. Al met al kun je niet anders dan zeer onder indruk zijn van de vele spoorwegontwikkelingen die in Zwitserland plaatsvonden ondanks de zeer moeilijke tijden.
Dit is het zesde deeltje in deze serie. Alle foto’s in dit deeltje zijn zwart-witopnamen. De inleidende bladzijden van de oorlogsjaren zijn toepasselijk afgedrukt op zwarte pagina’s. Wie de andere deeltjes heeft gekocht, zal dit deeltje zeker willen aanschaffen. Maar let op: in verband met de sterk afgenomen vraag naar spoorwegboeken in Zwitserland heeft deze titel een beperkte oplage.
Bestellen via de webshop (gratis verzending)
Uit de bibliotheekDie Berner Alpenbahn-Gesellschaft (BLS): Darstellung des Rollmaterials der BLS Betriebsgruppe door Claude Jeanmaire Die schmalspurige Brünigbahn Luzern – Brünig – Meiringen – Brienz – Interlaken door Claude Jeanmaire Die Fahrzeuge der Furka-Oberalp-Bahn door Wolfgang Finke en Hans Schweers |
L’atlas des viaducs de France Tome 1
Door Bernard Collardey. 160 blz. 24 x 32 cm. 200 kleurenfoto’s. 7 kaarten. Uitgave: La Vie du Rail, 2022. Artikelnummer 048-0421. Prijs: € 42,00.
De Atlas des viaducs de France is een “moeilijk” boek voor een eerlijke recensent. Gelukkig heet een recensie in het Frans “une critique”. Allereerst dekt de titel de lading niet: het boek gaat niet over alle Franse viaducten en bruggen maar over spoorwegviaducten en -bruggen. Dat is dus voor de spoorwegliefhebber geen gebrek, maar de titel is wel slordig. In mijn ogen is “moeilijker” dat het boek een wat eigenaardige opzet kent.
In de inleidende pagina’s worden terloops de moderne LGV-viaducten genoemd (LGV: Ligne à Grande Vitesse). Wellicht is dat nog iets voor een heel nieuw boek. Maar de gepresenteerde selectie van de LGV-viaducten komt mij wat willekeurig voor en er wordt slechts terloops op deze moderne kunstwerken ingegaan. Daarna komt een opsomming van ruim 400 “traditionele” viaducten van meer dan 150 lengte. Deel 2 zal de kortere viaducten behandelen.
De viaducten zijn naar aflopende lengte genummerd, echter deze nummering lijkt een gelegenheidsnummering. Zonder dat duidelijk wordt waarom kom je ook “a”-nummers, en soms ook “b”, “c” en “d”-nummers tegen. In totaal zijn er meer dan 100 tussengevoegde nummers. Alsof de auteur een werklijst had en die heeft aangevuld met later gevonden viaducten.
Naast de nummerlijst kun je de viaducten ook terugvinden op een aantal kaarten waarop je de lijnen met genummerde stippen kunt terugvinden. Deze kaarten zijn ongeveer volgens de traditionele opdeling van het Franse spoorwegnet. Ook hier is het soms even zoeken en een enkele keer zul je het nummer helemaal niet vinden. Niet duidelijk is of het werkelijk alle (normaal)spoorwegviaducten zijn, dat wil zeggen inclusief de viaducten die zijn gesloopt of in onbruik zijn geraakt, etc. Ik kon in ieder geval één niet voltooid viaduct niet in de lijst terugvinden.
Van de smalspoorviaducten zijn enkele in de lijst opgenomen, maar vele ontbreken. Ik zocht bijvoorbeeld tevergeefs naar de fameuze kunstwerken van de Bretonse smalspoorwegen. Wel opgenomen zijn viaducten in de Ligne de Cerdagne (Le Train Jaune) en in de spoorlijn Saint-Gervais – Vallorcine.
Laatste te overbruggen “moeilijkheid” zijn de vele fraaie foto’s. Tweederde van het boek is een “foto-atlas”. Deze foto’s moeten het doen zonder de nummering en vaak ook zonder de aanvullende gegevens zoals lengte. Enkele foto’s zijn “zoekplaatjes” geworden omdat dan de naamgeving niet gelijk is aan de naam die in de nummerlijst wordt gebruikt. Met behulp van het internet heb ik ze overigens allemaal teruggevonden. Naast Wikipedia waar de (plaats)naam en/of de lijn handige ingangen zijn, zijn er ook de websites www.inventaires-ferroviaires.fr en structurae.net/fr/ouvrages/ponts. De laatste site is een ware “Fundgrube”, je vindt er van alles.
Het moeilijkste in deze recensie is evenwel dat ik, ondanks alle gebreken, het boek aan iedere (spoor)bruggen- en iedere Frankrijk-liefhebber van harte kan aanbevelen. Er was nog geen goed overzicht en zonder overzicht weet je eigenlijk niks. Ook een niet 100% volmaakt overzicht is een heel goede kapstok of een bruggehoofd voor verder onderzoek. Je kunt met dit boek in de hand op zoek naar die bruggen en viaducten die vergeten zijn of naar die viaducten die de beste foto’s opleveren. Er zijn vele goede kandidaten.
Ik kijk in ieder geval met spanning uit naar deel 2, dat binnenkort verschijnt: L’atlas des viaducs de France Tome 2.
Marc Schmitz
Bestellen via de webshop (gratis verzending)
Bruggen en viaducten, wat is het verschil?In het Frans zijn pont (= brug) en viaduc (= viaduct) vrijwel synoniemen met het verschil dat een viaduc gewoonlijk de grotere, langere en/of hogere varianten betreft. Er zijn uitzonderingen: zo zijn de Pont du Gard, de Pont d’Avignon of de Pont du Tancarville duidelijk grotere en/of hogere bruggen die niemand viaduc zou willen noemen. In het Nederlands is het eerder omgekeerd: bruggen kunnen heel groot zijn en een spoorweg- of autowegviaduct is veelal juist een onbeduidende onderdoorgang. Niemand zal de Moerdijkbrug een viaduct willen noemen. Het gaat overigens wel vaker fout in Nederland met uit het Frans geleende woorden: zo knipt bijvoorbeeld de conducteur in Frankrijk geen kaartjes. Dat is de controleur; de conducteur is iemand die een voertuig bestuurt. Meer lezenIn NVBS Actueel schreef Frits van Buren drie artikelen over Franse viaducten: LiteratuurlijstNiet alle boeken zijn beschikbaar in de NVBS-bibliotheek. Hieronder staan ook links naar tweedehands exemplaren. Louis Harel de la Noë (1852 – 1931). Un grand ingénieur breton. Association pour la mémoire et la notoriété de Louis Harel de la Noë – François Lépine – ed. 2003. Presses Ponts et chaussées. ISBN 2859783814. 336 blz. www.abebooks.fr Viaducs ferroviaires. (Mémoire en images). Bernard Bathiat. 2006. Éditions Alan Sutton. ISBN 2849104183. 128 blz. www.abebooks.fr. Beide delen zijn ook aanwezig in de NVBS-bibliotheek. Paul Séjourné, génie des grands viaducs. Marc Giraud & Pascal Bejui. 2010. La Regordane. ISBN 9782906984899. 208 blz. www.abebooks.fr L’album du Petit Train des Côtes-du-Nord. Laurent Goulhen. 2005. Association des Chemins de Fer des Côtes-du-Nord. ISBN 2951176139. 96 blz. www.abebooks.fr Ingénieurs des ponts. L’histoire de la famille Arnodin – Leinekugel Le Cocq de 1872 à 2002. Didier Leinekugel Le Cocq. 2010. La Vie du Rail. ISBN 9782918758099. 368 blz. www.abebooks.fr Naissance d’un géant. Histoire illustrée de la construction du Viaduc des Fades (1901 – 1909). Jean-Paul Soulier. 1984. La Vie du Rail. ISBN 2902808151. 100 blz. www.abebooks.fr. Ook aanwezig in de NVBS-bibliotheek. Le Viaduc de Garabit. Un géant d’un autre temps. Patricia Vergne Rochès. 2007. La Vie du Rail. ISBN 2915034710. 128 blz. www.abebooks.fr Over bruggen. H. de Jong. 1983. Delftse Universitaire Pers. ISBN 9062751105. 278 blz. www.boekwinkeltjes.nl. Ook aanwezig in de NVBS-bibliotheek. Eisenbahnbrücken aus zwei Jahrhunderten. Hans Pottgießer. 1985. Birkhäuser Verlag. ISBN 3764316772. 320 blz. www.abebooks.de. Ook aanwezig in de NVBS-bibliotheek. |
Leo de Jong, met een bijdrage van Marc Schmitz.
[printfriendly] |
Uit de winkelIn deze rubriek bespreekt Leo de Jong boeken, dvd’s en andere publicaties die recent zijn toegevoegd aan het aanbod van de winkel van de NVBS. Over de winkelAlgemene informatie Steun de NVBS met je aankoopDoor je boeken en dvd’s bij de NVBS te kopen steun je jouw vereniging zonder dat je er meer voor betaalt dan bij andere winkels. Bestellingen via de webshop worden vanaf 30 euro gratis verzonden. De winkel wordt bemand door vrijwilligers. Wij verzenden eenmaal per week, meestal op dinsdag. Als een artikel niet op voorraad is, krijg je binnen een week bericht. Je bestelling niet gehad? Mail dan naar nvbswinkel@nvbs.com. |
Nieuwe titels in Op de RailsIn de winkelrubriek van Op de Rails zijn in november 2022 de volgende titels gemeld: Blokkendozen op het spoor, door Carel van Gestel. 176 blz. 21×28 cm. 380 foto’s, 24 tekeningen. Uitg. Wbooks. Art.nr. 014-0391 € 39,95. Bestellen via de webshop (gratis verzending). Onder spanning – Bovenleiding in Nederland 1966-2022, door Jan Tromp. 88 blz. 21×30 cm. 8 zwart-wit- en 130 kleurenfoto’s, 3 tekeningen. Uitg. Lycka Till Forlag. Art.nr. 014-0392 € 35,00. Bestellen via de webshop (gratis verzending). Het is de tram die tot ons kwam, door Laurens Looijenga. Boek over de tramlijn Steenwijk – Noordwolde – Makkinga –Oosterwolde. 213 blz. 30×22 cm. 469 foto’s en 3 kaarten. Eigen uitgave. Art.nr. 027-0004 € 29,95. Bestellen via de webshop. De Nieuwe Blauwe Tram. Deel 5 – De tramlijn Amsterdam – Haarlem – Zandvoort, door Wim Beukenkamp et al. 84 blz. 21×21 cm. 80 foto’s. Uitg. Stichting De Nieuwe Blauwe Tram. Art.nr. 014-0390 € 18,95. Bestellen via de webshop. Kunst op het spoor – deel 2: Trams op linnen, door Jim Gijbels. 76 blz. 30×21 cm. 80 kleurenfoto’s. Uitg. Lycka Till Forlag. Art.nr. 014-0093 € 29,95. Bestellen via de webshop. Maandkalender 2023 Belgische Trams (stad- en streekvervoer). 30×21 cm. 17 kleurenfoto’s. Uitg. Tram 2000. Art.nr. 703-2023 € 17,90. Bestellen via de webshop. Loks und Triebwagen der DDR – 1949-1990, door Klaus-Jürgen Kühne. 144 blz. 17×24 cm. 150 foto’s. Uitg. Transpress Verlag. Art.nr. 126-1024 € 19,95. Bestellen via de webshop. Deutsche Dieselloks – Seit 1929, door Bernd Keidel. 144 blz. 17×24 cm. 150 foto’s. Uitg. Transpress Verlag. Art.nr. 126-1025 € 19,55. Bestellen via de webshop. ICE – Geschichte – Technik – Einsatz, door Marc Dahlbeck. 144 blz. 23×27 cm. 150 foto’s. Uitg. Transpress Verlag. Art.nr. 126-1026 € 24,90. Bestellen via de webshop. Berliner Bahnprojekte – Nie gebaut!, door Bernd Kuhlmann. 144 blz. 21×24 cm. 200 foto’s. Uitg. Transpress Verlag. Art.nr. 126-1028 € 24,90. Bestellen via de webshop. L’atlas des viaducs de France Tome 1, door Bernard Collardey. 160 blz. 24×32 cm. 200 kleurenfoto’s, 7 kaarten. Uitg. La Vie du Rail. Art.nr. 048-0421 € 42,00. Bestellen via de webshop (gratis verzending). La roue tourne pour les rotondes, door Georges Ribeill (redactie). Historail No. 62 tijdschrift. 146 blz. 21×28 cm. Vele illustraties. Uitg. La Vie du Rail. Art.nr. 048-0420 € 18,00. Bestellen via de webshop. Le Translozérien – Balades Ferroviaires en Causses et Cévennes, door V. Hugon. 56 blz. 17×24 cm. 29 zwart-wit- en 24 kleurenfoto’s, 5 kaarten. Eigen uitgave. Art.nr. 244-0166 € 16,00. Bestellen via de webshop. Die Geschichte der Schifffahrt auf dem Vierwaldstättersee, door Jürg Meister en Josef Gwerder. 632 blz. 23×27 cm. Uitg. Weber Verlag. Art.nr. 280-1006 € 69,00. Bestellen via de webshop (gratis verzending). Locomotives of the Great Southern & Western Railway, door Jeremy Clements et al. 284 blz. 22×29 cm. 198 zwart-wit-foto’s, 117 tekeningen, 2 kaarten. Uitg. Collon Publishing. Art.nr. 164-0253 € 44,90. Bestellen via de webshop (gratis verzending). |
Treinen ontwerpen bij de Nederlandse Spoorwegen 1970-2015Door Niels Greif. 304 blz. 24 x 34 cm. 700 kleurenillustraties. Uitgave: nai010 uitgevers. Artikelnummer: 014-0383. Prijs: € 49,95.
Bestellen via de webshop (gratis verzending) |